Hàng trăm hộ dân Dự án hồ Nặm Cắt mong ngóng ngày di dời

Chính quyền địa phương cần nhanh chóng có phương án giải phóng mặt bằng và thực hiện xây dựng khu tái cư cho người dân nơi đây càng sớm càng tốt.

Những chiếc cầu gỗ tưởng như dễ dàng bị cuốn trôi nếu có bất kì cơn lũ nào trôi qua.

Công trình hồ chứa nước Nặm Cắt được xây dựng trên sông Nặm Cắt, chia thành hai hợp phần, gồm: Hợp phần xây dựng hồ chứa do Bộ NN-PTNT chịu trách nhiệm làm chủ đầu tư, hợp phần giải phóng mặt bằng lòng hồ do UBND thành phố Bắc Kạn làm chủ đầu tư.

Theo kế hoạch, công trình hồ chứa nước Nặm Cắt sẽ chặn dòng, tích nước vào đầu năm 2016, diện tích ngập nước sẽ chiếm trên 100ha với hơn 150 hộ dân ở các thôn Nà Pài, Bản Pẻn và Bản Bung thuộc xã Dương Quang phải chuyển đến nơi ở mới. Nhưng đến thời điểm này, do thiếu vốn để di dân và thực hiện xây dựng khu tái định cư, cuộc sống sinh hoạt của người dân đang gặp khó khăn, nhất là vào mùa mưa bão.

Tại các khu vực gần công trường xây dựng hồ Nặm Cắt, người dân thường xuyên phải sống trong cảnh bụi bặm mù mịt với những con đường đất bị cày xới, đá cục, đá hòn nằm ngổn ngang và vô số ổ voi, ổ gà.

Nhưng tệ hơn cả là vào những ngày mưa, những con đường trong thôn trở nên lầy lội, nhếch nhác với bùn đất. Không chỉ trẻ nhỏ mà người lớn đi qua những con đường này nếu không cẩn thận cũng dễ bị trượt ngã. Không chỉ vậy, nỗi lo lớn nhất của các thôn tại đây đến từ việc dòng sông Nặm Cắt bị thu hẹp quá nhiều bởi công trường xây dựng. Khi mùa mưa lũ tới, nước trên sông Nặm Cắt sẽ dâng cao, chảy mạnh, tiềm ẩn nguy cơ cuốn trôi đi nhà cửa, tài sản của người dân.

Vào những lần có lũ lớn về, nhiều cây ngập đến ngọn.

Chị Phạm Thị Quỳnh, trú tại thôn Bản Pẻn chia sẻ: "Vừa qua cũng có hai trận lũ, ngập lụt một số hộ dân trong này. Dãy dưới này là hầu như ngập lụt hết. Phải di chuyển đồ đạc rồi bà con đến hộ giúp. Nói chung rất là khổ, vì lũ vào ban đêm nên rất khó khăn. Thiệt hại về hoa màu, về tài sản thì rất là nhiều. Khu trong ngập lụt ngô lúa ngập lụt nhiều".

Các hộ dân mong muốn khu tái định cư phải tốt hơn nơi ở cũ, hạ tầng cần được đầu tư hoàn chỉnh. Tuy nhiên trên thực tế, tại khu tái định cư Khuổi Kén, thôn Phặc Tràng, người dân luôn cảm thấy lo lắng vì ta luy còn quá cao, dốc, rất dễ gây sạt lở nếu trời mưa lớn. Bên cạnh đó, do từ trước tới nay sinh sống trong vùng lòng hồ nên hầu hết người dân chỉ biết làm nghề nông. Khi được chuyển ra khu tái định cư, nhiều hộ không còn đủ tiền để mua đất nông nghiệp canh tác. Một số hộ gia đình lo lắng khi đến nay vẫn chưa tìm được việc làm mới nên hiện tại không có nguồn thu nhập nào.

Số tiền được bồi thường của nhiều hộ dân từ đó cũng đang vơi dần đi để trang trải cho chi phí sinh hoạt hằng ngày mà chưa được sử dụng để đầu tư chăn nuôi sản xuất.

Ông Mã Hoàng Liệc, người dân thôn Bản Pẻn lo lắng nói: "Nói chung là khu mới thì cũng tốt, cũng có đất canh tác nhưng mình không có tiền mà mua. Tôi tự bảo, sau này mình sẽ tính toán, kiếm việc khác chứ làm ruộng thì đất kia cũng không tốt lắm, bởi cũng mất nhiều công rồi đầu tư nhiều. Làm cái nhà còn bao nhiêu là để dành dụm, đành kiếm cái khác để sinh sống".

Ông Nguyễn Duy Diệp, Phó Chủ tịch UBND thành phố Bắc Kạn cho biết do thiếu vốn nên việc đền bù đất đai, tài sản, hoa màu của nhiều hộ dân vùng lòng hồ cũng chưa thực hiện được.

Những con đường lầy lội, đặc biệt vào những ngày mưa làm khổ người dân.

Mỗi lần thống kê, áp giá, sau sáu tháng không có tiền chi trả là lại phải làm lại, mất rất nhiều công sức, thời gian của cán bộ làm công tác đền bù giải phóng mặt bằng. Đồng thời việc thay đổi chế độ chính sách dẫn tới chênh lệch về giá nên số vốn tăng thêm để hoàn thành bồi thường giải phóng mặt bằng và di dân tái định cư là trên 250 tỷ đồng. Đến thời điểm này, Bắc Kạn đang trong quá trình chờ Bộ NN- PTNT báo cáo Chính phủ cấp thêm vốn để thi công.

Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình giao UBND tỉnh Bắc Kạn phối hợp các cơ quan chức năng rà soát, có phương án bảo đảm an toàn cho các hộ dân có nguy cơ bị ảnh hưởng do việc thi công hồ chứa nước Nậm Cắt trong mùa mưa lũ, nhất là đối với các hộ trong vùng lòng hồ.

Ông Nguyễn Duy Diệp nhấn mạnh địa phương đang đưa ra các phương án tạm thời để đảm bảo an toàn cho người dân."Uỷ ban thành phố mong muốn đơn vị thi công sớm múc mỏ đất để đắp thân đập để có phương án xử lý tiếp theo để đảm bảo an toàn cho các hộ dân ở khu vực này.

Người dân tại khu tái định cư lo lắng vì ta-luy cao, dốc phía sau nhà.

Hiện nay thành phố đã báo cáo với tỉnh sau khi được nguồn kinh phí hỗ trợ hoặc nguồn vốn vay thì chúng tôi sẽ tiếp tục thực hiện phê duyệt phương án chi trả cho các hộ, trước mắt là 23 hộ nằm trong khu vực có nguy cơ cao, thực hiện làm nhà tại khu tái định cư".

Tuy nhiên, các giải pháp trên vẫn chỉ là phương án tạm thời. Trong thời gian tới, người dân vẫn rất mong muốn các cấp, các ngành sớm phê duyệt phương án cấp bù kinh phí, đồng thời bám sát tình hình để hỗ trợ kịp thời cuộc sống cho người dân khu vực lòng hồ. Để các hộ dân được chuyển đến nơi ở mới an toàn, ổn định cuộc sống lâu dài và cũng phát huy hiệu quả khi đưa vào sử dụng công trình hồ chứa lớn nhất tỉnh./.