Thiết bị dạy học Ngoại ngữ: Trên đầu tư, dưới bức xúc!

VOV.VN -Sau hơn 4 năm triển khai Đề án Ngoại ngữ Quốc gia 2020, việc đầu tư mua sắm, sử dụng thiết bị dạy học đang bộc lộ nhiều bất cập.

Tăng cường đầu tư thiết bị phục vụ việc dạy và học ngoại ngữ được xác định là một trong những giải pháp quan trọng để thực hiện hiệu quả Đề án Ngoại ngữ Quốc gia 2020.

Đầu tư lệch, coi trọng máy móc hơn con người                                        

Đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực đội ngũ giáo viên ngoại ngữ được xác định là nhiệm vụ trọng tâm được ưu tiên hàng đầu trong Đề án Ngoại ngữ quốc gia 2020, tiếp đó mới đến đầu tư mua sắm trang thiết bị. Thế nhưng, thực tế lại cho thấy đã có sự hoán đổi vị trí, thứ tự ưu tiên trong quá trình thực hiện đề án ở nhiều địa phương, thậm chí có một khoảng cách rất lớn trong việc phân bổ kinh phí ở 2 hạng mục quan trọng này.

Tháng 2/2012, UBND TP Đà Nẵng quyết định phê duyệt đề án “Dạy và học ngoại ngữ trong các cấp học của thành phố Đà Nẵng giai đoạn 2012 -2020” với tổng kinh phí dự tính gần 140 tỷ đồng. Tất nhiên, nhiệm vụ: nâng cao năng lực cho đội ngũ giáo viên được coi trọng hàng đầu, tiếp đó là đầu tư trang thiết bị.

 

Ảnh minh họa

Thế nhưng, dẫu mới chỉ bắt tay thực hiện được 2 năm, sự mất cân đối trong công tác đầu tư đã thể hiện khá rõ. Là người phụ trách mảng ngoại ngữ, bà Phạm Thị Trinh, Phó trưởng phòng Giáo dục Trung học, Sở GD&ĐT Đà Nẵng không khỏi băn khoăn trước thực trạng đầu tư có phần “thiên lệch” này.

“Thành phố tập trung nhiều về trang thiết bị còn giáo viên dù rất quan trọng nhưng phần bồi dưỡng chưa được cân đối với trang thiết bị. Ví dụ năm học này, kinh phí bồi dưỡng giáo viên chỉ có 320 triệu đồng nhưng đầu tư trang thiết bị lên tới 2,7 tỷ đồng” - bà Hồng nói.

Không còn là câu chuyện cá biệt của một vài địa phương nào đó mà việc ưu ái đầu tư cho hạng mục trang thiết bị đã và đang trở thành câu chuyện “nóng” ở nhiều tỉnh. Điển hình như tỉnh Bắc Ninh đã mạnh tay đầu tư nguồn kinh phí lên tới 87 tỷ cho trang thiết bị, trong khi kinh phí bồi dưỡng giáo viên là gần 20 tỷ đồng.

Dư luận bức xúc đầu tư không minh bạch

Việc phân bổ kinh phí không cân đối giữa 2 hạng mục con người - thiết bị sẽ không dẫn đến sự phản ứng, bất đồng đến mức độ “căng” ở một số địa phương trong thời gian qua nếu như những thiết bị được ưu ái “rinh” về đó thực sự phát huy tác dụng. Năm 2011, UBND tỉnh Quảng Trị phê duyệt và triển khai Đề án Ngoại ngữ quốc gia 2020 từ năm 2011- 2015. Tổng kinh phí dự toán giai đoạn này là gần 73 tỷ đồng (72.794.490.000 đồng), trong đó mua sắm trang thiết bị lên tới 50 tỷ đồng. Giai đoạn 2011-2013, Quảng Trị đã được phân bổ gần 19 tỷ đồng từ nguồn ngân sách Nhà nước để triển khai đề án. Tuy nhiên, sau gần 3 năm thực hiện, cách thức tổ chức, triển khai của ngành giáo dục tỉnh Quảng Trị đã gây bức xúc cho chính những cán bộ, giáo viên trong tỉnh.

