Ông Temer lên làm Tổng thống tạm quyền Brazil trong sự hoài nghi

Việc ông Temer trở thành Tổng thống tạm quyền diễn ra sau kết quả bỏ phiếu ở Thượng viện về việc đình chỉ chức vụ Tổng thống của bà Dilma Rousseff  để đối mặt với một phiên luận tội trong thời gian tới. 

Tổng thống tạm quyền của Brazil Temer. Ảnh AP

Tuy nhiên giới phân tích cho rằng, "tuần trăng mật" của Tổng thống tạm quyền Temer sẽ rất ngắn ngủi, khi ông phải đối mặt với một loạt các vấn đề  thừa hưởng từ chính phủ của bà Rousseff.

Chỉ vài giờ sau khi Thượng viện Brazil bỏ phiếu thông qua kiến nghị luận tội, đồng nghĩa với việc tạm thời đình chỉ chức Tổng thống của bà Rousseff, toàn bộ Nội các của bà đã bị giải tán.

Phó Tổng thống Temer cũng ngay lập tức thành lập Nội các mới. Phát biểu trước Nội các mới, ông Temer bày tỏ tin tưởng rằng quốc gia Mỹ Latinh này sẽ vượt qua cuộc khủng hoảng kinh tế, bất ổn chính trị và các bê bối tham nhũng.

“Lời đầu tiên của tôi tới người dân Brazil đó là từ “tin tưởng”. Hãy tin tưởng vào các giá trị đã hình thành nên tính cách của mỗi con người Brazil. Với sức sống của nền dân chủ Brazil, hãy tin tưởng vào sự phục hồi của nền kinh tế đất nước”, ông Temer nói.

Trong nỗ lực vực dậy nền kinh tế đất nước, ông Temer ngày 12/5 cũng thông báo quyết định bổ nhiệm ông Henrique Meirelles, cựu Chủ tịch Ngân hàng Trung ương giai đoạn 2003-2010, làm Bộ trưởng Kinh tế mới. Trước đó ông Temer cho biết sẽ giảm số thành viên nội các xuống còn 22 so với con số 27 bộ trưởng hiện nay.

Người dân Brazil đang hy vọng, với một chính phủ mới điều hành trong 180 ngày, đất nước có thể vượt qua những khó khăn sau nhiều tháng khủng hoảng, đặc biệt là vực dậy nền kinh tế đang chìm vào đợt suy thoái tồi tệ nhất nhiều thập kỉ. 

Tuy nhiên, giới quan sát nhận định Tổng thống tamk quyền sẽ đối mặt với hàng loạt các thách thức mà Brazil đang phải giải quyết. Nổi tiếng với biệt danh “nhà đàm phán ẩn danh khéo léo” nhưng uy tín của ông Temer vẫn không phổ biến trong thời gian làm Phó Tổng thống.

Các cuộc khảo sát gần đây cho thấy, trong khi tỉ lệ ủng hộ của bà Rousseff giảm xuống dưới 10%, ông Temer cũng chỉ nhận được 1 đến 2% số phiếu ủng hộ trong các cuộc bầu cử Tổng thống.

Chính vì vậy, giới quan sát nhận định, với tỉ lệ ủng hộ chưa cao, ông Temer có thể gặp khó khăn trong việc kết nối những rạn nứt của hệ thống chính trị Brazil hiện nay. 

13 năm dưới sự cầm quyền của Tổng thống Rousseff và người tiền nhiệm Luiz Inacio Lula da Silva, các chương trình xã hội đã giúp hàng chục nghìn người Brazil thoát khỏi đói nghèo.

Cái bóng của Tổng thống Rousseff cũng là sức ép buộc chính phủ của ông Temer phải đạt được kết quả nhanh. Trong khi đó, nhiều người dân Brazil vẫn thể hiện sự ủng hộ tích cực đối với Đảng Lao động của bà Rousseff.

Một người dân Brazil chia sẻ: “Chính phủ Brazil thời gian qua đã giúp hàng triệu người thoát khỏi đói nghèo. Đây là lần đầu tiên chính phủ đạt được các bước tiến như vậy trong lịch sử. Sự bình đẳng xã hội cũng được tăng cường kể từ khi Đảng Lao động cầm quyền cách đây 13 năm. Đây là kết quả đáng kinh ngạc cho Brazil”.

Chuyên gia phân tích chính trị Brazil Debora Messenberg cảnh báo, các bước tiến của Brazil những năm gần đây dưới sự cầm quyền của đảng Lao động có thể bị suy giảm, khơi mào cho các cuộc biểu tình bạo lực trên đường phố.

Trong cuộc chiến kinh tế, hy vọng lớn nhất của chính quyền lâm thời của ông Temer đó là làm sống lại nền kinh tế lớn nhất Mỹ Latinh đang trượt sâu vào suy thoái, với dự báo sẽ không quay lại tăng trưởng cho đến tận năm 2018.

Để giải quyết những vấn đề hiện nay, ông Temer đề xuất “một cây cầu tới tương lai” bao gồm cắt giảm chi tiêu và cải cách thị trường tự do. Tuy nhiên, giới quan sát nhận định, để thực hiện các cải cách này thông qua một hệ thống chính trị đang bị phân mảnh sẽ là một nhiệm vụ khó khăn. 

Bản thân một số nhân vật cấp cao trong Đảng Phong trào Dân chủ (PMDB) của ông Temer cũng đang bị dính vào các cáo buộc tham nhũng, sẽ tác động lớn đến các quyết sách của chính quyền Tổng thống Temer.

Cuộc khủng hoảng chính trị hiện nay tại Brazil được coi là một trang tồi tệ nhất trong lịch sử quốc gia Nam Mỹ này. Những diễn biến mới tại Brazil khiến nhiều người cho rằng thời kì cầm quyền của Đảng Lao động nói riêng và cánh tả tại quốc gia Nam Mỹ này đang dần kết thúc.

Tuy nhiên, để xác định liệu những thay đổi mới này thực sự có mang lại kết quả khả quan hơn cho nền kinh tế lớn nhất Mỹ Latin này hay không sẽ vẫn là một câu hỏi để ngỏ./.