Thực phẩm "sạch" cần minh bạch thông tin

Dù chấp nhận bỏ ra khoản tiền cao hơn nhưng người tiêu dùng vẫn không thể biết chắc là mình có mua được thực phẩm sạch hay không, bởi họ thiếu thông tin về nguồn gốc, xuất xứ của hàng hóa. Vậy, làm thế nào để lấy lại niềm tin của người tiêu dùng cũng như tạo chỗ đứng vững vàng cho thực phẩm an toàn?

Cần minh bạch thông tin về thực phẩm sạch cho người tiêu dùng

Tại Hà Nội, hiện nay người tiêu dùng có thể dễ dàng tìm được cửa hàng có gắn biển nông sản, thực phẩm sạch - nơi có đủ loại thực phẩm thiết yếu như rau, củ, quả, đậu phụ, các loại thịt, cá…

Điều quan trọng là tất cả hàng hóa đều được gắn mác “thực phẩm sạch” dù không phải nơi nào cũng có đầy đủ bằng chứng thuyết phục cho điều đó. Sự thiếu thông tin đã khiến người tiêu dùng lựa chọn sản phẩm an toàn dựa trên giá cả.

Chị Trần Thị Lan, ở quận Hoàn Kiếm cho biết, rau, củ, quả tại các siêu thị và nhất là ở cửa hàng rau an toàn thường được bán với giá cao hơn so với giá ở chợ truyền thống khoảng 2 đến 3 lần, thậm chí có loại đắt gấp 5 đến 6 lần.

Thực phẩm sạch được đóng gói và có đầy đủ thông tin về nơi sản xuất, hạn sử dụng, đơn vị nhập khẩu, có giấy tờ chứng nhận đạt tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm. Tuy nhiên, đó chỉ là về mặt hình thức, còn thật sự chất lượng bên trong thế nào không thể biết rõ: “Giá cao là vậy, nhưng vì sức khỏe của gia đình nên tôi vẫn chấp nhận mua. Đến mua ở cửa hàng thực phẩm sạch là đặt niềm tin vào đó thôi chứ tôi cũng không biết là họ có những giấy chứng nhận gì, nguồn gốc thực phẩm ra sao… Tuy nhiên là các cửa hàng gắn mác sạch luôn khang trang, sạch sẽ và thực phẩm bắt mắt hơn so với ở chợ dân sinh nên khiến tôi yên tâm phần nào”.

Theo kết quả điều tra năm 2016 của Trung tâm Nông nghiệp thông minh Việt - Nhật tại Hà Nội, chỉ có 30% số người được hỏi cho rằng rau trên thị trường là an toàn, 70% còn lại không lạc quan như vậy bởi không rõ nguồn gốc của rau. Đặc biệt là có tới 36% số người cho biết sẽ mua sản phẩm ngay nếu biết rõ nguồn gốc, và sẵn sàng trả thêm tiền để mua được thực phẩm thực sự an toàn.

Ông Nguyễn Xuân Vinh, Giám đốc Trung tâm Nông nghiệp Thông minh Việt - Nhật cho biết: “Thực ra không phải người tiêu dùng không sẵn sàng trả với giá cao hơn để mua thực phẩm sạch mà do các doanh nghiệp chưa đủ uy tín để người tiêu dùng tin tưởng và vì sản xuất thực phẩm sạch bao giờ cũng đắt hơn bình thường. Trước khi trả tiền mua thực phẩm sạch người ta phải được biết sản xuất như thế nào, tại sao phải mua với giá cao hơn thì đấy chính là cái minh bạch sẽ mang lại lợi thế cho người tiêu dùng. Đối với những doanh nghiệp sản xuất mang tính chuẩn cũng là cơ hội để người ta bán với giá cao hơn bình thường và được người tiêu dùng tiếp cận nhiều hơn với sản phẩm đó”.

Thực phẩm bẩn và thực phẩm an toàn song hành tồn tại trên thị trường và người tiêu dùng hầu như không có cơ sở để phân biệt rõ ràng về từng loại. Sự tù mù đó khiến những người có điều kiện kinh tế tìm đến thực phẩm nhập ngoại dù thị trường thực phẩm trong nước vẫn có sản phẩm tốt.

Việc minh bạch thông tin xuất xứ của thực phẩm cần được thực hiện nghiêm túc nhằm lấy lại niềm tin của người tiêu dùng.

Theo đó, tiến tới minh bạch thông tin sản phẩm thông qua áp dụng truy xuất nguồn gốc điện tử trên toàn bộ hệ thống thực phẩm sạch.

Bà Nguyễn Thị Hồng Minh, Trưởng ban vận động thành lập Hiệp hội thực phẩm minh bạch nêu ý kiến: “Từ nhà sản xuất, thương lái, nhà bán lẻ, những người cung cấp hóa chất, thuốc, quản lý phải được kiểm soát. Chứng nhận chỉ là một, còn kiểm soát việc thực hiện như thế nào mới là quan trọng. Nhà nông phải ghi chép, có báo cáo và các thanh tra viên phải xuống kiểm tra, yêu cầu điều chỉnh sửa chữa khi phát hiện sai lỗi. Nếu không đáp ứng được phải thu hồi chứng nhận đó lại”.

Minh bạch thông tin cho thực phẩm sạch không chỉ bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng mà còn bảo vệ lợi ích cho những cơ sở thực phẩm sạch làm ăn chân chính, tạo lòng tin cho người tiêu dùng.

Người tiêu dùng cần được cung cấp thông tin của thực phẩm sạch từ khâu chăm sóc, chế biến, phân phối và tiêu thụ, và có sự kiểm tra, giám sát của các cơ quan quản lý. Đồng thời, qua các đợt thanh, kiểm tra, cơ quan chức năng phải công bố địa chỉ kinh doanh thực phẩm an toàn để người dân được biết một cách rộng rãi./.