Ông Nguyễn Văn Minh - Chuyên viên Phòng Giáo dục trung học tỉnh Quảng Trị đã thẳng thắn: “Về chuyện mua sắm cơ sở vật chất không phục vụ ngoại ngữ, tôi lấy VD, chúng tôi có 3 phòng máy rất hiện đại phục vụ dạy học ngoại ngữ ở bậc phổ thông nhưng từ khi sắm thêm 1 phòng hơn 1 tỷ đồng thì 3 phòng đó chết ngắc, không có 1 tiết tiếng Anh nào được dạy ở đây. Vừa rồi trang bị 39 phòng máy cơ bản cho tiểu học với kinh phí 3,2 tỷ đồng rồi đang tiếp tục làm tiếp 21 phòng nữa trị giá 4,2 tỷ đồng. Gần như quyết định mua phòng máy đó là bộ phận mua sắm cơ sở vật chất làm, có hỏi chyên viên chúng tôi cũng không biết đánh giá hiệu quả của nó như thế nào!”.

Thông tin phản ánh, ngay từ khi bắt tay thực hiện đề án, Sở Giáo dục – Đào tạo tỉnh Quảng Trị đã ồ ạt triển khai trên diện rộng, việc mua sắm trang thiết bị chưa sát với nhu cầu thực tế, đặc biệt ở những huyện miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc. Chưa nói đến tần suất sử dụng, mà ngay cả việc sử dụng các thiết bị đó ra sao với nhiều giáo viên thực sự là bài toán khó.

Lý giải cho cái sự quá ưu ái cho hạng mục đầu tư thiết bị của Ban Chỉ đạo Đề án, ông Minh đã dùng cụm từ “dường như ở đấy nó có nhiều lợi ích, rất lạ lung”: “Ở Quảng Trị, toàn bộ thành phần Ban dự án chỉ là Sở thôi (Sở GD&ĐT), không có Sở Kế hoạch đầu tư, Sở Tài chính, UBND tỉnh. Trong khi đó lãnh đạo Sở rất quan tâm đến việc mua sắm cơ cở vật chất, thiết bị vì dường như ở đấy nó có nhiều lợi ích gì đấy, rất lạ lùng, dường như  có vấn đề gì đấy lạ lùng. Lãnh đạo tỉnh, trực tiếp là Phó Chủ tịch UBND tỉnh đã xuống làm việc với Ban đề án, phê phán rất nhiều chuyện mua sắm không phục vụ dạy học ngoại ngữ…”.

Việc mua sắm trang thiết bị phục vụ đề án của Sở Giáo dục - Đào tạo Quảng Trị không còn là chuyện trong nhà đóng cửa bảo nhau mà còn là vấn đề nóng khiến cử tri của tỉnh này đã kiến nghị lên đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XIII.

Câu chuyện cắt kinh phí bồi dưỡng cho giáo viên để mua sắm trang thiết bị và thiết bị đó không phát huy hiệu quả, thậm chí nằm đắp chiếu gây lãng phí, theo TS. Vũ Thị Tú Anh - Phó Trưởng Ban thường trực BQL Đề án Ngoại ngữ Quốc gia 2020 thì đây là bất cập lớn, dẫu đề án mới triển khai được 4 năm.

“Có rất nhiều tồn tại trong công tác mua sắm này. Đây là điểm nóng của đề án. Một số đơn vị, địa phương phân bổ kinh phí không đều, phân bổ phần lớn kinh phí dành cho mua sắm thiết bị. Một số đơn vị, địa phương điều chỉnh kế hoạch phân bổ ngân sách của TW sử dụng nguồn kinh phí bồi dưỡng cho giáo viên để mua sắm trang thiết bị, một số đơn vị có quan điểm đầu tư riêng. Nhiều địa phương trú trọng mua sắm thiết bị dạy học mới mà không chú ý đến việc sử dụng những thiết bị sẵn có. Mua sắm thiết bị công nghệ thông tin nhưng không đồng bộ và thiếu các phần mềm ứng dụng phù hợp hay thiết bị mua về quá lạc hậu không sử dụng được. Một số nơi mua sắm ồ ạt trong khi chưa có người đủ khả năng vận hành những thiết bị này… Tất cả những vấn đề phát sinh đó gây cho lãnh phí, bức xúc trong nhân dân.

