Nhật Bản xem xét triển khai THAAD làm leo thang căng thẳng

Tuyên bố này làm dấy lên khả năng Nhật Bản có thể nối gót Hàn Quốc trở thành nước thứ 2 ở Đông Á triển khai hệ thống phòng thủ này, vốn đã vấp phải sự chỉ trích mạnh mẽ của Nga và Trung Quốc.

Hệ thống tên lửa THAAD mà Nhật Bản dự định triển khai. Ảnh Wiki

Theo nguồn tin Chính phủ Nhật Bản, Bộ Quốc phòng Nhật Bản có kế hoạch thiết lập một nhóm thảo luận các biện pháp củng cố hệ thống phòng thủ tên lửa đạn đạo. Nhóm này do Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Nhật Bản Kenji Wakamiya đứng đầu, dự kiến sẽ thảo luận nhiều vấn đề, trong đó xem xét liệu có triển khai Hệ thống phòng thủ tên lửa tầm cao (THAAD) giai đoạn cuối của Mỹ tại Nhật Bản hay không.

Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Tomomi Inada tuần trước cũng cho rằng, mặc dù chưa có kế hoạch cụ thể triển khai THAAD tại Nhật Bản, nhưng các quan chức nước này đang xem xét lựa chọn để tăng cường năng lực quốc phòng.

Bà Inada dự kiến thăm đảo Guam của Mỹ vào giữa tháng 12 tới để thị sát Hệ thống này tại căn cứ của Mỹ. Theo truyền thông Nhật Bản, chuyến thăm tới đảo Guam sẽ cung cấp các thông tin hữu ích về việc có quyết định triển khai hệ thống THAAD  tại Nhật Bản hay không.

Thực tế Nhật Bản đã tránh đề cập đến Hệ thống phòng thủ tên lửa này trong nhiều năm, cho đến khi Định hướng chương trình quốc phòng quốc gia (NDPG) giai đoạn 2019-2023 có thể được chính phủ thảo luận.

Tuy nhiên, sau khi Triều Tiên liên tiếp phóng tên lửa đạn đạo trong năm nay, cùng với vụ thử hạt nhân thứ 5, khiến khả năng triển khai THAAD được đẩy sớm vào chương trình nghị sự.

THAAD là hệ thống phòng thủ tên lửa tiên tiến, nằm trong hệ thống phòng thủ toàn cầu của Mỹ. Theo giới quan sát, với việc THAAD đã được triển khai tại đảo Guam của Mỹ, sắp tới tại Hàn Quốc và tiếp theo có thể là Nhật Bản, sẽ củng cố sức mạnh của liên minh quân sự Mỹ-Nhật –Hàn.

Tuy nhiên, phía Trung Quốc đã nhiều lần lên tiếng phản đối khi Hàn Quốc thông báo triển khai hệ thống THAAD, đồng thời khẳng định sẽ đưa ra các biện pháp cần thiết để bảo vệ an ninh quốc gia.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Doanh khẳng định: “Việc Mỹ triển khai THAAD sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến cán cân chiến lược trong khu vực cũng như lợi ích an ninh chiến lược đối với các nước liên quan, trong đó có Trung Quốc, đi ngược lại những nỗ lực mang lại hòa bình và ổn định trên bán đảo Triều Tiên. Trung Quốc sẽ đưa ra các biện pháp cần thiết để bảo vệ lợi ích an ninh quốc gia”.

Không quá gay gắt như Trung Quốc, nhưng khi  Hàn Quốc tuyên bố triển khai THAAD, Nga cũng lên tiếng phản đối triển khai hệ thống này tại châu Á, cho rằng kế hoạch này không giúp ích cho tiến trình hòa bình và ổn định ở Đông Bắc Á, cũng như tìm kiếm giải pháp cho vấn đề phi hạt nhân hóa trên bán đảo Triều Tiên. 

Việc Nhật Bản tuyên bố cân nhắc khả năng triển khai THAAD cũng được đưa ra khi mối quan hệ giữa Nhật Bản và Nga căng thẳng, liên quan đến quần đảo tranh chấp mà Nga gọi là Nam Kuril còn Nhật Bản gọi là Vùng lãnh thổ phương Bắc.

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe mới đây lên tiếng phản đối việc Nga triển khai các hệ thống tên lửa mới tại khu vực này: “4 quần đảo phía Bắc thuộc lãnh thổ của Nhật Bản. Chúng tôi đã chuyển thông điệp này qua các kênh ngoại giao rằng, việc triển khai tên lửa trên các hòn đảo này là đi ngược với lập trường của Nhật Bản và rất đáng tiếc”.

Hiện tại Nhật Bản mới chỉ bắt đầu quá trình xem xét việc triển khai THAAD, truyền thông Nhật Bản ước tính có thể tiêu tốn hàng trăm tỉ yên cho chương trình này. Một số quan chức Nhật Bản cho rằng, sẽ không dễ dàng trong việc đảm bảo các ngân sách liên quan cũng như việc triển khai hệ thống này cũng cần được sự ủng hộ dư luận. 

Trước đó, Hàn Quốc triển khai hệ thống này cũng đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của người dân địa phương, khiến chính phủ nước này phải lựa chọn một địa điểm mới sau khi bị người dân phản đối vì những lo ngại về sức khoẻ do hệ thống này gây ra./.