Chương Mỹ (Hà Nội): Có nên phạt tù những người không tư lợi?
VOV.VN -Nhiều người dân đang khá hoang mang về việc 3 cán bộ ở đây vì muốn làm lợi cho người dân mà lâm vào vòng lao lý
Ngày 19/12/2013, Tòa án huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội đã xét xử sơ thẩm vụ án “Lạm dụng quyền trong thi hành công vụ” đối với 3 ông, bà là: Đặng Đình Túc, Nguyễn Văn Ngà và Vũ Thị Tâm, nguyên là Trưởng, Phó và Thủ quỹ tiểu Ban dồn điền, đổi thửa đang cư ngụ tại xóm Trại, xã Đại Yên, huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội.
Tuy vụ án đã được Tòa án huyện Chương Mỹ xét xử và đưa ra mức án cụ thể với từng bị cáo nhưng người dân xóm Trại, xã Đại Yên vẫn còn nhiều băn khoăn và chưa thực sự đồng tình với bản án đã tuyên, bởi các bị cáo không có động cơ, mục đích cá nhân, không làm tổn hại đến an ninh, trật tự địa phương mà lại bị kết án quá nặng.
Vì mong muốn làm lợi cho dân mà lâm vòng lao lý?
Sự việc bắt nguồn từ việc, Ủy ban Nhân dân xã Đại Yên tiến hành thực hiện phương án dồn điền đổi thửa, gắn với chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi trong sản xuất nông nghiệp theo chương trình Mục tiêu Quốc gia về xây dựng nông thôn mới. Theo đó, Ủy ban nhân dân xã Đại Yên đã ra Quyết định số 69, ngày 19/7/2012 về việc tổ chức thành lập tiểu Ban chỉ đạo “Dồn điền đổi thửa”. Theo Quyết định này, Tiểu ban dồn điền đổi thửa có nhiệm vụ “Xây dựng kế hoạch, phương án dồn điển đổi thửa theo tình hình cụ thể của từng xóm để Ủy ban nhân dân và Ban chỉ đạo nông thôn mới của xã Đại Yên phê duyệt. Khi thực hiện xong kế hoạch thì Tiểu ban chỉ đạo sẽ tự giải tán”.
Căn cứ vào phương án dồn điền đổi thửa của xã Đại Yên, Tiểu ban dồn điền đổi thửa của xóm Trại do ông Đặng Đình Túc, Bí thư Chi bộ là Trưởng tiểu ban, ông Nguyễn Văn Ngà, Trưởng xóm Trại, Phó tiểu ban và nhiều thành viên khác đã khẩn trương họp dân, lấy ý kiến để thực hiện việc nhận diện tích đất cơ bản và đất nông nghiệp 5% theo yêu cầu của Ban chỉ đạo dồn điền đổi thửa xã Đại Yên giao cho xóm Trại.
Ông Đặng Đình Túc bên người vợ và một con trai tâm thần |
Sau 7 lần họp xóm, trong thời gian 3 tháng từ ngày 14/10/2012 đến ngày 19/1/2013, bà con nhân dân xóm Trại đã thống nhất phương án để dồn toàn bộ diện tích 250.604 m2 đất hai lúa và 16.509 m2 đất 5% của các hộ dân ở các xứ đồng về khu vực tiện canh tác, trong đó có khu đồng Dộc Nứa giáp tỉnh lộ 419. Cụ thể, theo ý kiến của nhân dân xóm Trại, vì diện tích khu đồng Dộc Nứa chỉ có 2.040 m2 nên nếu chia đồng đều cho các hộ dân thì việc canh tác sẽ rất manh mún.
Do vậy, nếu hộ dân nào có nhu cầu di chuyển ruộng ra khu vực này sẽ đăng ký và gắp phiếu công khai. Nếu gia đình nào có điều kiện thì tự nguyện ủng hộ vào quỹ xóm 120 triệu đồng/sào để phục vụ việc nâng cấp các công trình phúc lợi của xóm đã xuống cấp từ lâu, không còn phù hợp với tiêu chí nông thôn mới hiện nay. Theo đó, Tiểu ban dồn điền đổi thửa xóm Trại đã nghiêm túc thực hiện theo nguyện vọng của nhân dân và 16 hộ dân gắp được phiếu nhận ruộng tại đồng Dộc Nứa đã tự nguyện ủng hộ xóm 120 triệu đồng/sào. Như vậy, tổng số tiền nhân dân tự nguyện đóng góp làm Quỹ xóm để phục vụ xây dựng cơ sở hạ tầng của xóm là 680 triệu đồng. Được sự giám sát của nhân dân xóm Trại, toàn bộ số tiền này đã được Tiểu ban gửi vào quỹ tiết kiệm tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, chi nhánh huyện Chương Mỹ, kỳ hạn 12 tháng, lãi suất 7%/năm.