Hiện nay, Bộ Giáo dục - Đào tạo giao quyền tự chủ cho địa phương trong việc mua sắm trang thiết bị dạy học Ngoại ngữ, trong đó vai trò của Giám đốc Sở GD-ĐT cực kỳ quan trọng. Bên cạnh đó Bộ cũng đã có những văn bản hướng dẫn chỉ đạo cụ thể việc mua sắm trang thiết bị, chống tình trạng lãng phí.  Ngay cả việc đưa ra danh sách các loại thiết bị, tính năng, cấu tạo...  để các địa phương lựa chọn, miễn sao phù hợp với điều kiện, khả năng, thế nhưng những hướng dẫn đó nhiều khi không được chú trọng.

Ông Phí Đức Nam – Trưởng phòng Thiết bị-sách và đồ chơi trẻ em, Cục Cơ sở vật chất và Thiết bị trường học, đồ chơi trẻ em (Bộ GD&ĐT) nêu: “Các danh mục thiết bị được xây dựng bởi các nhà khoa học. Danh mục đó có các bước khác nhau để các địa phương, cơ sở giáo dục lựa chọn theo các điều kiện, năng lực, kinh phí của mình.  Thực tế khi chúng tôi đi kiểm tra ở nhiều đơn vị, họ nhìn lướt qua bảo “À, danh sách này à, 12 thiết bị à, mua hết cả 12, chẳng cần biết để làm cái gì, sử dụng chúng như thế nào, bao nhiêu người dùng được thiết bị ấy! Trước kia thiết bị có hiện đại lắm đâu vẫn làm được… Phụ huynh, dư luận bức xúc về vấn đề này”.

Việc chăm chỉ mua sắm các máy móc, thiết bị mà chưa căn cứ vào năng lực sử dụng, điều kiện của giáo viên, người ta có thể biện dẫn rằng do kế hoạch chưa sát với điều kiện thực tế của địa phương, do chưa có kinh nghiệm, do đó là giải pháp dễ triển khai… song người dân có quyền nghi ngờ về tính minh bạch trong quá trình đầu tư này lắm chứ!./.

Mời quý độc giả theo dõi VOV.VN trên

Tin liên quan

Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân
Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân

Theo kế hoạch, Đề án chính thức được triển khai trong năm 2011 và triển khai thí điểm tại 18 trường Đại học trên cả nước.

Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân

Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân

Theo kế hoạch, Đề án chính thức được triển khai trong năm 2011 và triển khai thí điểm tại 18 trường Đại học trên cả nước.

Không thể  dạy và học ngoại ngữ theo lối cũ
Không thể dạy và học ngoại ngữ theo lối cũ

VOV.VN - Năng lực giáo viên sẽ là yếu tố mấu chốt quyết định sự thành công của Đề án Ngoại ngữ quốc gia 2020.

Không thể  dạy và học ngoại ngữ theo lối cũ

Không thể dạy và học ngoại ngữ theo lối cũ

VOV.VN - Năng lực giáo viên sẽ là yếu tố mấu chốt quyết định sự thành công của Đề án Ngoại ngữ quốc gia 2020.

Bộ trưởng GD-ĐT: Dạy và học ngoại ngữ ở Việt Nam không giống ai!
Bộ trưởng GD-ĐT: Dạy và học ngoại ngữ ở Việt Nam không giống ai!

VOV.VN - Bộ trưởng GD-ĐT: học sinh tốt nghiệp phổ thông nhưng không nói được ngoại ngữ người ta nói nghe không hiểu

Bộ trưởng GD-ĐT: Dạy và học ngoại ngữ ở Việt Nam không giống ai!

Bộ trưởng GD-ĐT: Dạy và học ngoại ngữ ở Việt Nam không giống ai!

VOV.VN - Bộ trưởng GD-ĐT: học sinh tốt nghiệp phổ thông nhưng không nói được ngoại ngữ người ta nói nghe không hiểu

Học ngoại ngữ để làm xe ôm
Học ngoại ngữ để làm xe ôm

Chạy cái xe cà tàng ra cửa ga mời khách, cứ xủng xoẻng tiếng Tàu không khéo khối người hiếu kỳ lại đi xe, đến lúc lấy tiền cứ ra hiệu, muốn mặc cả cũng không được.

