Gây quỹ cộng đồng để quảng bá văn hóa nghệ thuật

Không chờ đợi ngân sách từ nhà nước hay các nhà đầu tư lớn, những dự án nghệ thuật ra đời bằng quỹ cộng đồng (Crowdfunding) đang là cơ hội cho không ít nghệ sĩ trẻ tìm đường ra cho các tác phẩm nghệ thuật của mình. Manh nha từ những mong ước và tình yêu với văn hóa dân tộc, các dự án gây quỹ cộng đồng bước đầu hiện thực hóa niềm đam mê nghệ thuật với sự hiện diện của những sản phẩm mang dấu ấn Việt. Tuy nhiên, cơ hội mở ra chưa phải là tất cả khi hình thức này vẫn còn mới mẻ ở Việt Nam.

"Long Thần Tướng" là series truyện tranh Việt Nam 5 tập của các bạn trẻ nhóm Phong Dương comic: Thành Phong, Khánh Dương và Mỹ Anh, ra đời lần đầu tiên vào tháng 11/2014. Đến nay, bộ truyện tranh này đã đến tay độc giả tập 1 và 2, tập 3 dự kiến ra mắt vào tháng 4 tới. Đáng lưu ý, đây là bộ truyện tranh đầu tiên ở Việt Nam được xuất bản bằng hình thức gây quỹ cộng đồng. Đợt 1, nhóm Phong Dương comic đã vận động được hơn 300 triệu đồng để xuất bản sách, kèm theo quà tặng cho độc giả. Trong lần xuất bản tập 2, số tiền vận động được là hơn 200 triệu.

Truyện tranh Long thần tướng tập 1 vừa nhận được giải Bạc Giải thưởng truyện tranh Manga Quốc tế lần thứ 9

Trước khi tập 3 được ấn hành, một tin vui đến với độc giả yêu truyện tranh Việt Nam là bộ truyện tranh “Long Thần Tướng” tập 1 đã được trao giải Bạc Giải thưởng truyện tranh Manga Quốc tế lần thứ 9 (International Manga Award 9) - một trong những giải thưởng truyện tranh danh giá nhất thế giới do Nhật Bản tổ chức vào đầu tháng 3 này.

Anh Nguyễn Thành Phong, họa sĩ vẽ tranh cho bộ truyện cho biết, "Long Thần Tướng" là một trải nghiệm mới khi nhóm Phong Dương comic chọn hình thức gây quỹ cộng đồng: “Chúng tôi quyết định lựa chọn phương thức gây quỹ cộng đồng để xây dựng bộ truyện này là vì chúng tôi không muốn phụ thuộc vào phương thức xuất bản cũ nữa. Phương thức gây quỹ có điểm đặc biệt là kéo gần khoảng cách giữa tác giả và độc giả của mình. Độc giả có thể trực tiếp ủng hộ cho tác giả để xây dựng các tác phẩm có tiềm năng hoặc tác phẩm yêu thích của mình”.

Xuất phát từ mong muốn số hóa các hoa văn cổ Việt Nam, ứng dụng trong các lĩnh vực hội họa, kiến trúc, thiết kế vật dụng... các bạn trẻ trong nhóm Đại Việt cổ phong đã khởi xướng dự án "Hoa văn Đại Việt" bằng hình thức gây quỹ cộng đồng từ đầu năm 2016. Cách đây chỉ vài ngày, nhóm Đại Việt cổ phong đã thông báo chính thức hoàn thiện chương trình gây quỹ cộng đồng cho dự án "Hoa văn Đại Việt" với gần 350 người ủng hộ, vượt gần 30% chỉ tiêu đề ra ban đầu. Công việc của nhóm Đại Việt cổ phong là số hóa những hoa văn cổ trên nhiều hiện vật, thư tịch để xây dựng "tài sản chung", phục vụ nhu cầu xã hội như thiết kế trang phục cho bộ phim "Phật hoàng Trần Nhân Tông", phục dựng áo dài bát bửu thời Nguyễn.

Hoạ tiết voi và mây trên gốm hoa lam Chu Đậu thế kỉ 15 được số hóa

Đáng lưu ý, không chờ đợi đạt đến mục tiêu gây quỹ là 100 triệu đồng, sau khi đạt mức 35 triệu đồng, nhóm đã tiến hành từng bước sưu tầm, số hóa hoa văn thời Nguyễn. Khi quỹ đạt 50 triệu đồng, nhóm tiếp tục thực hiện sưu tầm, số hóa hoa văn kiến trúc, đồ dùng thời Lê... Quá trình này cũng song song với việc công khai số tiền gây quỹ được sử dụng như thế nào thông qua một bên thứ 3, sau đó đăng tải cho cộng đồng biết.

Anh Cù Minh Khôi, họa sĩ tư vấn, nghiệm thu của dự án Hoa văn Đại Việt cho biết: “Chúng ta phải hiểu được rằng chúng ta làm được gì, cung cấp được gì cho người ủng hộ, để họ ủng hộ ngược lại mình. Thứ hai là chúng ta làm dự án bằng cái tâm, sự nhiệt tình đối với công việc thì mọi người sẽ hiểu và ủng hộ mình”.

Từ dự án truyện tranh "made in Việt Nam" Long Thần Tướng đến "Hoa văn Đại Việt" là một thành công lớn của các bạn trẻ say mê với văn hóa dân tộc, từ những sản phẩm hữu hình đến sản phẩm được số hóa, áp dụng cho nhiều lĩnh vực sáng tạo nghệ thuật. Anh Nguyễn Khánh Dương, Người đồng sáng lập Công ty cổ phần truyện tranh Comicola, là đơn vị tổ chức gây quỹ cộng đồng cho cả hai dự án trên cho biết: khi dự án thành công sẽ đưa bộ sưu tập hoa văn cổ lên mạng và chia sẻ miễn phí cho mọi người.

Anh Nguyễn Khánh Dương chia sẻ: “Khi làm chúng tôi cũng lo lắng nếu như mọi người ngồi chờ  dự án thành công và hưởng thụ sản phẩm miễn phí ấy và không có động lực để đóng tiền. Nhưng mà mọi người vẫn luôn ủng hộ dự án của người Việt. Tương tự như Long thần tướng, chúng tôi nhận được nhiều sự ủng hộ từ nước ngoài. Họ gửi tiền cho chúng tôi và đi kèm email: "không cần gửi gì cho cô đâu, các con cứ cố gắng lên nhé". Và đấy là những động lực lớn cho chúng tôi để phát triển những dự án như thế”.

Trong năm 2015, Công ty cổ phần truyện tranh Comicola đã gây quỹ và hỗ trợ xuất bản trên 10 đầu sách truyện tranh. Bên cạnh đó là các dự án ra mắt CD nhạc, tuyên truyền nhận thức cộng đồng về các vấn đề xã hội... Hình thức gây quỹ cộng đồng đã mở ra cho không ít nghệ sĩ Việt Nam niềm hi vọng tìm được đầu ra cho tác phẩm nghệ thuật./.