Theo Luật Đầu tư (sửa đổi), từ hôm nay (1/7), hàng nghìn giấy phép con, tức là các điều kiện kinh doanh đang nằm trong các thông tư trói buộc doanh nghiệp sẽ chính thức bị khai tử.

Hàng nghìn điều kiện kinh doanh chính thức bị khai tử từ ngày 1/7/2016

Đợt rà soát vừa qua được đánh giá là cuộc cách mạng lớn của Chính phủ liên quan đến cải cách kinh doanh để kịp thời gian, nhằm tháo gỡ rào cản kinh doanh, thúc đẩy doanh nghiệp phát triển, tạo động lực cho nền kinh tế.

Trong cuộc đối thoại với gần 200 doanh nghiệp vừa qua, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng khẳng định, Chính phủ tạo mọi điều kiện cho doanh nghiệp tự do kinh doanh những gì pháp luật không cấm. Nhà nước chỉ là cơ quan giám sát. Theo Luật Đầu tư, từ hôm nay (1/7), các điều kiện kinh doanh ở cấp thông tư hết hiệu lực và để tránh khoảng trống pháp lý, phải nâng cấp lên thành nghị định.

Vừa qua, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã rà soát gần 6000 điều kiện kinh doanh nằm ở các nghị định, thông tư và yêu cầu các bộ ngành, chủ quản có ngành nghề kinh doanh có điều kiện xây dựng nghị định về điều kiện kinh doanh.

Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, hiện tồn tại khoảng cách giữa cơ quan nhà nước và doanh nghiệp. Cơ quan nhà nước được trao việc quản lý, từ đó tạo ra nhũng nhiễu, hạch sách doanh nghiệp để trục lợi. Sắp tới, cơ quan nhà nước cần thay đổi tư duy, chuyển sang phục vụ doanh nghiệp. Đồng thời, xây dựng hệ thống pháp luật đồng bộ, chặt chẽ để doanh nghiệp yên tâm bỏ tiền đầu tư làm ăn.

Bộ trưởng cho biết, vừa rồi 1 cuộc tổng điều tra và tất cả những điều kiện kinh doanh đang nằm ở thông tư của cấp bộ thì phải được chuyển lên thành nghị định. Đến nay, cả 49 nghị định đấy hoặc đã được ban hành hoặc cũng sắp được ban hành. Tuy nhiên, Chính phủ cũng yêu cầu không phải chỉ là tiến độ đến ngày 1/7 không để khoảng trống pháp luật nhưng đồng hành đó là phải đảm bảo chất lượng. Tất cả thông tư đó không phải nâng một cách cơ học lên trên nghị định mà trong quá trình rà soát, nâng lên nghị định đó phải được sửa đổi, điều chỉnh theo tinh thần những gì không phù hợp, không cần thiết thì phải loại bỏ, những gì không rõ ràng, minh bạch thì phải được cụ thể hóa.

Trước động thái tập trung thực hiện cải cách, xây dựng thể chế theo hướng hội nhập, minh bạch, trách nhiệm và kiến tạo để hỗ trợ doanh nghiệp, cộng đồng doanh nghiệp và các chuyên gia kinh tế cũng đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ trong việc loại bỏ giấy phép con, cải thiện môi trường kinh doanh cho doanh nghiệp.

Tiến sỹ Nguyễn Anh Tuấn, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài, nhận định, việc Chính phủ quyết tâm bỏ “nạn” giấy phép con là nhằm từ bỏ lợi ích nhóm, vì lợi ích doanh nghiệp và đất nước, tạo hành lang thông thoáng và thúc đẩy đổi mới và phát triển.

“Cộng đồng doanh nghiệp mong muốn tất cả các điều kiện kinh doanh phải được quy định một cách rõ ràng nhất, minh bạch nhất và công bố 1 cách công khai. Hiện có quá nhiều điều kiện kinh doanh bất hợp lý cần giảm bớt. Qua theo dõi, chúng tôi thấy trong dự thảo của các Nghị định mới bãi bỏ rất nhiều những điều kiện kinh doanh không hợp lý hoặc chỉnh sửa các điều kiện kinh doanh cho phù hợp với tình hình thực tế trong bối cảnh hội nhập. Tôi tin rằng nếu các nghị định mới của Chính phủ được ban hành thì sẽ giải quyết một cách cơ bản các điều kiện kinh doanh bất hợp lý cản trở hoạt động của doanh nghiệp,” TS Tuấn nói.

Đánh giá cao nỗ lực của chính phủ Việt Nam trong việc dẹp bỏ rào cản kinh doanh, ông Warrick Cleine, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Công ty TNHH KPMG cho rằng đây thực sự là dấu hiệu tốt cả cho doanh nghiệp trong và ngoài nước.

“Tôi nghĩ Chính phủ đã có những động thái lớn trong công cuộc cải cách môi trường kinh doanh nhằm khuyến khích, tạo thêm sự tự tin cho nhà đầu tư. Việc thay đổi tư duy của Chính phủ trong công tác quản lý hoạt động kinh doanh là rất quan trọng nhưng sẽ mất nhiều thời gian, ví dụ như phải có được sự đồng thuận của các Bộ, Ngành liên quan. Sẽ rất khó để có thể dẹp bỏ hoàn toàn các giấy phép con ngay trong tháng 7 này nhưng tôi nghĩ các bộ, ngành sẽ làm việc hết sức có thể đạt được kết quả tốt nhất. Tôi nghĩ đây thực sự là điều mà cả nhà đầu tư trong và ngoài nước mong đợi,” Warrick Cleine chia sẻ.

Điểm mới nhất trong lần “dẹp bỏ” rào cản kinh doanh này là Chính phủ sau khi nghe bộ ngành báo cáo trực tiếp thì đã lắng nghe đại diện cộng đồng doanh nghiệp và cơ quan phản biện độc lập. Tuy nhiên các chuyên gia kinh tế cho rằng, mốc 1/7/2016, chỉ là bước khởi đầu trong việc rà soát cả “rừng” các giấy phép con, điều kiện kinh doanh hiện nay. Về lâu dài, cần ý chí chính trị mạnh mẽ hơn trong việc bãi bỏ, có thể quy ra thành số lượng, tỷ lệ cần phải cắt bỏ, giao cho các bộ ngành. Người đứng ra đề xuất không nên là các bộ ngành, vì họ không có động lực. Cùng đó, cần kiểm soát chặt chẽ việc tiếp tục “đẻ” ra các giấy phép kinh doanh mới”./.

Rà soát điều kiện kinh doanh: Nỗ lực cởi trói cho doanh nghiệp

Khoảng 3500 điều kiện kinh doanh ban hành chưa đúng thẩm quyền có thể được loại bỏ ra khỏi nền kinh tế.