Học ngoại ngữ để làm xe ôm

Học ngoại ngữ để làm xe ôm

Chạy cái xe cà tàng ra cửa ga mời khách, cứ xủng xoẻng tiếng Tàu không khéo khối người hiếu kỳ lại đi xe, đến lúc lấy tiền cứ ra hiệu, muốn mặc cả cũng không được.

Triển khai Đề án dạy và học ngoại ngữ
Triển khai Đề án dạy và học ngoại ngữ

Bộ sách giáo khoa tiếng Anh lớp 3 sau 1 năm thí điểm đã được đưa vào áp dụng chính thức.  

Triển khai Đề án dạy và học ngoại ngữ

Triển khai Đề án dạy và học ngoại ngữ

Bộ sách giáo khoa tiếng Anh lớp 3 sau 1 năm thí điểm đã được đưa vào áp dụng chính thức.  

Tạo điều kiện để sinh viên Lào, Campuchia học ngoại ngữ khác
Tạo điều kiện để sinh viên Lào, Campuchia học ngoại ngữ khác

VOV.VN -Bộ GD-ĐT đề nghị không bắt buộc áp dụng yêu cầu về trình độ ngoại ngữ đầu ra đối với sinh viên Lào và Campuchia.

Tạo điều kiện để sinh viên Lào, Campuchia học ngoại ngữ khác

Tạo điều kiện để sinh viên Lào, Campuchia học ngoại ngữ khác

VOV.VN -Bộ GD-ĐT đề nghị không bắt buộc áp dụng yêu cầu về trình độ ngoại ngữ đầu ra đối với sinh viên Lào và Campuchia.

Ngành giáo dục liệu có “kham” nổi khi dạy và học Ngoại ngữ yếu kém?
Ngành giáo dục liệu có “kham” nổi khi dạy và học Ngoại ngữ yếu kém?

VOV.VN - Từ nay đến năm 2020, Việt Nam khó có thể có được nguồn nhân lực đạt chuẩn về kiến thức và kỹ năng ngoại ngữ.

Ngành giáo dục liệu có “kham” nổi khi dạy và học Ngoại ngữ yếu kém?

Ngành giáo dục liệu có “kham” nổi khi dạy và học Ngoại ngữ yếu kém?

VOV.VN - Từ nay đến năm 2020, Việt Nam khó có thể có được nguồn nhân lực đạt chuẩn về kiến thức và kỹ năng ngoại ngữ.

Đề án Ngoại ngữ Quốc gia có thay đổi cách dạy – học ngoại ngữ?
Đề án Ngoại ngữ Quốc gia có thay đổi cách dạy – học ngoại ngữ?

VOV.VN -Đề án sẽ đóng góp tích cực làm thay đổi môi trường, quan niệm, cơ chế chính sách và chất lượng dạy - học ngoại ngữ nói chung, tiếng Anh nói riêng.

Đề án Ngoại ngữ Quốc gia có thay đổi cách dạy – học ngoại ngữ?

Đề án Ngoại ngữ Quốc gia có thay đổi cách dạy – học ngoại ngữ?

VOV.VN -Đề án sẽ đóng góp tích cực làm thay đổi môi trường, quan niệm, cơ chế chính sách và chất lượng dạy - học ngoại ngữ nói chung, tiếng Anh nói riêng.

Cách dạy  và học ngoại ngữ ở Việt Nam chẳng giống ai
Cách dạy và học ngoại ngữ ở Việt Nam chẳng giống ai

VOV.VN - Có người ví học ngoại ngữ hiện như một cuộc thi leo thang. Học sinh và giáo viên cứ mải miết leo và đinh ninh đến nấc thang cuối cùng mặc nhiên sẽ nghe-nói-đọc-viết làu làu?!

Cách dạy  và học ngoại ngữ ở Việt Nam chẳng giống ai

Cách dạy và học ngoại ngữ ở Việt Nam chẳng giống ai

VOV.VN - Có người ví học ngoại ngữ hiện như một cuộc thi leo thang. Học sinh và giáo viên cứ mải miết leo và đinh ninh đến nấc thang cuối cùng mặc nhiên sẽ nghe-nói-đọc-viết làu làu?!