Điều mà dư luận châu Âu chờ đợi ở Hội nghị thượng đỉnh NATO lần này không phải là kết quả hội nghị sẽ diễn ra như thế nào mà là họ chờ đợi thái độ và quan điểm của Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ thay đổi ra sao, sau những phát ngôn gây sốc của ông khi tranh cử Tổng thống Mỹ về việc NATO đã lỗi thời và rằng nếu ông đắc cử, nước Mỹ sẽ không bảo vệ các thành viên NATO vô điều kiện.

Tổng thống Donald Trump thăm trụ sở NATO. Ảnh: Reuters.

Phát ngôn này của Tổng thống Mỹ khi đó đã khiến châu Âu “dậy sóng” và những lời chỉ trích dành cho ông Trump cũng bắt đầu xuất hiện. Do vậy, mọi tuyên bố và cử chỉ của Tổng thống Mỹ đều được giới lãnh đạo châu Âu và giới truyền thông quan sát rất sát sao.

Kết thúc hội nghị thượng đỉnh NATO, lần đầu tiên có sự tham dự của Tổng thống Donald Trump ngày 25/5, lãnh đạo các nước thành viên NATO đã đưa ra nhiều quyết định quan trọng nhằm bày tỏ sự đoàn kết của NATO như cam kết chống khủng bố và chia sẻ công bằng các chi phí quốc phòng giữa các nước thành viên.

Tuy nhiên, theo nhận định của giới truyền thông, một điều có thể nhận thấy là Tổng thống Mỹ Donald Trump với các đồng minh NATO mới chỉ “bằng mặt song không bằng lòng” về những cam kết đối với nhau.

Phát biểu tại cuộc họp báo sau hội nghị, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết, Tổng thống Mỹ đã làm rõ các cam kết của ông  về việc bảo vệ châu Âu.

Theo ông Jens Stoltenberg, trái với những tuyên bố ban đầu, ông Donald Trump đã dịu giọng hơn trong việc yêu cầu các nước thành viên phải tăng chi tiêu quốc phòng.

“Tổng thống Trump đã bày tỏ thông điệp rõ ràng về cam kết của Mỹ đối với đồng minh NATO song ông có một thông điệp rõ ràng là các bên đều phải chia sẻ gánh nặng cho liên minh”, ông Jens Stoltenberg nói.

Tuy nhiên, trái với những gì mà các nước thành viên NATO và tuyên bố của Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg đang muốn tạo dựng cho thế giới thấy về sự thống nhất của tổ chức này, Tổng thống Mỹ đã không ngừng cáo buộc các đồng minh NATO đã không chi tiêu đủ cho quốc phòng.

Tổng thống Mỹ thậm chí còn nhấn mạnh rằng, sẽ có thêm nhiều vụ tấn công nữa ở châu Âu kiểu vụ đánh bom tại Manchester, Anh vừa qua, nếu các đồng minh không nỗ lực hơn nữa nhằm ngăn chặn các vụ tấn công.

Trong tuyên bố được cho là không có trong kịch bản, Tổng thống Mỹ khi đứng cùng các thành viên NATO tại trụ sở mới khánh thành của NATO tại Bỉ đã nói rằng một số nước thành viên NATO còn nợ “một số tiền không nhỏ” của Mỹ và NATO.

Theo đánh giá của trang mạng ABCNews của Australia, những đánh giá và nhận định của Tổng thống Mỹ đã khiến giới chức châu Âu không hài lòng. Tuyên bố của ông Donald Trump được xem là trái ngược hẳn so với những gì mà Thủ tướng Bỉ Charles Michel và Thủ tướng Đức Angela Merkel  nói trước đó ít phút rằng “đã đến lúc NATO cần bảo vệ giá trị của một thế giới tự do” và NATO vẫn là trung tâm của an ninh phương Tây.

Tờ Washinton Post thậm chí còn dẫn lời Tổng thống Mỹ nói đùa khi dự lễ khánh thành trụ sở mới của NATO rằng tòa nhà mới rất đẹp song ông không dám hỏi xem giá trị của tòa nhà là bao nhiêu tiền.

Theo tờ báo này, giới lãnh đạo NATO dường như muốn Tổng thống Donald Trump công khai ủng hộ liên minh quân sự mà ông đã từng gọi là “lỗi thời” này song thay vào đó cái mà họ nhận được chỉ là những lời than phiền của Tổng thống Mỹ và việc châu Âu chưa đầu tư nhiều cho chi tiêu quốc phòng, kể từ Chiến tranh Lạnh đến nay.

Điều này khiến Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg  phải nỗ lực trong cả hội nghị để “lái cuộc họp đi đúng hướng” theo kịch bản về một NATO thống nhất.

Những động thái trên của Tổng thống Mỹ và NATO cho thấy, các bên sẽ phải nỗ lực hơn nữa nhằm thúc đẩy mối quan hệ truyền thống giữa các bên./.

Ông Trump đã “thay lòng đổi dạ” với Nga-Trung-NATO ra sao?

VOV.VN-Sau 3 tháng cầm quyền, từ chỗ chủ trương thân Nga, chỉ trích mạnh mẽ Trung Quốc và phê phán sự “lỗi thời” của NATO, giờ ông Trump đã đảo lộn tất cả.