Chữ duyên với “chiếu chèo Đài TNVN”

Sau hơn 30 năm cống hiến cho nghệ thuật, Văn Chương đã gặt hái những thành công không nhỏ: Dành nhiều huy chương vàng, bạc trong các kỳ hội diễn của Trung ương và địa phương, nhiều năm liền được UBND, Sở VH-TT tỉnh tặng bằng khen. Tháng 2/2007, Văn Chương được Nhà nước phong tặng danh hiệu NSƯT.

Gần 30 năm miệt mài lao động nghệ thuật, với chất giọng chèo ngọt ngào, ấm áp đã giúp NSƯT Văn Chương tạo được chỗ đứng vững chắc trong “chiếu chèo Đài”. Anh còn thành công khi theo đuổi nghệ thuật hát văn.

“4 cái nhất” trong một hội diễn

Đang là một giọng chèo nổi danh của Đoàn chèo Hà Tây (cũ), NSƯT Văn Chương về đầu quân cho Đài TNVN. Anh bộc bạch: “Có lẽ chiếu chèo Đài đã cuốn hút tôi bởi từ nhỏ nghe chèo trên Đài, tôi đã mê tít và cứ hình dung những nghệ sĩ như Minh Lý, Như Hoa… là người thế nào? Họ cao hay thấp, béo hay gầy mà hát hay đến thế... Những bài hát chèo, những giọng ca  ấy đã khích lệ niềm đam mê và đưa tôi đến với chèo. Nghe Đài duyên chèo, nghiệp chèo đã thấm đẫm vào tôi từ khi nào không rõ”.

NSƯT Văn Chương.

Giọng chèo đằm thắm, tha thiết, tiếng lòng ai oán xót xa, ngâm như rút ruột mà ngâm, hát như “Thổ tận can tràng mà hát” trong Liên hoan Sân khấu chèo toàn quốc năm 2001 là của nghệ sĩ Văn Chương. Anh đã hút hồn khán giả, bạn diễn và Ban giám khảo. Huy chương Vàng cho vai diễn Lưu Bình, giải Giọng hát nam hay nhất, Diễn viên xuất sắc nhất, Diễn viên đóng vai “Kép nền” đẹp nhất. “4 cái nhất” trong một vai diễn của một hội diễn, trong lịch sử sân khấu chèo ít diễn viên nào có được. Đó chính là thành quả lao động không mệt mỏi hàng chục năm trời của Văn Chương.

NSƯT Văn Chương sinh năm 1969, tuổi Dậu, trong một gia đình không có người làm nghệ thuật ở Chúc Sơn, Chương Mĩ, Hà Tây (nay là Hà Nội), nhưng anh may mắn được lớn lên trên mảnh đất Xứ Đoài mây trắng, nơi có chiếng chèo Đoài nổi tiếng và cũng là quê hương của nhiều nghệ sĩ danh tiếng nên anh đã biết nghe, biết thưởng thức chèo từ khi còn nhỏ.

Duyên chèo, nghiệp chèo thấm đẫm vào anh lúc nào không rõ. Năm 1984, khi vừa tròn 16 tuổi, chàng trai trẻ Văn Chương háo hức thi tuyển vào Đoàn chèo Hà Tây với một niềm tin cháy bỏng mình sẽ theo nghiệp chèo đến trọn đời. Sau khi trúng tuyển, vừa theo đoàn tập luyện, biểu diễn, vừa tự tìm tòi học hỏi, Văn Chương dần gom góp cho mình được một vốn liếng chèo kha khá.

NSƯT Văn Chương - người "thổi hồn" cho nghệ thuật hát văn.

Thời điểm còn ở đoàn chèo Hà Tây, cứ có cơ hội hát chèo trên Đài là anh không bao giờ bỏ qua, và khi có cơ hội đầu quân về Đoàn ca nhạc của Đài TNVN để hát chèo, anh đã không từ chối. Văn Chương bảo, đối với một người nghệ sĩ hát trên sóng phát thanh, do tính đặc thù “người quen nhưng không biết mặt”, người nghệ sĩ phải hình dung mình đang hát cho hàng triệu người nghe, vì vậy, phải thể hiện tình cảm sao cho tốt nhất.

“Thổi hồn” cho nghệ thuật hát văn

NSƯT Văn Chương không chỉ dừng lại với những làn điệu chèo mà anh còn làm thơ và đặc biệt nổi danh trong loại hình nghệ thuật hát văn. Anh nói, âm nhạc dân gian rất khó, đặc biệt là âm nhạc tín ngưỡng, mỗi giá có cung bậc tình cảm khác nhau. Để đạt được thành công với loại hình nghệ thuật mới này, NSƯT Văn Chương đã dành thời gian gặp các nghệ nhân để tìm tòi, nghiên cứu và trải nghiệm. Hát văn với NSƯT Văn Chương không chỉ là “duyên” mà còn là “nghiệp”. 

“Với tôi, hát văn là một môn nghệ thuật phục vụ tín ngưỡng, nhưng phải là tín ngưỡng tích cực. Người nghệ sĩ hát văn phải hát bằng giọng hát của mình, ảnh hưởng tích cực tới người nghe. Hát văn từ ca từ, bố cục câu hát, khúc triết âm nhạc, cách hát, buông câu nhả chữ, cách gửi gắm tình cảm, cảm xúc đều rất đời thực chứ không phải thấm đẫm màu sắc mê tín, dị đoan như ai đó nghĩ. Hát văn là cả một nghệ thuật” - NSƯT Văn Chương chia sẻ.

Cũng chính vì điều này mà người ta bảo Văn Chương “liều” khi tự mình ra tận 5 CD về bộ môn nghệ thuật hát văn với một số giá chầu như: chầu Năm, chầu Mười, cô Đôi, cô Sáu... Những CD này đều được công chúng đón nhận với sự ghi nhận bởi lời ca, giọng điệu, cảm xúc trong từng câu chữ. NSƯT Văn Chương hiện là một trong những nghệ sĩ chèo và hát văn có danh tiếng và được mến mộ nhất hiện nay./.