Bà Vũ Thị Tâm, thủ quỹ bên người mẹ chồng là vợ liệt sỹ |
Tuy nhiên, việc làm này đã bị công an, Viện kiểm sát nhân dân và Tòa án nhân dân huyện Chương Mỹ điều tra, truy tố, xét xử đối với tiểu Ban dồn điền đổi thửa xóm Trại, trong đó kết án 24 tháng tù với 2 ông Đặng Đình Túc và Nguyễn Văn Ngà và 18 tháng tù với bà Vũ Thị Tâm với tội danh “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành công vụ với mục đích lập quỹ xóm trái phép” theo quy định tại điều 282 Bộ Luật hình sự. Số tiền mà Tiểu ban nhận được từ các hộ dân đã bị coi là hành vi thu tiền lập quỹ xóm trái quy định, vi phạm theo Điều 15 Luật Quản lý đất đai năm 2013.
Sự việc đã khiến bà con nhân dân tại xóm Trại, xã Đại Yên vô cùng phẫn nộ và bất bình, bởi người dân xóm Trại cho rằng, các bị cáo đều là những công dân mẫu mực của xóm. Họ hoàn toàn thực hiện theo ý chí và nguyện vọng của nhân dân với ý tưởng tốt đẹp, mong muốn dồn điền đổi thửa thành công và các công trình phúc lợi của xóm được nâng cấp mà Dự án Nông thôn mới chưa với tới được, điều mà chính quyền xã Đại Yên thực hiện rất nhiều năm, nhiều lần mà chưa thành công.
Ông Nguyễn Văn Lý, Chi hội trưởng Chi hội Cựu chiến binh xóm Trại |
Ông Nguyễn Văn Ngà, người đã 10 năm được nhân dân tín nhiệm bầu làm trưởng xóm, hiện cũng là trụ cột trong gia đình, bên cạnh ông còn có 1 người vợ thường xuyên đau ốm, mẹ già đã gần 90 tuổi phải chăm sóc hàng ngày và 2 cô con gái vẫn còn đi học.
Ông Nguyễn Viết Thọ, hộ dân xóm Trại được nhận đất tại khu Dộc Nứa |
MTTQ Việt Nam kiến nghị xem xét áp dụng tình tiết giảm nhẹ với các bị cáo
Theo Luật sư Đào Việt Hà, Trưởng văn phòng Luật sư Đào Việt Hà, Đoàn Luật sư Hà Nội thì những cáo buộc trong bản Cáo trạng số 174 của Viện Kiểm sát nhân dân huyện Chương Mỹ ngày 1/11/2013 đối với ba bị cáo về tội “Lạm quyền trong thi hành cộng vụ theo Điều 282 Bộ Luật hình sự với mục đích lập quỹ xóm trái phép” là không hoàn toàn đúng nội dung của Điều luật và bản chất khách quan của sự việc này, bởi các bị cáo không gây bất cứ thiệt hại nào cho lợi ích của Nhà nước, xã hội, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân.
Tại các cuộc họp xóm, các lời khai tại cơ quan Cảnh sát điều tra và lời khai trực tiếp tại Tòa đều thể hiện mục đích của Quỹ phúc lợi xóm là để xây dựng, tu bổ các công trình xây dựng hạ tầng của xóm mà Chương trình Nông thôn mới của Nhà nước không với tới, nên dân phải tự làm. Trong khi, chiểu theo bản Kết luận điều tra của Cơ quan cảnh sát điều tra, Công an huyện Chương Mỹ lại xác định số tiền 680 triệu đồng đã được các thành viên trong Tiểu ban yêu cầu gửi tại Ngân hàng Nông nghiệp chi nhánh huyện Chương Mỹ, gồm cả số tiền gốc và số tiền lãi là hơn 40 triệu đồng, vẫn chưa được sử dụng vào bất cứ mục đích cá nhân nào và trong 3 tháng xóm Trại đã gần như hoàn thành việc đo đạc đất trong diện dồn điền đổi thửa để giao ruộng cho người nhận đất và họ không được hưởng lương hay bất cứ phụ cấp nào từ công việc đó. Như vậy, nếu chiểu theo Quyết định 69 của Ủy ban nhân dân xã Đại Yên là “Tiểu ban dồn điền đổi thửa chỉ có nhiệm vụ xây dựng kế hoạch đồn điền đổi thửa trình Ban chỉ đạo xã phê duyệt, phối hợp với Ban chỉ đạo xã tổ chức giao ruộng đất đến các hộ nhận đất và khi thực hiện xong thì tiểu ban tự giải tán” thì họ không được hưởng cả về “Danh” và “Lợi” trong việc này thì không thể hình thành động cơ vụ lợi, mục đích cá nhân hay lợi ích nhóm trong việc được giao đất theo như cáo trạng của Viện Kiểm sát nhân dân huyện Chương Mỹ.
