Công ty Nước sạch Viwasupco, đơn vị thành viên của Tổng công ty Vinaconex mới đây đã công bố thông tin về việc đấu thầu và lựa chọn nhà thầu cung cấp ống gang dẻo cho Dự án hệ thống cấp nước chuỗi đô thị Sơn Tây – Hòa Lạc – Xuân Mai – Miếu Môn – Hà Nội – Hà Đông (dự án nước Sông Đà giai đoạn 2).

Theo đó, Viwasupco đã lựa chọn đơn vị trúng thầu là Công ty TNHH Sản xuất Ống gang dẻo Xinxing (tỉnh Hà Bắc, Trung Quốc) đáp ứng được các điều kiện của gói thầu được phê duyệt. Tuy nhiên, sau những sự cố vỡ ống liên tục ở tuyến ống số 1, việc chọn 1 công ty của Trung Quốc trúng thầu cung cấp ống nước khiến dư luận hồ nghi về sự an toàn, chất lượng và tiến độ công trình này.

Tuân thủ nghiêm ngặt về đấu thầu quốc tế

Trước những lo lắng của dư luận về việc chọn nhà thầu cung cấp thiết bị ống dẫn cho dự án nước Sông Đà giai đoạn 2, lãnh đạo của Viwasupco khẳng định, việc đấu thầu quốc tế và chọn nhà thầu hoàn toàn minh bạch. Việc sử dụng ống gang dẻo làm đường ống dẫn nước cũng được ghi nhận trong bộ Tiêu chuẩn Quốc gia.

Liên tiếp xảy ra các sự cố của tuyến ống số 1 nên phải nhanh chóng đầu tư xây dựng tuyến đường nước sạch Sông Đà giai đoạn 2.

Theo ông Trương Quốc Dương, Phó Giám đốc Công ty nước sạch Viwasupco, Dự án đường ống nước sông Đà số 2 cung cấp nước cho 3,6 triệu dân tại 21 quận, huyện của thành phố Hà Nội. Trong đó gói thầu cung cấp ống gang dẻo là gói thầu quan trọng nhất, quyết định đến thành công và hoạt động ổn định của dự án. Do đó, chủ đầu tư đã rất cẩn thẩn với các quy trình từ mời thầu, chấm thầu với sự tham gia của cả các cơ quan quản lý nhà nước. Trong số 21 đơn vị mua hồ sơ thầu chỉ còn 4 đơn vị nộp đủ hồ sơ vào thời điểm mở thầu gồm: Công ty THNN Ống gang dẻo Xinxing (Trung Quốc), Liên danh Nhà thầu Jindal Saw – Newtatco (Ấn Độ); Công ty Saint – Gobaint PAM (Pháp – công ty này có nhà máy sản xuất ống nước đặt tại Trung Quốc) và Công ty Hydrochina Corporation (Trung Quốc).

“Việc chọn thầu được thông qua hình thức đấu thầu rộng rãi quốc tế và chủ đầu tư đã mời các đơn vị tư vấn có uy tín tham gia lựa chọn nhà thầu. Theo đó, đơn vị lập hồ sơ mời thầu là Công ty TNHH Tư vấn Đại học Xây dựng; Công ty cổ phần Tư vấn xây dựng công nghiệp và đô thị Việt Nam (VCC) thẩm định hồ sơ mời thầu; đơn vị đánh giá hồ sơ dự thầu là tổ chuyên gia đấu thầu số 2 bao gồm các chuyên gia của công ty và chuyên gia đầu ngành về lĩnh vực cấp nước); Trung tâm hỗ trợ đấu thầu thuộc Cục quản lý đấu thầu là đơn vị thẩm định…”, ông Dương nói.

Các đơn vị tham gia dự thầu phải đấu thầu qua 2 hồ sơ, cả tài chính và kỹ thuật. Tuy nhiên, đến thời hạn thì có 2 nhà thầu không đạt yêu cầu về tính hợp lệ của hồ sơ đấu thầu kỹ thuật; trong đó, Công ty Saint – Gobaint PAM không có bảo đảm dự thầu còn Công ty Hydrochina Corporation bảo đảm dự thầu không hợp lệ.

Mặc dù chỉ còn 2 đơn vị cạnh tranh thầu ở vòng cuối nhưng Liên danh Nhà thầu Jindal Saw – Newtatco cũng không đạt ở mục kinh nghiệm thực hiện hợp đồng cung cấp hàng hóa tương tự. “Tính tại thời điểm mở thầu, đơn vị này có ưu thế về sản xuất các loại ống gang dẻo phi 1300 nhưng để sản xuất loại ống có đường kính lên đến phi 1800 thì mới cung cấp được khoảng 300m và chưa có chứng chỉ về vật liệu. Do đó, kết quả cuối cùng đơn vị thắng thầu thuộc về Công ty TNHH Ống gang dẻo Xinxing (Trung Quốc)”, đại diện Viwasupco cho biết thêm.

