Trường hợp nào được tạm hoãn, miễn nghĩa vụ tham gia dân quân tự vệ?

Sáng 28/10, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội thảo luận về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự án Luật Dân quân tự vệ (sửa đổi).

Về việc tạm hoãn, miễn thực hiện nghĩa vụ tham gia dân quân tự vệ trong thời bình, trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Võ Trọng Việt cho biết, đa số ý kiến nhất trí với dự thảo Luật; có ý kiến đề nghị cân nhắc vì cho rằng, dự thảo Luật quy định về diện đối tượng tạm hoãn, miễn thực hiện nghĩa vụ tham gia dân quân tự vệ là quá rộng.

Ý kiến khác đề nghị bổ sung đối tượng tạm hoãn trong trường hợp khi có một người trong gia đình đang tham gia lực lượng dân quân tự vệ; người đang học tại cơ sở giáo dục phổ thông; hộ cận nghèo; quân nhân phục viên, xuất ngũ chuyển ngành; có ý kiến đề nghị quy định cụ thể thời gian tạm hoãn.

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Võ Trọng Việt trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật. (ảnh: Quochoi.vn)

Ủy ban Thường vụ Quốc hội thấy rằng, trên cơ sở kế thừa các quy định của Luật Dân quân tự vệ hiện hành, dự thảo Luật đã mở rộng diện đối tượng được tạm hoãn, miễn thực hiện nghĩa vụ tham gia dân quân tự vệ để tương thích với một số đối tượng được tạm hoãn, miễn tại Luật Nghĩa vụ quân sự, nhằm cụ thể hóa chính sách ưu đãi đối với gia đình người có công với cách mạng, người khuyết tật, người có hoàn cảnh khó khăn..., tạo điều kiện cho công dân học tập, phát triển kinh tế gia đình, ổn định đời sống. Đồng thời không ảnh hưởng đến việc tuyển chọn công dân thực hiện nghĩa vụ tham gia dân quân tự vệ, vì nhu cầu tổ chức dân quân tự vệ chỉ chiếm khoảng 3,5% so với tổng số công dân trong độ tuổi.

Về ý kiến đề nghị bổ sung một số đối tượng được tạm hoãn, miễn, UBTVQH thấy rằng, đối với người đang học tại cơ sở giáo dục phổ thông thuộc đối tượng tạm hoãn đã được quy định tại điểm h khoản 1 Điều này.

“Trường hợp trong gia đình có nhiều người trong độ tuổi, người trong hộ cận nghèo; quân nhân phục viên, xuất ngũ chuyển ngành chưa xếp vào đơn vị dự bị động viên không thuộc diện chính sách ưu tiên nếu tạm hoãn, miễn cho họ sẽ không bảo đảm công bằng về quyền và nghĩa vụ của công dân. Mặt khác, hàng năm, thời gian huy động dân quân tự vệ để thực hiện nhiệm vụ không nhiều (trung bình từ 20 đến 30 ngày) nên không ảnh hưởng nhiều đến gia đình của dân quân tự vệ” – ông Võ Trọng Việt cho biết.

Về đề nghị quy định cụ thể thời gian tạm hoãn, UBTVQH thấy rằng, dự thảo Luật chỉ quy định tiêu chí, điều kiện tạm hoãn cho từng đối tượng nên khi không còn tiêu chí, điều kiện này thì công dân vẫn phải tiếp tục thực hiện nghĩa vụ tham gia dân quân tự vệ.

Về thôi thực hiện nghĩa vụ tham gia dân quân tự vệ trước thời hạn; đưa ra khỏi danh sách dân quân tự vệ, theo ông Võ Trọng Việt, có ý kiến đề nghị tách Điều này thành hai điều quy định thôi thực hiện nghĩa vụ tham gia dân quân tự vệ trước thời hạn và đưa ra khỏi danh sách dân quân tự vệ; rà soát để bảo đảm chặt chẽ và có tính khả thi. Có ý kiến đề nghị bỏ quy định bị đưa ra khỏi danh sách dân quân tự vệ đối với người “Bị kết án theo bản án của Tòa án có hiệu lực pháp luật,  vì cho rằng quy định này đã bao hàm trường hợp “Bị khởi tố bị can”.

UBTVQH thấy rằng, quy định về đối tượng thôi thực hiện nghĩa vụ tham gia dân quân tự vệ trước thời hạn và đưa ra khỏi danh sách dân quân tự vệ đều có điểm chung là công dân đang thực hiện nghĩa vụ tham gia dân quân tự vệ , nhưng nội hàm khác nhau.

"Thôi thực hiện nghĩa vụ tham gia dân quân tự vệ trước thời hạn để điều chỉnh dân quân tự vệ có lý do chính đáng; còn đưa ra khỏi danh sách dân quân tự vệ là điều chỉnh dân quân tự vệ không còn đủ tiêu chuẩn về phẩm chất để tham gia. Do đó, việc quy định các đối tượng này tại một điều là phù hợp, bảo đảm logic. Tiếp thu ý kiến ĐBQH, UBTVQH đề nghị Quốc hội cho bỏ quy định “Bị kết án theo bản án của Tòa án có hiệu lực pháp luật” tại điểm b khoản 2 và chỉnh lý lại Điều này như dự thảo Luật trình Quốc hội”- ông Võ Trọng Việt cho biết./.