Mứt gừng xứ Huế thơm ngon hương vị Tết
VOV.VN - Mứt gừng xứ Huế nức tiếng thơm ngon, hương vị đặc trưng, cung ứng khắp trong Nam, ngoài Bắc.
Khi tiết trời chuyển từ đông sang xuân cũng là lúc làng mứt gừng xứ Huế đỏ lửa cả ngày lẫn đêm. Nghề làm mứt gừng ở Huế có từ trăm năm nay. Cơ sở sản xuất nằm rải rác ở nhiều nơi nhưng mứt gừng Kim Long xưa nay thơm ngon nổi tiếng.
Bà Trần Thị Hai, 73 tuổi đã có gần 60 năm gắn bó với nghề làm mứt gừng. |
Trong khuôn viên rộng hơn chục mét vuông trên đường Phạm Kim Liên, phường Kim Long, thành phố Huế, cả gia đình ông bà Trần Thị Hai với gần chục thành viên mồ hôi nhễ nhại bên bếp lửa hồng. Người tất bật cạo vỏ, bào gừng; người luộc mứt, rim mứt, tiếng cười nói rộn ràng.
Ông Hai, chủ cơ sở mứt gừng này bộc bạch, làm mứt gừng là nghề cha truyền con nối. Theo ông Hai, mứt gừng Kim Long có màu vàng ươm, mùi vị thơm dịu là vì củ gừng lấy từ cầu Tuần xã Thủy Bằng, thành phố Huế.
Gừng ở đây được trồng trên vùng đất đồi pha sỏi ở ngã ba Tuần, nơi 2 nhánh tả và hữu sông Hương gặp nhau. Để có mẻ mứt gừng thơm ngon, hương vị đặc biệt, tùy thuộc rất nhiều vào công thức chế biến và bàn tay khéo léo của người thợ, tỉ mỉ ở từng công đoạn.
Làm mứt gừng khâu rim mứt là quan trọng nhất, lửa đều, trở đều tay để mứt không bị cháy, khê. |
Ông Hai cho rằng, quan trọng nhất vẫn là khâu luộc và rim mứt: "Mứt gừng phải làm qua rất nhiều công đoạn. Khâu đầu tiên là cạo sạch vỏ, rửa sạch, đưa vào bào, bào xong đưa ra xả cho đến khi nước trong, rồi đưa vào luộc, sau đó xả tiếp cho thật sạch, rồi đưa vào rim. Khâu nào cũng quan trọng nhưng quan trọng nhất là 2 khâu luộc và rim. Nếu đứng rim mà sơ ý là mứt cháy, khê là xem như bỏ."
Mứt gừng xứ Huế được làm từ 2 nguyên liệu chính là gừng và đường, không sử dụng bất kỳ chất phụ gia nào. Ngày Tết, trên bàn thờ gia tiên của người Huế dù giàu hay nghèo đều không thể thiếu món mứt gừng.
Mứt gừng Kim Long thơm ngon nổi tiếng. |
Từ bao đời nay, nghề làm mứt gừng cũng là nét đặc trưng về ẩm thực truyền thống xứ Huế. Trước đây, ở Kim Long từ trẻ nhỏ đến người già, ai cũng biết làm mứt gừng. Sau này, không mấy người mặn mà với nghề của cha ông.
Ông Phan Vĩnh Viên Mãn, Chủ tịch UBND phường Kim Long, thành phố Huế cho biết, làng nghề mứt gừng ở Kim Long thường đỏ lửa vào dịp Tết. Làm mứt gừng theo phương thức thủ công nên người làm vất vả sớm khuya nhưng thu nhập không đáng bao nhiêu, chủ yếu lấy công làm lời. Bình quân mỗi vụ Tết một hộ làm từ 3 đến 4 tấn mứt gừng, hộ nhiều nhất khoảng 5 tấn, hộ ít khoảng 3 tấn. Sản phẩm mứt gừng Kim Long không chỉ tiêu thụ ở thị trường Huế mà còn có mặt khắp trong Nam ngoài Bắc.
Ông Mãn cho hay, địa phương luôn động viên, hỗ trợ bà con mở rộng sản xuất, lưu giữ nghề truyền thống: "Hiện nay, người dân cũng đang gặp khó khăn, một phần do thị hiếu, nhu cầu của khách hàng nên chỉ tập trung làm vào dịp Tết thôi. Nhân công chủ yếu là thành viên trong gia đình. Làm theo thời vụ nên thu nhập không cao, giúp họ trang trải trong dịp Tết. Để giữ nghề truyền thống, chính quyền vận động, tuyên truyền bà con lưu giữ nghề truyền thống của cha ông, hỗ trợ vay vốn, tạo động lực cho bà con yên tâm sản xuất."
Mứt gừng xứ Huế nổi tiếng lâu nay. |
Những năm gần đây, trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên - Huế có thêm nhiều cơ sở sản xuất mứt gừng nhỏ lẻ, chủ yếu làm bán trong dịp Tết. Bà Trương Thị Lan Hương, Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Thừa Thiên - Huế cho biết, đơn vị đã phối hợp với các cơ quan chức năng tiến hành kiểm tra an toàn vệ sinh thực phẩm đối với những mặt hàng được tiêu thụ mạnh dịp Tết, trong đó mứt gừng cũng được kiểm tra khá chặt chẽ./.
Ảnh: Cố đô Huế huyền ảo trong màn sương trắng cuối đông