Theo ông Dương, dù đã có kết quả thầu nhưng theo khuyến nghị của Trung tâm hỗ trợ đấu thầu, Công ty cổ phần Nước sạch Vinaconex đã cử đoàn kiểm tra thị sát tại 3 nhà máy sản xuất của Công ty TNHH Ống gang dẻo Xinxing – nơi sẽ sản xuất ống và phụ kiện cho dự án; đồng thời thu thập ý kiến đánh giá của các khách hàng đã sử dụng sản phẩm này như: Công ty TNHH Một thành viên cấp thoát nước môi trường Bình Dương; Công ty cổ phần Thiết bị Đông Đô; Công ty TNHH Thương mại và công nghệ Bắc Hà; Công ty TNHH Giải pháp môi trường và nước Việt.

Ống sẽ được kiểm tra lần cuối tại chân công trình và do đơn vị kiểm tra độc lập quốc tế kiểm tra

Ông Nguyễn Văn Tốn, Giám đốc Viwasupco cho biết, sau quá trình đấu thầu và trúng thầu, quá trình kiểm tra chất lượng của đường ống và phụ kiện được áp dụng cho hàng hóa của gói thầu sẽ được thực hiện theo quy trình gồm 6 công đoạn nối tiếp. Trong đó, kiểm tra khẳng định hàng hóa được xuất xưởng (bao gồm kiểm tra của nhà sản xuất và kiểm tra – kiểm chứng của bên thứ 3 độc lập có uy tín trên thế giới), trong dự án này là Tổ chức kiểm chứng độc lập SGS có trụ sở chính tại Geneva, Thụy Sỹ, có chi nhánh tại Việt Nam.

“Sau khi kiểm tra điều kiện xuất xưởng ở nước sở tại, hàng về đến cảng Hải Phòng sẽ được kiểm tra lần tiếp theo tại cảng, lần kiểm tra này sẽ do Vina control hoặc một cơ quan khác có chức năng kiểm tra, kiểm định thực hiện. Sau đó sẽ kiểm tra thử nghiệm hàng hóa bổ sung do Tổng cục đo lường chất lượng sản phẩm của Bộ Khoa học và Công nghệ thực hiện…”, ông Tốn cho biết.

Theo ông Tốn, nội dung kiểm tra, thử nghiệm hàng hóa này là để đảm bảo rằng hàng hóa của dự án đáp ứng các tiêu chuẩn kiểm tra và thử nghiệm tương ứng với TCVN 10177:2013; TCVN 10178: 2013 của Việt Nam áp dụng cho ống và phụ kiện đường ống theo các tiêu chuẩn về ISO áp dụng cho gioăng cao su làm kín…

“Nội dung kiểm tra sẽ bao gồm các thông số liên quan tới các thuộc tính cơ học của hàng hóa và các chỉ tiêu liên quan tới thôi nhiễm khi sử dụng để vận chuyển nước sạch. Sau khi vượt qua các kiểm tra này thì mới đến lần kiểm tra cuối cùng của các ống nước tại chân công trình trước khi cho lắp đặt…,” ông Tốn cho biết thêm.

Đối với những thắc mắc về việc chọn vật liệu gang dẻo cho công trình đường ống dẫn nước sông Đà giai đoạn 2, đại diện Hiệp hội Cấp thoát nước Việt Nam cho biết, gang dẻo là vật tư được dùng phổ biến trong lĩnh vực này. Công ty Nước và Môi trường Việt Nam (Viwase), đơn vị hàng đầu của Bộ Xây dựng về ngành nước, cũng chính là đơn vị thực hiện thiết kế kỹ thuật với loại vật liệu ống gang dẻo. Đơn vị tư vấn cũng áp dụng TCVN 10177:2013 của Việt Nam là tiêu chuẩn mới nhất áp dụng cho việc sản xuất ống gang dẻo và phụ kiện với dự án này.

Cần thận trọng với các nhà thầu Trung Quốc

Trước một số ý kiến quan ngại về việc dùng ống gang dẻo để chứa nước sạch sẽ bị thôi nhiễm chì, ảnh hưởng đến sức khỏe con người, TS Đoàn Đình Phương, Phó viện trưởng Viện Khoa học vật liệu khẳng định: ống gang dẻo hay còn gọi ống gang cầu là vật liệu phổ biến trong sản xuất ống nước trên thế giới. Ống gang dẻo giá thành thấp, độ bền cao, có thể vận hành khoảng 50 năm dưới lòng đất. “Nếu cảnh báo việc ống gang dẻo dẫn nước ảnh hưởng đến sức khỏe của con người thì phải có thí nghiệm chứ không thể vì thấy nguồn gốc xuất xứ Trung Quốc mà đánh đồng chất lượng các sản phẩm với nhau…”.