Bằng Tổ quốc ghi công Liệt sỹ Nguyễn Hữu Ý, bố chồng của bà Vũ Thị Tâm |
Trong khi đó, phương án lập Quỹ xóm, thì người dân đều khẳng định rằng họ không hề bị ép buộc nộp quỹ mà tất cả đều dựa trên sự tự nguyện ủng hộ để phục vụ cho lợi ích chung của chính nhân dân xóm Trại, kể cả những hộ đã nhận đất mà không ủng hộ Quỹ xóm cũng được hưởng lợi từ các công trình phúc lợi công cộng này. Vì vậy, nếu xét theo Nghị quyết số 17 của Đảng ủy xã Đại Yên yêu cầu: “Trong quá trình triển khai thực hiện dồn điền đổi thửa phải đảm bảo dân chủ, bình đẳng vì lợi ích chung của toàn xã, và thiểu số phải phục tùng đa số”. Việc biểu quyết tán thành tiếp nhận Quỹ xóm làm quỹ phúc lợi xây dựng hạ tầng cho xóm do nhân dân tự nguyện đóng góp của cả 09 người trong tiểu Ban thì 03 người còn lại phải đồng ý với biểu quyết tán thành của đa số thành viên là điều hiển nhiên nên chưa thể quy kết rằng 3 bị cáo có hành vi lập Quỹ xóm này là trái phép theo Điều 282 Bộ Luật Hình sự về tội “Lạm quyền trong thi hành công vụ”.
Đồng thời, nếu cáo buộc 3 bị cáo làm trái quy định theo Công văn 30 của Đảng ủy xã Đại Yên ngày 20/12/2012 thì cũng không thể truy cứu trách nhiệm hình sự đối với họ được vì họ vẫn tuân thủ Quyết định 69 của cơ quan chủ quản là Ủy ban nhân dân xã Đại Yên. Đó mới là văn bản quy phạm pháp luật còn Công văn 30 của Đảng ủy xã, không phải là văn bản quy phạm pháp luật nên không thể nói việc Tiểu ban không chấp hành Điều 2 là “Tuyệt đối không áp dụng phương pháp tính hệ số “K” bằng tiền chênh lệch để được giao ruộng ở vị trí thuận lợi” là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự, mà chỉ có thể xử lý về mặt kỷ luật Đảng đối với cá nhân vi phạm.
Ông Nguyễn Văn Ngà, Trưởng thôn bên người mẹ già 90 tuổi |
Sau khi nhận được đơn kiến nghị của tập thể công dân xóm Trại, xã Đại Yên, huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội, ngày 8/1/2014, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã gửi công văn đến Viện Kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội và Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội, trong đó nêu kiến nghị đến các cấp có thẩm quyền xem xét áp dụng tình tiết giảm nhẹ với các bị cáo, thay vì áp dụng biện pháp cách ly các bị cáo này ra khỏi đời sống xã hội như bản án số 189/2013 ngày 19/12/2013 của Tòa án nhân dân huyện Chương Mỹ.
Vụ việc này đã được 3 bị cáo cùng tập thể nhân dân xóm Trại kiến nghị và gửi đơn kháng cáo lên Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội và đang chờ Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội xem xét trong phiên xử phúc thẩm sắp tới.
Trong khi chờ đợi thông tin từ Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội, dư luận mong muốn các cơ quan có thẩm quyền có cái nhìn khách quan và thấu đáo mọi vấn đề cả tình và lý để có những xử lý mang tính nhân văn nhất khi những bị cáo trên dù có vi phạm nhưng hoàn toàn xuất phát từ cái “Tâm” vì việc chung, không xâm phạm an ninh trật tự xã hội, không xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, không gây thiệt hại cho lợi ích của Nhà nước, xã hội, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, mang lại lợi ích cho cộng đồng, góp phần tích cực vào việc xây dựng nông thôn mới./.