Gần 30.000 chủ tài khoản kinh doanh qua mạng internet ở Hà Nội và TP HCM đã nhận được tin nhắn hướng dẫn về nghĩa vụ đăng ký, kê khai thuế và thực hiện nghĩa vụ với nhà nước. Quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử bắt đầu được rà soát và thực thi. Tuy nhiên hiện nay, việc thu thuế kinh doanh qua mạng còn gặp khó khăn vì nhiều cá nhân đăng ký trên Facebook không có tên, địa chỉ rõ ràng và các giao dịch không có hóa đơn thuế.

Kinh doanh qua mạng xã hội Facebook đã bùng nổ ở Việt Nam trong khoảng 7 năm trở lại đây. Tại đây, các mặt hàng được bày bán rất đa dạng, đủ mọi lĩnh vực từ quần áo, giày dép, đồ ăn thức uống, mỹ phẩm, dược phẩm cho tới đồ gia dụng, sản phẩm công nghệ và thậm chí cả bất động sản… Mô hình kinh doanh online hiện cũng nở rộ trên một số mạng xã hội khác như: Instagram, zalo…

Doanh thu từ hình thức kinh doanh này có thể lên đến hàng trăm tỷ đồng mỗi năm. Tuy nhiên, việc thu thuế hoạt động kinh doanh qua Facebook đang là vấn đề khó khăn.

Chị Trần Thu Huyền, chủ một shop mỹ phẩm trên Facebook cho biết, ngoài công việc chính là nhân viên văn phòng, chị còn bán thêm các loại mỹ phẩm của Pháp để kiếm thêm thu nhập hàng tháng.

Với công việc tay trái này, chị xác định kinh doanh để tạo thêm thu nhập chứ không nghĩ đến mức phải nộp thuế vì số tiền thu được không nhiều. Tuy nhiên, nếu có quy định và chế tài cụ thể thì sẽ nghiêm chỉnh chấp hành, không ngại phải nộp thuế, song chỉ lo cơ chế chính sách không công bằng và minh bạch.

“Việc thu thuế còn rất nhiều ý kiến bất đồng vì nếu tính thuế cho bán hàng online thì nên tính thuế cho những công ty bán hàng online, không tính thuế cho người bán online, vì lợi nhuận của những người này không đồng nhất, người cao người thấp và chỉ là ảo. Hơn nữa bán trên facebook nhiều khi chỉ phóng đại về số tiền thu được hay nói sai lệch thực tế, nên vấn đề này vẫn còn nhiều bất cập”, chị Huyền nói.

Khó khăn trong việc thu thuế hoạt động kinh doanh qua mạng trước hết là do người tiêu dùng vẫn chuộng thanh toán bằng tiền mặt, chỉ khi nhận hàng rồi mới trả tiền. Hơn nữa, nhiều chủ tài khoản không đăng ký địa chỉ cụ thể mà lấy tên ảo nên rất khó để quản lý, không biết truy tìm nguồn gốc ở đâu để kiểm tra xem họ kê khai thuế hay chưa.

Một lý do nữa gây trở ngại cho cơ quan chức năng khi thu thuế là phần lớn các giao dịch khi mua sắm qua mạng đều được thanh toán trực tiếp bằng tiền mặt và không có hóa đơn thuế.

Làm sao để ngành thuế xác thực được mức thu nhập của các chủ tài khoản kinh doanh? Nếu các chủ tài khoản đều khai doanh thu dưới 100 triệu đồng để không phải nộp thuế thì liệu có kiểm soát được không, bởi thực tế, các trang bán hàng online có thể trao đổi riêng với khách về giá cả qua tin nhắn, dùng tiền mặt và trả hàng qua xe ôm hay người giao hàng. 

Bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội tư vấn thuế Việt Nam cho rằng, những người cố tình gian lận hoặc khai khống doanh thu để trốn thuế thì mức xử phạt từ 1 -3 lần. Các cá nhân nên tự giác tuân thủ và thực hiện nghĩa vụ thuế.

“Nếu thu thuế bán hàng qua facebook cũng không phải là nặng, đối với thuế giá trị gia tăng thì mức nộp là 1% còn thuế thu nhập cá nhân là 0,5%. Biện pháp tốt nhất là tự nguyên đăng ký và tiến hành nộp thuế”, bà Cúc lưu ý.

Theo ông Nguyễn Hữu Tuấn, Trưởng phòng Quản lý hoạt động thương mại điện tử, Cục Thương mại điện tử và Công nghệ thông tin (Bộ Công Thương), theo quy định, cá nhân hay tổ chức dù có đăng ký kinh doanh hay không, nếu tham gia hoạt động thương mại, có phát sinh thu nhập từ 100 triệu đồng/tháng trở lên, đều phải kê khai và nộp thuế.

Tuy nhiên, ông Tuấn cũng thừa nhận, trong bối cảnh hiện nay rất khó để kiểm soát thu nhập cá nhân trên mạng xã hội. Cơ quan thuế cần lọc những tài khoản hoạt động kinh doanh, sau đó lọc tiếp một lần nữa những tài khoản chưa đăng ký kinh doanh và kê khai thuế để tiếp xúc, vận động họ hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế. 

Đồng thời, cần triển khai theo lộ trình kết hợp tuyên truyền để nâng cao ý thức của những người kinh doanh trên facebook. Có thể triển khai xử phạt thí điểm các fanpage, Facebook cá nhân có lượng khách hàng lớn, nhiều hàng hóa sản phẩm nhưng không nộp thuế để răn đe, tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân.

“Có thể khuyến khích nộp thuế bằng những chính sách ưu tiên, nếu cá nhân kê khai thuế trong thời gian sớn sẽ được ưu đãi, hoặc đánh vào uy tín và lòng tự trọng của người bán hàng. Quan trọng nhất là cần thúc đẩy hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt, giảm tối đa các giao dịch trực tiếp giữa người bán hàng qua facebook sẽ kiểm soát việc thu thuế đầy đủ hơn”, ông Tuấn đề xuất.

TPHCM tìm cách chống thất thu thuế kinh doanh qua mạng

VOV.VN - Cục thuế TP HCM cho biết sẽ phối hợp với Sở Công Thương chống thất thu thuế kinh doanh qua mạng.

Hà Nội và TP HCM hiện là hai địa phương có lượng người kinh doanh doanh qua internet cao nhất nước. Tuy nhiên, tiền thuế do người bán hàng tự khai, tự tính, tự nộp vào ngân sách nhà nước lại không tương ứng với thực tế.

Tổng cục Thuế đang tìm kiếm các giải pháp tối ưu, sửa đổi, bổ sung quy định thu thuế hoạt động kinh doanh trên mạng xã hội. Đồng thời, sẽ tiếp tục nâng cấp các ứng dụng công nghệ thông tin để cá nhân kinh doanh trên facebook có thể khai thuế qua mạng, giúp việc thu, nộp thuế thuận lợi hơn, vừa bảo đảm ngân sách không thất thu, vừa khuyến khích hoạt động thương mại điện tử phát triển./.