Các trụ đỡ ống nước sạch sông Đà gian đoạn 2 đoạn qua cầu sông Đáy đang được chủ đầu tư thực hiện khẩn trương cho kịp tiến độ.

Vị chuyên gia này cũng phân tích, riêng đối với kim loại nặng thì nhiều quốc gia trên thế giới khó vượt qua Trung Quốc. Đây là quốc gia có tiềm năng than cốc với những khu mỏ trữ lượng lớn, là nguồn nguyên liệu quan trọng để luyện gang. Chuyện Trung Quốc trúng thầu cũng là bình thường, vấn đề là khâu kiểm soát của chính chủ đầu tư.

“Nhưng với nhà thầu Trung Quốc, trong một số dự án tại Việt Nam, họ thường không giữ uy tín hợp đồng, cam kết chất lượng sản phẩm. Vì vậy, chúng ta cần có cơ quan kiểm định độc lập của Việt Nam, kiểm nghiệm ngay tại chân công trường. Thậm chí, chúng ta phải kiểm tra từng ống của nhà thầu Trung Quốc. Còn lo lắng về công nghệ gang dẻo có thể chứa chất có hại cho sức khỏe như hàm lượng chì, chất phóng xạ…thì nguyên tắc sản xuất ống gang dẻo rất kỵ chất chì, crôm vì nó sẽ phá vỡ cấu trúc của ống nên chúng ta hoàn toàn yên tâm…”, ông Phương cho biết.

Trước các ý kiến bày tỏ lo ngại về tiến độ, khả năng công trình đội vốn, theo PGS.TS Nguyễn Văn Hùng, nguyên Hiệu trưởng ĐH Xây dựng cho rằng: “Chọn nhà thầu Trung Quốc, chủ đầu tư Vinaconex phải lấy Dự án đường sắt trên cao Cát Linh – Hà Đông làm bài học xương máu về chất lượng, thời hạn, đội vốn quá cao…làm bài học. Đường ống nước sông Đà 2 gắn với sinh hoạt của hàng triệu người dân Thủ đô nên phải đặc biệt thận trọng. Tôi nghĩ cần quy trách nhiệm ngay từ đầu, kiểm định hết sức nghiêm ngặt sẽ tránh được các rủi ro nói trên”.

“Tôi hiểu tâm lý chung của người dân nhưng chúng ta không nên lo lắng quá. Trường hợp, nhà sản xuất cố tình đưa chì, chất độc khác vào ống thì cơ quan kiểm định của Việt Nam đủ thiết bị, năng lực để kiểm tra thành phần, cấu trúc, phát hiện chất độc hại”, ông Hùng nói.

Công ty Viwasupco cũng khẳng định khi ống gang dẻo về đến Việt Nam, Trung tâm Phát triển công nghệ quản lý và Kiểm định xây dựng sẽ kiểm định chất lượng ống. Trước khi toàn bộ đường ống gang dẻo này trước khi chuyển sang Việt Nam phải được Tổ chức kiểm định độc lập quốc tế Wras (có trụ sở chính tại Anh) kiểm định về vệ sinh an toàn thực phẩm. Còn sau khi lắp đặt xong, trước khi cấp cho khách hàng, nguồn nước từ hệ thông này sẽ được Trung tâm Y tế dự phòng Hà Nội kiểm định định kỳ thường xuyên theo các chỉ tiêu.

Dự án dự án nước sạch Sông Đà giai đoạn 2 cấp nước chuỗi đô thị Sơn Tây – Hòa Lạc – Xuân Mai – Miếu Môn – Hà Nội – Hà Đông do Vinaconex làm chủ đầu tư (dự án nước Sông Đà giai đoạn 2) được khởi công ngày 7.10.2015, có tổng chiều dài 46,7km, với công suất khoảng từ 60.000-70.000m3/ngày đêm. Tổng nguồn vốn đầu tư dự án đường ống nước sạch sông Đà số 2 bằng ống gang dẻo là gần 5.000 tỉ đồng, diện tích khu vực cấp nước là 1.390km2 cung cấp nước cho 3,6 triệu dân tại 21 quận, huyện của thành phố Hà Nội./.

Dự án nước sạch Sông Đà 2: Phải kiểm tra chất lượng từng ống nước

VOV.VN - Chuyên gia cho rằng, cần kiểm tra chất lượng từng ống nước do nhà thầu Trung Quốc cung cấp để đảm bảo chất lượng dự án nước sạch Sông Đà 2.