Thông tin từ Cục phòng, chống HIV/AIDS (Bộ Y tế) cho biết, những năm qua, trong khi số ca nhiễm HIV mới trong cộng đồng có xu hướng giảm, thì tỷ lệ lây nhiễm HIV trong nhóm tình dục đồng giới nam (MSM) lại có chiều hướng gia tăng. Nếu như trước đây, các biện pháp can thiệp chủ yếu hướng tới tới nhóm người nghiện chích ma túy, người mua bán dâm, thì nay đã quan tâm nhiều hơn tới nhóm MSM.

“Nồi cháo nghĩa tình” của người đồng tính

Nhóm phóng viên gặp Thế Huy và Tiến Mạnh, 2 thành viên tích cực của CLB Niềm Tin Xanh (Hải Dương) khi các anh đang chuẩn bị tài liệu cho một buổi tư vấn về HIV/AIDS. Thế Huy cho biết, đây là buổi truyền thông định kỳ, được tổ chức đều đặn hàng tháng. Những lần trước, do số lượng các thành viên ít, khoảng 25 – 30 người nên tổ chức trong nhà. Lần này, khách hàng đã lên đến hơn 100 người nên nhóm phải chọn địa điểm ngoài trời để tổ chức.

CLB Niềm Tin Xanh được thành lập từ năm 2010 với 11 thành viên nòng cốt có độ tuổi từ 20 – 30 với nhiệm vụ tập hợp, tuyên truyền về HIV và tình dục an toàn trong giới. Nhóm cho biết, sự kỳ thị của xã hội đối với người đồng tính, chuyển giới còn rất nặng nề. Do đó, để tiếp cận được khách hàng là không dễ dàng.

Theo kinh nghiệm của Niềm Tin Xanh, những MSM thường có nhiều hơn một bạn tình, do đó việc tiếp cận theo “kênh, tuyến” riêng của mỗi cá nhân đem lại hiệu quả rõ rệt. Các thành viên thường “lân la” trên mạng; hoặc tới những nơi nhạy cảm như quán bar, quán mát – xa, cà phê để tiếp cận khách hàng.

“Chúng tôi đều có quan điểm rất tế nhị, kín đáo, giữ kín thông tin cho khách hàng. Cho nên cộng đồng MSM trên địa bàn rất tin tưởng tìm đến để chia sẻ. Đến nay, chúng tôi có khoảng 600 khách hàng thường xuyên với đủ ngành nghề như: bác sĩ, công chức, học sinh, công nhân, làm ruộng... Đã có 7 trường hợp được tư vấn xét nghiệm dương tính với HIV từ CLB” – Tiến Mạnh chia sẻ.

Một điều đặc biệt khiến CLB này thu hút được đông đảo người đồng giới tham gia đó là thông qua các hoạt động thiện nguyện. Các thành viên đã kêu gọi được nhiều nhà hảo tâm trong và ngoài nước đóng góp, ủng hộ quỹ từ thiện Niềm Tin Xanh.

Những chuyến tặng quà trẻ em nghèo ở Hà Giang, Điện Biên; nhận chăm sóc 5 trẻ bị nhiễm HIV tại TP Hải Dương, hay “Nồi cháo nghĩa tình” được nấu và phát miễn phí cho bệnh nhân nghèo ở Bệnh viện Lao phổi Hải Dương vào những ngày Chủ nhật… đã khiến các thành viên cởi mở và gắn bó với CLB hơn.

Trụ sở CLB Niềm Tin Xanh đặt tại một con phố nhỏ của TP Hải Dương. Nhiều buổi sinh hoạt, thấy toàn nam giới vào ra, ban đầu có người sinh nghi. Nhưng sau thấy CLB có nhiều việc làm ý nghĩa, thiết thực đối với cộng đồng nên được bà con ủng hộ.

“Thông qua các hoạt động sinh hoạt nhóm, vui chơi, tổ chức các chuyến thiện nguyện, chúng tôi lồng ghép thông tin cần cung cấp cho các thành viên như hãy tự bảo vệ mình bằng cách sử dụng bao cao su, cung cấp các vật phẩm, đi xét nghiệm HIV, kiểm tra sức khỏe định kỳ, chia sẻ chuyện gia đình, riêng tư. Tất nhiên, chúng tôi tôn trọng và bảo mật thông tin cá nhân nên các thành viên rất tin tưởng” – anh Huy nói.

“Cánh tay nối dài” của cán bộ y tế

BS Nguyễn Thế Anh, Phó Giám đốc Trung tâm phòng, chống HIV/AIDS tỉnh Hải Dương cho biết, tỷ lệ lây nhiễm HIV trong nhóm MSM tại Hải Dương có xu hướng tăng. Nếu như năm 2010 là 0,67% thì năm 2013 đã là 1,33%. Theo BS Thế Anh, cộng đồng MSM ở Hải Dương rất đông đảo, nhưng cán bộ y tế không dễ tiếp cận, thậm chí “bó tay” và chỉ có những thành viên trong cộng đồng mới làm được.

“Hoạt động thiện nguyện của Niềm Tin Xanh là nổi bật nhất, qua đó giúp cộng đồng không còn kỳ thị, xa lánh người đồng tính, người nhiễm HIV. Bên cạnh đó, công tác phòng chống HIV/AIDS được CLB làm rất tốt, tất cả vì cộng đồng. Chúng tôi đánh giá cao hoạt động này, điều mà những cán bộ y tế không làm được. Trung tâm chỉ cung cấp vật phẩm cũng như hỗ trợ về chuyên môn, kỹ thuật cho CLB” – BS Thế Anh đánh giá.  

Tuy nhiên, điều BS Thế Anh cũng như những thành viên nòng cốt CLB Niềm Tin Xanh cảm thấy bất lực đó là tình trạng “mất dấu” người nhiễm HIV. Tiến Mạnh cho biết: “Có trường hợp biết chắc chắn anh ấy bị nhiễm HIV. Chúng tôi đã tiếp cận, tư vấn rất thoải mái, nhưng anh ấy không thừa nhận, sau đó lảng tránh và cắt liên lạc. Những trường hợp như thế, nếu không có biện pháp dự phòng sẽ rất dễ lây nhiễm cho người khác”.

ThS.BS Cao Kim Thoa, Phó Trưởng Phòng Truyền thông và Huy động cộng đồng (Cục phòng, chống HIV/AIDS) cho biết, theo thống kê, số ca lây truyền HIV qua đường tình dục chiếm hơn 50% trong tổng số các ca lây nhiễm mới trong năm qua, trong đó nam giới chiếm 66%. Tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm MSM là 6,7% và có xu hướng gia tăng.

Số liệu sơ bộ, tại Việt Nam có khoảng 250.000 đến 450.000 người thuộc nhóm MSM và việc tiếp cận nhóm này không có kênh nào hiệu quả bằng chính cộng đồng này. Bà Cao Kim Thoa nhấn mạnh, những mô hình như CLB Niềm Tin Xanh thực sự là “cánh tay nối dài” của những cán bộ y tế trong công cuộc phòng, chống HIV/AIDS./.

(** Tên các nhân vật đã được thay đổi)

Nữ công nhân nhiễm HIV che giấu thân phận do sợ bị đuổi việc

VOV.VN - Tại các khu công nghiệp hiện nay có tình trạng nữ công nhân bị nhiễm HIV, tuy nhiên họ không muốn bộc lộ do lo sợ bị sa thải.