Chi cho người bị tai nạn lao động sẽ tăng hơn

Bảo hiểm tai nạn lao động cho người lao động, đặc biệt là các lao động không có quan hệ lao động, không ký hợp đồng lao động đang được Quốc hội bàn tới. Trong điều kiện chỉ có khoảng 34% lao động được ký hợp đồng lao động thì việc triển khai loại bảo hiểm này không phải là chuyện đơn giản.

Bên lề kỳ họp Quốc hội đang diễn ra, VOV.VN phỏng vấn Bộ trưởng Lao động – Thương binh và Xã hội Phạm Thị Hải Chuyền về nội dung này.

PV: Thưa Bộ trưởng, Quốc hội đang thảo luận về dự án Luật An toàn vệ sinh lao động, trong đó có việc bảo hiểm tai nạn lao động. Với đặc điểm cơ cấu lao động nước ta hiện nay bà nhận định như thế nào về những thuận lợi, khó khăn khi triển khai luật trong cuộc sống?

Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền: Khả năng thực hiện sẽ khó, tuy nhiên nếu khi luật được ban hành thì sẽ có cơ quan chức năng làm tốt công tác tuyên truyền và quỹ bảo hiểm tai nạn lao động vẫn là Bảo hiểm Xã hội Việt Nam quản lý chung. Tôi tin là 1 bộ phận người dân, những nơi hay xảy ra tai nạn và có điều kiện thì họ sẽ tham gia. Tuy nhiên, sự tham gia sẽ chỉ ở mức độ nào đó.

Đối tượng tham gia sẽ giống bảo hiểm y tế tự nguyện, nên phải  quy định rõ và phải tuyên truyền rộng thì một số người dân sẽ tham gia bảo hiểm tai nạn lao động.

PV: Cái vướng hiện nay là người lao động chỉ lo kiếm sống mà không nghĩ đến các vấn đề về bảo hiểm nên họ không tham gia nhiều, thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền: Từ trước tới  nay mình chưa quy định bắt buộc, mà chỉ quy định những người có quan hệ lao động (khoảng 34% lao động) phải tham gia, nên số lượng người lao động tham gia bảo hiểm tai nạn lao động còn hạn chế. Nhưng giờ chúng ta mới mở ra, đương nhiên hướng mở ra là tốt, nhưng không quá kỳ vọng trong thời gian đầu sẽ thu hút được nhiều người tham gia vì đây là quy định mới. Ngoài ra , quản lý quỹ cũng không dễ vì Bảo hiểm Xã hội Việt Nam quản lý quỹ này. Mức đóng, hỗ trợ như vậy thì mức hưởng ra sao…. phải quy định cụ thể.

PV: Bảo hiểm tai nạn lao động hoàn toàn mới ở Việt Nam nhưng ở các nước thì không còn mới. Thưa Bộ trưởng, chúng ta học hỏi gì từ kinh nghiệm các nước?

Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền: Khi tham vấn ở các nước, tỷ lệ có quan hệ lao động tới 80-90%, Luật Bảo hiểm của họ bao phủ gần hết đối tượng lao động; tỷ lệ không có quan hệ lao động rất ít. Ngoài ra họ cũng có quy định với đối tượng không có quan hệ lao động. Nhưng tất nhiên mỗi nước khác nhau thì điều kiện áp dụng sẽ rất khác nhau.

Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền: Vậy với đối tượng không có quan hệ lao động thì chính sách đóng – hưởng bảo hiểm tai nạn lao động quản lý như thế nào, thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền: Khi luật được ban hành sẽ giống như Bảo hiểm y tế, người lao động đóng 1% thì Nhà nước sẽ hỗ trợ bao nhiêu nữa để có quỹ Bảo hiểm tai nạn lao động tự nguyện, và mức chi như thế nào trong quỹ này để tự cân đối được.

Vì còn nhiều ý kiến khác nhau nên Quốc hội sẽ thảo luận, trên cơ sở đó Chính phủ sẽ chuẩn bị phương án và hướng triển khai theo phương án được thông qua.

PV: Hiện tại đang còn dư 16.000 tỷ từ quỹ này, trong khi mỗi năm có 700 người tử vong vì tai nạn lao động, phải chăng do chi chưa đúng đối tượng nên quỹ còn đọng nhiều, thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền: Không đúng như vậy, chính xác hơn là chúng ta chưa bao quát hết được số lượng người tai nạn. Có nhiều lý do như ông chủ là người khai báo nhưng khi xảy ra tai nạn lại không thông báo cho cơ quan chức năng.

Bên cạnh đó, mức chi bảo hiểm quy định trong nhiều năm thấp và chưa phù hợp nên phải thay đổi mức chi. Có 2 phương án chi được dự thảo luật đề cập: chi cho người bị tai nạn lao động và chi hỗ trợ cho DN thực hiện việc phòng ngừa tai nạn. Phương án cuối cùng phụ thuộc vào Quốc hội thảo luận và quyết định.

Cùng với đó, mức chi cũng tăng hơn, như thế quỹ được sử dụng đúng mục đích và thiết thực với khoản đóng góp của người lao động.

PV: 60% lao động hiện nay là lao động ngoài lao động, không ký hợp đồng lao động. Vậy làm sao để người dân tự nguyện tham gia bảo hiểm tai nạn lao động, thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền: Trước nhất là phải tuyên truyền để họ hiểu quan trọng nhất là vấn đề bảo vệ sức khỏe không thể đơn giản như hiện nay. Cùng với đó là chính sách hỗ trợ, tổ chức hướng dẫn, những lĩnh vực nào an toàn tới đâu. Lâu nay chúng ta chưa làm được nhiều.

PV: Liên quan tới thanh tra lao động, nhiều Đại biểu cho rằng nên để thanh tra cấp huyện, nhiều ý kiến lại cho rằng nên để thanh tra ở cấp tỉnh. Quan điểm của Bộ trưởng?

Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền: Trong tờ của Chính phủ đưa ra phương án nên trao thanh tra chuyên ngành cho huyện, thực chất số DN tập trung nhiều ở cấp quận, huyện. Nếu không có chuyên ngành thì rất khó. Có quận có vài trăm hoặc tới vài ngàn DN, nếu thanh tra mà không có chuyên ngành thì sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong công việc. Theo quy định của thanh tra, cơ quan nào đã có thanh tra Nhà nước thì không có thanh tra chuyên ngành cấp huyện. Đấy là điều cũng phải cân nhắc thật. Vì yêu cầu văn bản qui phạm pháp luật cho phép thì là tốt, nhưng nếu các văn bản này không cho phép thì có ý kiến cho rằng thanh tra cấp tỉnh có chuyên môn hơn, có điều kiện hơn và không ảnh hưởng. Đây cũng là một ý. Các đại biểu Quốc hội sẽ thảo luận cân nhắc để chọn phương án tốt nhất.

PV: Đại biểu Quốc hội lo ngại giao cho thanh tra chuyên ngành sẽ khiến bộ máy phình ra 1.000 biên chế. Bộ trưởng nghĩ sao về điều này?

Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền: Tôi nghĩ không tới 1.000 biên chế. Như trong nội dung tờ trình của Chính phủ thì cán bộ thanh tra này nằm trong phòng lao động cấp huyện, mỗi huyện cũng chỉ có 1-2 thanh tra, mà vấn đề là yêu cầu thanh tra phải có 1 chuyên ngành, nên cái lo bây giờ là đối tượng thanh tra đó có đáp ứng được nhu cầu hay không.

PV: Xin cảm ơn Bộ trưởng!./.