Chậm ra văn bản hướng dẫn Luật: Sự chậm trễ khó tránh!

Ông Nguyễn Hồng Tuyến, Vụ trưởng Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật (Bộ Tư pháp)

Giải đáp băn khoăn này, ông Nguyễn Hồng Tuyến, Vụ trưởng Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật, nêu rõ, do không lường hết được những khó khăn trong quá trình xây dựng luật Doanh nghiệp và luật Đầu tư, vì vậy khi soạn thảo quy định hướng dẫn chi tiết phải cần có sự phối hợp rất nhiều với bộ, ngành, do đó việc chậm trễ là không thể tránh khỏi.

Ông Tuyến cho rằng đây cũng là nguyên nhân mà Chính phủ và Bộ Tư pháp cũng đã chỉ ra khi nói về tình trạng nợ đọng văn bản quy định chi tiết việc thực thi luật, pháp lệnh. Đây cũng là yếu điểm của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2008, dẫn tới tình trạng có luật rồi nhưng chưa có văn bản hướng dẫn nên luật vẫn chưa có hiệu lực. Tuy nhiên, nhược điểm này đã được khắc phục trong Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015. Cụ thể, tại Điều 11 khi trình văn bản luật phải trình đồng thời các dự thảo văn bản quy định chi tiết thi hành luật, pháp lệnh đó.

Ông Tuyến cho rằng quy định như thế tuy không quy định thời hạn nhưng còn hơn cả quy định thời hạn, tức là với quy định này, chắc chắn tất cả các cơ quan tổ chức trình luật, pháp lệnh sẽ phải trình đồng thời cả văn bản dự thảo chi tiết. Như vậy khi luật có hiệu lực, đồng thời văn bản quy định chi tiết cũng có hiệu lực.

Để hỗ trợ doanh nghiệp trong việc thực thi Luật Đầu tư và Luật Doanh nghiệp mới, ông Trần Tiến Dũng, Chánh văn phòng kiêm Người phát ngôn của Bộ Tư pháp cho biết lãnh đạo Bộ đã chỉ đạo đây là 2 đạo luật rất quan trọng có tác động đến đời sống nhân dân và các hoạt động của doanh nghiệp, các nhà đầu tư, vì vậy nếu có bất cứ văn bản nào của các bộ ngành soạn thảo gửi, Bộ Tư pháp sẽ phải tập trung nguồn lực cao nhất, huy động các chuyên gia đầu ngành của Bộ để thẩm định không kể ngày đêm, đáp ứng nhu cầu triển khai thi hành luật.

Ngoài ra, theo ông Dũng, Bộ Tư pháp còn có chương trình hỗ trợ pháp lý doanh nghiệp theo Đề án 585 thông qua việc tổ chức các buổi tọa đàm, trao đổi, tập huấn để doanh nghiệp và các nhà đầu tư hiểu luật sâu hơn trong quá trình thực thi. Đặc biệt, “trong việc kiểm soát thủ tục hành chính chúng tôi cũng sẽ có những giải pháp để kiểm tra việc thực hiện các thủ tục hành chính. Trước đây mới thực hiện việc kiểm soát ban hành các thủ tục hành chính, bây giờ vấn đề mấu chốt là thực thi”, ông Dũng cho biết thêm.

Theo đánh giá của giới chuyên môn, Luật Doanh nghiệp 2014 đã thể chế hóa đầy đủ quyền tự do kinh doanh theo Hiến pháp 2013; giảm rủi ro, tăng tính chủ động, nhanh nhạy trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp; thuận lợi hóa quá trình gia nhập thị trường; giảm bớt thời gian chi phí trong thủ tục thành lập doanh nghiệp. Một số thay đổi đáng chú ý trong Luật là doanh nghiệp không phải ghi ngành nghề kinh doanh trong giấy chứng nhận đăng ký doanh  nghiệp; Doanh nghiệp được quyền tự quyết về con dấu; chỉ các doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ mới được xem là doanh nghiệp nhà nước, thay vì 51% như hiện nay…

Với việc sửa đổi Luật Đầu tư 2005, Luật Đầu tư 2014 lần đầu tiên xác định rõ danh mục 6 ngành nghề cấm đầu tư, kinh doanh và 267 ngành nghề đầu tư, kinh doanh có điều kiện. Ngoài các ngành này, doanh nghiệp được hoàn toàn tự do lựa chọn ngành nghề kinh doanh.

Có ý kiến cho rằng Luật đã “thoáng”, các quy định dưới luật phải “thông” thì tinh thần đổi mới, hỗ trợ kinh doanh của các Luật Đầu tư và Luật Doanh nghiệp mới thực sự tạo ra bước ngoặt về cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh./.