Thủ tướng nhấn mạnh điều này khi phát biểu khai mạc Hội nghị toàn quốc triển khai công tác sắp xếp, đổi mới doanh nghiệp Nhà nước giai đoạn 2016-2020 chiều 6/12.

Cùng dự có các Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình, Vương Đình Huệ, Phạm Bình Minh, Vũ Đức Đam; Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Văn Bình. Đây là hội nghị quan trọng nhằm đánh giá tình hình sắp xếp, đổi mới, tái cơ cấu doanh nghiệp Nhà nước giai đoạn 2011-2015.

Thủ tướng chủ trì Hội nghị toàn quốc triển khai công tác sắp xếp, đổi mới doanh nghiệp Nhà nước giai đoạn 2016-2020 (Ảnh: chinhphu.vn)

Thủ tướng đánh giá, so với cách đây 10 năm, hiện số doanh nghiệp Nhà nước đã giảm nhanh, từ 12.000 xuống còn rất ít. Thế nhưng, số vốn cổ phần hóa mới được 8%, còn 92% vẫn là vốn Nhà nước. Do vậy, Hội nghị cần bàn bạc, tìm nguyên nhân vì sao thoái vốn Nhà nước tại doanh nghiệp và tiến độ cổ phần hóa lại thấp như vậy, dù chủ trương của Đảng, Nhà nước là phải đổi mới, sắp xếp, cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước mạnh mẽ.

“Câu hỏi cần tập trung thảo luận và phải trả lời cho được một cách trực tiếp, thẳng thẳn, đó là giải pháp để thoái vốn Nhà nước trong các doanh nghiệp Nhà nước cổ phần hóa thời gian tới tốt nhất, tức lợi ích cho Nhà nước tốt nhất, huy động nguồn lực xã hội tốt nhất và lợi ích sau cổ phần hóa tốt nhất" - Thủ tướng nhấn mạnh và đặt vấn đề cần xác định những doanh nghiệp nào Nhà nước cần nắm giữ 100% vốn và giữ cổ phần chi phối. Ví như doanh nghiệp thủy nông Nhà nước có cần nắm giữ 100% vốn hay không? Các Tổng công ty lương thực Vinafood I và II thì Nhà nước cần nắm bao nhiêu phần trăm vốn?”.

Bên cạnh đó, cần xác định cơ chế chính sách về cổ phần hóa, thoái vốn tại doanh nghiệp Nhà nước trong giai đoạn 2011-2015 có còn phù hợp? Bởi theo phản ánh, hiện có nhiều chính sách đã không còn phù hợp. Thủ tướng yêu cầu lãnh đạo các tỉnh, thành phố, bộ ngành nắm rõ vướng mắc trong ngành, lĩnh vực mình cần đề xuất giải pháp.

Đi liền với đó cần xác định xem những vấn đề nào mới đặt ra khi cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước có quy mô lớn, trong đó có những vấn đề như lựa chọn các nhà đầu tư chiến lược nước ngoài, chất lượng và trách nhiệm của tổ chức tư vấn trong việc xác định giá trị doanh nghiệp; việc thoái vốn theo lô, bán dưới mệnh giá, bán cho cổ đông chiến lược; vấn đề chất lượng hoạt động của doanh nghiệp Nhà nước sau cổ phần hóa, thoái vốn; việc cổ phần hóa các doanh nghiệp hoạt động công ích và các doanh nghiệp hoạt động trong các Tập đoàn kinh tế, Tổng công ty Nhà nước. Có nhiều Tập đoàn, Tổng Công ty vẫn giữ gần như 100% vốn Nhà nước, trong khi xác định đó là doanh nghiệp mà Nhà nước không cần nắm 100%.

Thủ tướng cũng cho rằng cần xác định các biện pháp đảm bảo công khai, minh mạch và chặt chẽ trong quá trình cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước, đảm bảo không thất thoát vốn, tài sản vốn Nhà nước, nhất là đất đai ở vị trí thuận lợi; vấn đề xử lý đất đai trong quá trình cổ phần hóa, nhất là doanh nghiệp nhiều đất.

Cùng với đó là sắp xếp, cơ cấu lại hoặc giải thể, phá sản những doanh nghiệp hoạt động không hiệu quả, thua lỗ kéo dài, mất khả năng thành toán, xử lý dự án không hoạt động, đắp chiếu; vấn đề thực hiện chính sách đối với lao động dôi dư, sắp xếp, đổi mới, tái cơ cấu doanh nghiệp Nhà nước; vấn đề đổi mới mô hình tổ chức và phương thức lãnh đạo của tổ chức Đảng trong doanh nghiệp Nhà nước, đặc biệt là những doanh nghiệp đã cổ phần hóa. 

Thủ tướng cũng yêu cầu đóng góp ý kiến vào mô hình Cơ quan chuyên trách thực hiện chức năng chủ sở hữu vốn Nhà nước tại các doanh nghiệp.

Theo Báo cáo của Ban Chỉ đạo đổi mới và phát triển doanh nghiệp, sau 15 năm sắp xếp lại theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 3 Khóa IX, doanh nghiệp Nhà nước đã giảm mạnh về số lượng, đặc biệt là những doanh nghiệp quy mô nhỏ, doanh nghiệp kém hiệu quả, doanh nghiệp ở các lĩnh vực Nhà nước không cần nắm giữ. Nếu như năm 2011 cả nước có khoảng 6.000 doanh nghiệp Nhà nước thì đến tháng 10/2016 còn 718 doanh nghiệp

Các doanh nghiệp Nhà nước đã thoái vốn được 26.222 tỉ đồng theo giá trị sổ sách; thu về 36.537 tỉ đồng, bằng 1,4 lần giá trị sổ sách. Trong đó thoái vốn đầu tư ngoài ngành hơn 9.800 tỉ đồng, thu về hơn 11.000 tỉ đồng; thoái vốn Nhà nước tại doanh nghiệp mà Nhà nước không cần nắm giữ là hơn 16.387 tỉ đồng, thu về 25.451 tỉ đồng./.

Cổ phần hóa DNNN: Cần ngăn “lợi ích nhóm” và thất thoát vốn

VOV.VN -Nhiều nhà đầu tư, chuyên gia kiến nghị cần có những biện pháp để tránh “lợi ích nhóm” lợi dụng làm thất thoát vốn của nhà nước.