Vàng trong nước đắt hơn thế giới: Ai thiệt?

Sáng nay (22/2), mức chênh giữa giá vàng SJC trong nước và giá vàng trên thị trường thế giới lúc 10h lên tới 5,24 triệu đồng/lượng. Tại thời điểm 14h mức chênh vẫn là 5,2 triệu đồng/lượng và giá vàng SJC vẫn đang tiếp tục tăng. Trước đó, lúc 8h30 sáng qua mức chênh tới 5,37 triệu đồng/lượng. Đây là mức chênh cao kỷ lục từ trước đến nay.

Hai nguyên nhân…

Nói về mức giá chênh giữa vàng SJC trong nước và vàng thế giới, TS Lê Đăng Doanh cho rằng, “chỉ Ngân hàng Nhà nước mới lý giải rõ được”. Bởi, ông Doanh giải thích: “NHNN có những ý kiến rất mâu thuẫn, đơn cử như NHNN cho rằng không cần điều chỉnh giá vàng, điều này đã khiến người ta rất ngạc nhiên”.

Các chuyên gia khuyên người dân nên bình tĩnh khi quyết định mua vàng dự trữ hiện nay (Ảnh: NLĐ)

Tuy nhiên, ở góc độ chuyên gia kinh tế, TS Lê Đăng Doanh lý giải có 2 nguyên nhân: Thứ nhất, do NHNN không chấp nhận việc liên thông giá vàng với thế giới và không chấp nhận một cơ chế thị trường đối với giá vàng. Thứ hai, nguyên nhân có tính chất ngắn hạn là do tâm lý liên quan đến tin đồn ông Trần Bắc Hà bị bắt, do đó người ta đổ xô đi tìm đến vàng, ngoại tệ. Nếu yếu tố tâm lý này giảm đi thì vẫn còn yếu tố thứ nhất tác động.

Bên cạnh đó, theo TS Lê Đăng Doanh, mức chênh lớn giữa giá vàng trong nước và giá vàng thế giới mang lại nguồn lợi rất lớn. “Nguồn lợi này sẽ thuộc về những ai nhập lậu vàng vào Việt Nam và những ai được nhập khẩu vàng vào Việt Nam. Đây là điều rất cần phải suy nghĩ để giải thích tại sao lại có sự chênh lệch lớn đến vậy”- TS Doanh khẳng định.

Cũng đánh giá nguyên nhân chênh giá vàng cao do giá vàng trong nước chưa liên thông được với giá vàng thế giới, một chuyên gia kinh tế tiền tệ phân tích: Trong năm 2012, NHNN đã kiên định quản lý và thống nhất thị trường vàng góp phần kiểm soát thị trường vàng, làm cho vàng chỉ là một phương tiện dự trữ, chứ không phải phương tiện lưu thông và thanh toán.

Thời gian qua, theo đánh giá của vị chuyên gia này, NHNN đã kiểm soát tốt thị trường vàng. Tuy nhiên, do có quá nhiều mục tiêu, nên còn có những mục tiêu ta chưa đạt được, trong đó có mục tiêu đưa giá vàng trong nước liên thông với giá vàng thế giới. Do đó, để đưa giá vàng trong nước sát với giá vàng thế giới, NHNN cần tham gia trực tiếp hơn vào việc mua – bán trên thị trường. Đồng thời, cần sự tham gia của các tổ chức tín dụng vào việc này. Hiện NHNN đang điều chỉnh, hoàn thiện các cơ chế để các tổ chức tín dụng có thể tham gia thị trường vàng. Khi các tổ chức tín dụng có thể xuất vàng phi SJC ra nước ngoài, nhập vàng chuẩn quốc tế về thì NHNN sẽ chỉ là người điều hòa chứ không phải nhân vật chính trong việc mua – bán.

Người dân hết sức bình tĩnh

Tin tưởng trong thời gian ngắn nữa, giá vàng trong nước sẽ liên thông với giá vàng thế giới, chuyên gia này khuyên: “Người dân cần hết sức bình tĩnh, vì giá vàng hiện nay rất cao, nếu chưa thật cần thiết thì không nên chọn vàng làm phương tiện dự trữ. Bởi nếu xu hướng giá vàng thế giới giảm, chắc chắn giá vàng trong nước sẽ giảm  nhanh hơn”.

Còn nhớ, khi triển khai Nghị định 24/NĐ-CP ngày 03/4/2012 của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, từ ngày 10/1/2013 mạng lưới mua bán vàng miếng do NHNN cấp phép đã đi vào hoạt động. Trong mấy ngày sau đó, giá vàng thế giới chỉ dao động quanh biên độ hẹp thì giá vàng trong nước đã giảm nhanh, làm cho mức chênh lệch giá vàng trong nước quy đổi so với giá vàng thế giới giảm từ mức 4,5 triệu VND/lượng xuống còn khoảng 3 triệu VND/lượng.

Trước những diễn biến tích cực nêu trên, ngày 12/1/2013, NHNN lý giải do 4 nguyên nhân giúp giảm mức chênh: Do tâm lý găm giữ đầu cơ vàng đã giảm; người dân đã yên tâm hơn khi bán vàng miếng trên thị trường được cấp phép; trên mạng lưới mua bán được cấp phép, thông tin về giá mua bán được công bố công khai minh bạch và cập nhật nhanh hơn; mạng lưới được cấp phép cũng tạo ra sự cạnh tranh lành mạnh giữa các đơn vị cung cấp dịch vụ.

Đồng thời, NHNN khẳng định, để triển khai các nội dung trong Nghị quyết của Quốc hội và Chính phủ về quản lý thị trường vàng, NHNN sẵn sàng tham gia thị trường vàng với tư cách là người kiến tạo và mua, bán cuối cùng nhằm ổn định thị trường vàng theo đúng tinh thần Nghị định 24/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh vàng.

Tuy nhiên, không lâu sau đó, mức chênh giá vàng trong nước với giá vàng thế giới tăng cao trở lại. Đến thời điểm sáng 21/2 đã lên tới 5,37 triệu đồng/lượng./.