Thao tác sai của cán bộ kỹ thuật làm sập nguồn điện tại Đài kiểm soát không lưu, điều hành không lưu thiếu quan sát khiến hai máy bay suýt đâm nhau... là những sự cố uy hiếp an toàn bay thời gian qua.

Rơi ốp bảo vệ

Ngày 26/3, máy bay A321 từ Đà Lạt (Lâm Đồng) hạ cánh xuống sân bay Tân Sơn Nhất (TP HCM), bộ phận kỹ thuật tiến hành kiểm tra như thường lệ thì phát hiện ốp bảo vệ quạt làm mát phanh máy bay đã bị rơi. 

Sau khi kiểm tra, cơ quan chức năng phát hiện chiếc ốp này ở sân bay Liên Khương. Nguyên nhân là do nhân viên bảo dưỡng không siết chặt ốc khiến ốp bảo vệ quạt bị rơi.

Mất liên lạc với không lưu

Ngày 14/5, máy bay Vietnam Airlines thực hiện chuyến bay VN1601 từ TP HCM đi Buôn Ma Thuột. Chuẩn bị hạ cánh, tổ bay liên lạc với kiểm soát viên không lưu yêu cầu cung cấp thông tin thời tiết nhưng không thấy phản hồi. Máy bay đã phải bay vòng để chờ. 10 phút sau, tổ bay mới liên lạc được với kiểm soát viên không lưu sân bay để hạ cánh.

Vụ việc tương tự cũng xảy ra với máy bay Jetstar Pacific khi tiếp cận sân bay Vinh ngày 23/7, tổ lái đã liên lạc với kiểm soát không lưu nhiều lần trên tần số khẩn nguy nhưng không thấy trả lời. 

Vì vậy, phi công phải bay lên rồi vòng lại để tiếp cận hạ cánh lần 2. Nguyên nhân là kiểm soát viên không lưu thao tác sai khiến tín hiệu mất liên lạc một chiều.

Hạ cánh nhầm sân bay

Sự cố vận chuyển khách đến nhầm sân bay được coi là hy hữu, lần đầu tiên xảy ra với hàng không Việt Nam. Thay vì đến Đà Lạt, hãng Vietjet Air đã vận chuyển toàn bộ hành khách, hành lý, hàng hóa đến sân bay Cam Ranh, gây lo lắng cho hàng trăm hành khách. 

Nguyên nhân do tổ bay, tổ tiếp viên, nhân viên điều phối của Vietjet Air và cơ sở thủ tục thuộc Cảng hàng không Quốc tế Nội Bài đã không thực hiện đúng quy trình khai thác bay.

Nguy cơ va chạm

Kiểm soát viên không lưu đã cấp huấn lệnh bay sai tại Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng ngày 27/6 cũng gây nên sự cố nghiêm trọng. Không quan sát đường băng, kiểm soát viên đã cho phép máy bay của Jetstar Pacific cất cánh trong khi máy bay của Vietnam Airlines chưa thoát ly khỏi đường băng, khiến hai máy bay có thể gặp nguy hiểm.

Vụ việc khác được xếp vào nhóm B là nguy cơ va chạm giữa chuyến bay VN1376 của hãng Vietnam Airlines và trực thăng quân sự ngày 29/10. 

Nguyên nhân được cho là do chuyên viên kiểm soát không lưu mắc lỗi. Cục Hàng không cùng cơ quan quân sự đã lập tổ điều tra và đưa ra giải pháp phối hợp điều hành giữa hàng không dân dụng với hoạt động bay quân sự.

Tình trạng trâu bò đi vào đường băng vẫn tiếp diễn như các năm trước, cũng là nguy cơ mất an toàn bay. Ngày 5/11, máy bay VN-A692 từ Đà Nẵng đi Hà Nội trong quá trình lăn ra đường băng, tổ bay đã phát hiện một con bò trên đường cất hạ cánh. 

Sau khi đuổi bò, máy bay cất cánh an toàn. Cục Hàng không đã đề nghị Quân chủng Phòng không Không quân chỉ đạo xử lý triệt để việc nuôi thả gia súc trong khu vực cảng hàng không.

Sân bay tê liệt vì mất điện

Vụ việc Trung tâm kiểm soát đường dài Hồ Chí Minh và Cơ quan kiểm soát tiếp cận Tân Sơn Nhất (AACC HCM) bị mất điện được coi là lần đầu tiên xảy ra ở Việt Nam. 

Nguyên nhân được cho là do kíp trưởng thao tác sai quy định khiến sập nguồn điện gây mất điện cung cấp cho hệ thống thiết bị điều hành bay. 

Sự cố này khiến AACC Hồ Chí Minh mất năng lực cung cấp dịch vụ điều hành bay làm ảnh hưởng đến 92 chuyến bay trong khoảng 30 phút.

Sự cố kỹ thuật máy bay

Điển hình là vụ máy bay Vietnam Airlines hỏng động cơ khi vừa cất cánh ở sân bay Melboune (Australia) vào tháng 5, được xếp vào sự cố nghiêm trọng nhóm B. 

Gần nhất vào tối 16/12, máy bay Vietnam Airlines từ TP HCM đi Vinh đã phải đổi hướng đến sân bay Nội Bài (Hà Nội) do áp suất trong khoang giảm đột ngột, khiến máy bay đột ngột giảm độ cao, gây lo lắng cho nhiều hành khách trên máy bay.

Theo Cục Hàng không, năm 2014, đã xảy ra 311 vụ sự cố với nhiều mức độ, tăng 129 vụ so với năm 2013. Số lượng sự cố tăng tập trung chủ yếu ở mức độ uy hiếp an toàn mức D. Trong đó, nguyên nhân do hỏng hóc kỹ thuật là 143 vụ (năm 2013 có 83 vụ), do hành khách là 27 vụ (năm 2013 là 3 vụ).

Một trong những nguyên nhân khách quan gây nhiều sự cố là do sự gia tăng của số lượng tàu bay (tăng 10,8%), giờ bay (tăng 21%)và chuyến bay (tăng 12%) của các hãng hàng không so với năm 2013.