Nga trông đợi gì từ việc CEO Exxon Mobil được chọn là Ngoại trưởng Mỹ?

Thứ Bảy, 05:25, 17/12/2016

VOV.VN - Việc lựa chọn ông Rex Tillerson - một người “thực tế”, “chuyên nghiệp” và được coi là “người bạn” của Putin được cho là một tin tốt lành với Nga.

Sáng 13/12 (theo giờ Mỹ), Tổng thống đắc cử Donald Trump đã chính thức công bố lựa chọn ông Rex Tillerson, 64 tuổi, Giám đốc điều hành của Exxon Mobil là Ngoại trưởng tiếp theo của Mỹ. “Tôi đã quyết định chọn một trong những lãnh đạo doanh nghiệp hàng đầu thế giới - Rex Tillerson”, ông Trump tweet.

Cũng theo ông Trump, Rex Tillerson là ứng cử viên tốt nhất cho vị trí Ngoại trưởng Mỹ bởi “ông ấy có nhiều kinh nghiệm trong việc đàm phán thành công với chính phủ nhiều quốc gia khác nhau trên thế giới”.

Tổng thống Nga Putin và CEO của Exxon Mobil bắt tay nhau tại cuộc gặp năm 2012. Ảnh: AP

Tân Ngoại trưởng là một “người bạn của ông Putin”

Ông Rex Tillerson được cho là người có mối quan hệ với rất nhiều nhân vật có ảnh hưởng ở nhiều quốc gia trên thế giới. Ông đã đảm nhiệm vị trí quản lý cấp cao trong một thời gian dài và phải giải quyết nhiều vấn đề, trong đó có mối quan hệ với Nga.

Rex Tillerson cũng là người phản đối mạnh mẽ nhất các biện pháp trừng phạt mà phương Tây áp đặt đối với Nga. Truyền thông phương Tây thậm chí còn gọi ông là “người bạn của Putin” và là người có quan hệ gần gũi với nhiều chính trị gia và doanh nhân Nga.

Năm 2013, đích thân Tổng thống Nga Vladimir Putin đã trao tặng ông Rex Tillerson Huân chương Hữu nghị của Nga vì những đóng góp trong việc cải thiện quan hệ giữa hai nước. Exxon Mobil cũng có quan hệ hợp tác chặt chẽ với Tập đoàn dầu khí quốc gia Nga (Rosneft), thậm chí, tập đoàn này còn có kế hoạch đầu tư tiền gửi vào Nga.

Năm 2011, Exxon Mobil đã ký một thỏa thuận với Rosneft về thăm dò và khai thác dầu khí chung ở Bắc Cực và Siberia - thỏa thuận này sau đó đã bị dừng lại vì các biện pháp trừng phạt.

Tuy nhiên, quan hệ giữa Putin và Tillerson được cho là không thân thiện như mọi người nghĩ. Theo trợ lý của ông Trump, bà Kellyanne Conway: “Quan hệ này không thân thiết đến mức ông Putin và ông Tillerson có thể ‘ngồi xuống với nhau và làm vài ngụm vodka tại quán bar’”.

Tillerson sẽ không giống như những Ngoại trưởng tiền nhiệm

Dù vậy, giới quan sát Nga tin rằng, các thành viên chủ chốt trong nội các của ông Trump có khả năng sẽ thay đổi đáng kể mối quan hệ song phương Mỹ - Nga. “Tư duy thực tế” có lẽ là phẩm chất lớn nhất của Tillerson và cũng chính phẩm chất này đã giúp ông được lựa chọn là Ngoại trưởng Mỹ.

“Chúng tôi tin rằng, tư duy thực tế này sẽ là cơ sở tốt nhất cho việc xây dựng quan hệ Nga - Mỹ trên quan điểm cùng có lợi”, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho biết. Cũng theo ông Lavrov, Tổng thống đắc cử Donald Trump cũng là người thực tế.

