Dự kiến mức phạt Vedan chỉ hơn 200 triệu đồng

Ngày 30/9 Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) cho biết đã hoàn chỉnh dự thảo báo cáo bước đầu kết quả kiểm tra, xử lý vi phạm về bảo vệ môi trường đối với Công ty Vedan. Cuối tuần này, Bộ sẽ chính thức báo cáo lên Thủ tướng.

Bộ TN&MT chỉ rõ, trong quá trình hoạt động, Công ty Vedan đã có hành vi gian trá thiết kế, lắp đặt các hệ thống: Bồn chứa, bể chứa dịch thải sau lên men bột ngọt và lysine được đặt lẫn trong khu bồn chứa nguyên liệu mật rỉ đường, nguyên liệu và hóa chất sản xuất. Hệ thống đường ống chằng chịt hầu hết chìm dưới đất, các van khóa chỉ mở được bằng cờ-lê và mỏ-lết rất khó phát hiện.

Hệ thống máy bơm áp lực cao với các van được điều khiển theo ý của người vận hành, được ngụy trang rất tinh vi, làm cho người xem tưởng là hệ thống máy bơm nước từ sông Thị Vải vào hoặc bơm dịch thải sau lên men lên khu cô đặc để sản xuất phân bón. Nhưng thực chất đó chỉ là hình thức để ngụy trang cho việc xả dịch thải sau lên men của công ty ra sông Thị Vải. Vận hành hệ thống này chỉ có ba người Đài Loan, trong đó có ông Chen Ping Huei - Phó Tổng Giám đốc của Vedan là người chỉ đạo trực tiếp hoạt động của hệ thống xả thải bí mật này.

Bộ TN&MT cho biết Công ty Vedan đã thừa nhận có tái phạm, vi phạm có hệ thống, có tổ chức từ 14 năm nay. Công ty này đã gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng cho sông Thị Vải. Kết quả kiểm tra bước đầu đã xác định được 12 hành vi vi phạm trong lĩnh vực bảo vệ môi trường và tài nguyên nước của Công ty Vedan. Như vậy, Vedan phải chịu phạt với số tiền cao nhất là 216,5 triệu đồng. (NĐ 81 về xử lý vi phạm môi trường đang có hiệu lực có mức phạt thấp - PV)

Theo Bộ TN&MT, Vedan có 2 hành vi vi phạm nghiêm trọng, cần chuyển cơ quan chức năng điều tra làm rõ. Đó là hành vi gian trá thiết kế, lắp đặt hệ thống bồn chứa, bể chứa, máy bơm, hệ thống đường ống kỹ thuật rất tinh vi, được ngụy trang bằng các hệ thống bơm nước, đường ống chủ yếu chìm dưới đất để xả trực tiếp dịch thải lên men ra sông Thị Vải, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Cùng với đó là hành vi trốn nộp phí bảo vệ môi trường đối với nước thải hàng trăm tỷ đồng.

Bộ TN&MT cho biết, thông thường, đối với loại hình chế biến thực phẩm của Vedan, kinh phí chi cho môi trường bằng khoảng 10%-15% tổng giá trị đầu tư. Tuy nhiên cho đến nay, Vedan mới chỉ đầu tư chiếm khoảng 0,73% tổng giá trị đầu tư.

Theo Bộ TN&MT, năm 2005 với việc gây ô nhiễm môi trường sông Thị Vải, Vedan đã phải bồi thường cho ngư dân ở Đồng Nai, Bà Rịa-Vũng Tàu, TP.HCM với số tiền là 15 tỷ đồng. Sau đó, công ty này đề xuất được đổ chất thải sau lên men xuống biển. Chất thải này có đặc tính tương tự như chất thải lỏng mà Vedan vẫn xả trộm hàng ngày nhưng đề xuất này đã không được cơ quan chức năng chấp nhận. Năm 2005, 2006, Bộ TN&MT đã thanh tra công tác môi trường đối với Vedan, qua đó đều phát hiện vi phạm về môi trường ở công ty này và đã yêu cầu địa phương xử lý. Vedan đã nhiều lần bị xử phạt vi phạm hành chính./.