Hội nghị cấp cao châu Mỹ lần thứ 7- Thách thức trong hợp tác

Tối 10/4, tại Trung tâm hội nghị Atlapa, thủ đô Panama diễn ra lễ khai mạc Hội nghị cấp cao châu Mỹ lần thứ 7. Kỳ hội nghị này được dư luận khu vực và quốc tế đặc biệt quan tâm với sự tham gia lần đầu tiên của Cuba và cũng là lần đầu tiên cuộc gặp quy tụ được toàn bộ 35 quốc gia thành viên kể từ năm 1962.

Hội nghị cấp cao các nước châu Mỹ kéo dài trong 2 ngày với chủ đề “Thịnh vượng với công bằng: Sự thách thức trong hợp tác tại châu Mỹ”. Trong khuôn khổ hội nghị, các nhà lãnh đạo sẽ cùng thảo luận những thách thức mới nổi trong các lĩnh vực giáo dục, năng lượng, nhập cư và an ninh. 

Trung tâm hội nghị Atlapa ở Panama. (Nguồn: AFP/TTXVN)

Bên cạnh đó là những vấn đề đang gây căng thẳng hiện nay tại châu lục như quan hệ Mỹ- Venezuela, chính sách kiểm soát buôn bán chất gây nghiện và hòn đảo tranh chấp giữa Argentina và Anh.

Được tổ chức 3 năm một lần kể từ năm 1994, Hội nghị cấp cao các nước châu Mỹ được xem là cơ hội để các nước đối thoại về nhiều vấn đề và trên cơ sở các nguyên tắc dân chủ và trao đổi tự do.

Và đúng như tên gọi của nó, hợp tác hiện là một trong những thách thức lớn nhất của châu lục, nhất là trong bối cảnh nhiều quốc gia thành viên đã bắt đầu tỏ ra thất vọng, cho rằng tổ chức này bị Mỹ chi phối và đều tỏ ra không đồng tình với chính sách của Mỹ đối với Cuba. Chính vì thế, hội nghị đã nóng lên ngay cả trước khi diễn ra, với việc Mỹ và Cuba tuyên bố nối lại các cuộc đàm phán về bình thường hóa quan hệ, tạo ra một sự thay đổi lịch sử của châu lục.

Triển vọng về một sự xích lại, chấm dứt lệnh cấm vận thương mại của Mỹ đối với Cuba, đã làm dịu đi tâm lý chống Mỹ thường thấy tại hội nghị cấp cao diễn ra 3 năm/lần này và đây cũng là một trong số ít điều mà các nước Mỹ Latin đạt được đồng thuận.

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon nói: “Sự có mặt của chủ tịch Cuba tại hội nghị cấp cao châu Mỹ lần này mang nhiều ý nghĩa. Tôi đánh giá cao nỗ lực của các nhà lãnh đạo  Mỹ và Cuba nhằm thúc đẩy tiến trình bình thường hóa quan hệ song phương. Bên cạnh đó, tôi cũng đánh giá cao nỗ lực của chính phủ, nhân dân Colombia cũng như tất cả các phe phái tại nước này để tham gia các cuộc hòa đàm đang diễn ra tại La Habana”.

Tuy nhiên, giới quan sát cho rằng, Hội nghị cấp cao các nước châu Mỹ  lần này sẽ không thể ra Tuyên bố chung, mà một trong những nguyên nhân chính là mâu thuẫn giữa Mỹ và Venezuela liên quan tới việc Mỹ tuyên bố Venezuela là một mối đe dọa an ninh đối với nước này.

Mặc dù trước thềm hội nghị, lãnh đạo hai nước đã có những tuyên bố xoa dịu căng thẳng, song điều này là chưa đủ. Trong bối cảnh Mỹ Latinh ngày càng trở nên độc lập với Mỹ cả về chính tị và kinh tế, thì chắc chắn các quốc gia Mỹ Latinh sẽ không từ bỏ mục tiêu hướng tới một mô hình hợp tác không chịu ảnh hưởng của Mỹ.

Venezuela, với sự  ủng hộ của nhiều nước trong khu vực sẽ buộc Mỹ phải hủy bỏ sắc lệnh coi Venezuela là một mối đe dọa an ninh quốc gia, điều mà người  Mỹ không dễ dàng từ bỏ, không chỉ vì những lý do liên quan tới thể diện quốc gia. Chính vì thế, điều này có thể đưa hội nghị lần này trở thành hội nghị cấp cao thứ ba liên tiếp kết thúc mà không có tuyên bố chung./.