Về phần mình, Điện Kremlin nhấn mạnh: “Kinh doanh là một chuyện và ngoại giao lại là chuyện khác” và “vẫn còn nhiều khác biệt giữa hai bên”. “Dù có đồng cảm với nhau đến mấy thì sự đồng cảm này cũng sẽ bị đặt sang một bên [khi một người trở thành Ngoại trưởng Mỹ]. Những gì còn lại chính là việc hai bên sẵn sàng thể hiện thiện chí xây dựng và hành xử một cách chuyên nghiệp”, Thư ký báo chí Điện Kremlin, Dimitry Peskov tuyên bố.

Việc ông Tillerson chỉ trích mạnh mẽ các biện pháp trừng phạt của phương Tây với Nga được cho là xuất phát từ lợi ích kinh doanh của mình. “Công ty của ông ấy [Exxon Mobil] là một trong số ít các công ty Mỹ thực sự phải gánh hậu quả của các biện pháp trừng phạt chống Nga. Những hậu quả này có thể là những tổn thất phát sinh hoặc việc đánh mất cơ hội kinh doanh”, ông Yury Rogulev, giám đốc Quỹ nghiên cứu Franklin Roosevelt nhận định.

“Điểm mấu chốt là Moscow ít nhất đã biết người mà họ sẽ phải đối mặt”, ông Karaganov, Chủ nhiệm khoa Chính trị và Kinh tế thế giới, Đại học Kinh tế Moscow nhận định. "Tillerson và chính sách ngoại giao của ông Trump cũng như những vị trí về an ninh mà ông lựa chọn a) có khác biệt với những chính trị gia khác và b) không chạy theo lý tưởng như những người đảm nhiệm những vị trí này trước đó".

Ông Rex Tillerson được cho là sẽ theo đuổi chính sách cân bằng hơn với Nga. Ảnh: AP

Chính sách của Mỹ với Nga sẽ cân bằng hơn?

Ông Rex Tillerson vẫn phải chờ Thượng viện Mỹ thông qua mới chính thức trở thành Ngoại trưởng Mỹ. Trước khi Tổng thống đắc cử Donald Trump công bố quyết định chọn ông Tillerson [ngày 13/12 vừa qua], đã có rất nhiều ý kiến về việc ông Tillerson là “bạn của Putin” được lan truyền tại Quốc hội, đặc biệt là các thành viên đảng Dân chủ.

"Chúng ta thấy rằng ông Trump vẫn tiếp tục theo đuổi chính sách được gọi là "tháo cạn đầm lầy chính trị Washington" và đã lựa chọn một người xa cách với Washington", ông Rogulev nhận định và nói thêm rằng, không phải ai cũng thích điều này.

Nếu sự lựa chọn của ông Trump được thông qua, Mỹ sẽ có một chính trị gia có những lợi ích xung đột với nhau và các Thượng nghị sĩ sẽ xoáy sâu vào vấn đề này. Chính sách dỡ dần các lệnh trừng phạt nhằm vào Nga hoặc dỡ bỏ hoàn toàn các lệnh trừng phạt này rõ ràng là sẽ đẩy giá cổ phiếu của Exxon Mobil tăng nhanh.

Với việc đảng Cộng hòa có 52 ghế tại Thượng viện so với 48 ghế của đảng Dân chủ, đề cử ông Tillerson là Ngoại trưởng nhiều khả năng sẽ được thông qua.

“Bên cạnh mối quan hệ Nga - Mỹ, ông Tillerson còn phải giải quyết rất nhiều vấn đề khác và tôi không nghĩ rằng ông ấy sẽ làm điều này một cách vội vàng, đơn phương mà không tham vấn với châu Âu. Tuy nhiên, với việc ông Tillerson trở thành Ngoại trưởng Mỹ, Nga có thể hy vọng chính sách của Mỹ sẽ cân bằng hơn”, ông Rogulev nói./.