Kinh hoàng những quả “bom” trong khu dân cư

Mới đây, vụ nổ với sức công phá "như một quả bom" tại Chi nhánh công ty Đặng Huỳnh ở quận 12 đã làm 3 người chết, 5 người bị thương, trên 150 căn nhà sập hoàn toàn, sập 1 phần hoặc bị ảnh hưởng. Vụ việc một lần nữa gióng lên hồi chuông báo động về công tác quản lý, mua bán và sử dụng các loại hóa chất công nghiệp tại TP HCM. Trên thực tế, nhiều doanh  nghiệp, cơ sở sản xuất đã vì lợi nhuận mà bất chấp những hiểm họa đã được cảnh báo. Vì vậy, thành phố đang có hàng trăm cơ sở có nguy cơ cháy nổ được ví như những "quả bom", nằm ngay trong các khu dân cư.

Qua công tác điều tra, nguyên liệu dùng để sản xuất phân bón mà cơ quan chức năng thu thập tại hiện trường vụ nổ ở quận 12 vừa qua phần lớn đều là những tiền chất để tạo ra chất nổ và rất nguy hiểm. Số hóa chất này đã được ông Huỳnh Văn Hải, Giám đốc công ty Đặng Huỳnh mua tại chợ Kim Biên và Công ty TNHH Viva để sản xuất phân bón. Lượng hóa chất ước tính hàng trăm kg phát nổ khiến cả khu vực trong vòng bán kính 50m trở thành bình địa. Rất may là vụ nổ xảy ra vào ban ngày, chứ nếu vào ban đêm thì hàng trăm công nhân sống trong các dãy phòng trọ gần đó sẽ gặp nguy hiểm.

Việc Công ty Đặng Huỳnh vi phạm nhiều quy định, sản xuất ngay trong khu dân cư với nhiều hiểm họa khó lường đã khiến người dân bức xúc và hoang mang. Ông Nguyễn Văn Ru, một hộ dân bị thiệt hại trong vụ nổ bức xúc: “Xóm của tôi cả chục gia đình tan nát hết. Trong khi nhà tôi cũng có 2 căn bị sập tan nát vì vụ nổ. Phải nói rằng doanh nghiệp khi đăng ký kinh doanh phải kiểm tra thường cho chặt chẽ, để doanh nghiệp họ làm như vậy thì không được”.

Về trách nhiệm của địa phương trong vụ này, ông Nguyễn Toàn Thắng, Chủ tịch UBND quận 12 nói: “ Bản thân người nào khi tham gia hoạt động dịch vụ mua bán sản xuất phải chấp hành pháp luật là trên hết nhưng vì lợi nhuận cũng có những trường hợp đã không chấp hành đúng quy định. Với ngành mua bán thuốc bảo vệ thực vật, chúng tôi làm công tác hậu kiểm thường xuyên. Qua vụ việc này, đang chờ công an có kết luận chúng tôi sẽ xử lý”.

Thực tế hiện nay, người dân khó có thể mua được thuốc nổ, nhưng lại dễ dàng ra chợ Kim Biên hoặc đại lý phân phối mua các hóa chất công nghiệp là tiền chất để sản xuất thuốc nổ, mang về pha chế theo công thức hoặc sử dụng những tiền chất này phục vụ cho sản xuất.

Thiếu tướng Phan Anh Minh, Phó Giám đốc Công an thành phố nhận định: Hệ thống các quy định và thực hiện các quy định quản lý nhà nước về việc kinh doanh, cất giữ sử dụng các loại hóa chất có thể gây nguy hiểm hiện nay vừa chồng chéo vừa lỏng lẻo. Chẳng hạn, giấy phép kinh doanh chủ yếu do ngành Công thương quản lý, nhưng kinh doanh một số hóa chất là tiền chất sản xuất phân bón thì lại giao cho ngành Nông nghiệp.

Cảnh hoang tàn sau vụ nổ ở nơi sản xuất của Công ty Đặng Huỳnh

Thiếu tướng Phan Anh Minh cho biết thêm: “Trong Pháp lệnh PCCC quy định: quản lý nhiên liệu thuộc nhiệm vụ của PCCC, nhưng vật liệu nổ và tiền chất vật liệu nổ thì lại do Công an chịu trách nhiệm, còn nếu các loại này sử dụng cho Quốc phòng thì lại giao Bộ Quốc phòng quản lý. Chưa kể, trong lĩnh vực môi trường, an toàn thực phẩm, các quy định càng rối rắm, chồng chéo, có cái vừa giao cho y tế vừa giao cho nông nghiệp”.

Tại thành phố đang có hơn 400 doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh, sản xuất hóa chất. Trong đó, chỉ có một số ít hoạt động tại các khu công nghiệp, khu chế xuất, còn 249 công ty sản xuất độc lập, có cơ sở ở khắp nơi, kể cả khu đông dân cư và 139 đại lý bán hóa chất. Trước đó, thành phố kiểm tra 174 cơ sở có mô hình kinh doanh sản xuất tương tự như Công ty Đặng Huỳnh thì đã có 57 cơ sở vi phạm và tái vi phạm nhiều lần. Đại tá Lê Tấn Bửu, Giám đốc Cảnh sát PCCC TP HCM cho biết: trách nhiệm xử lý không chỉ riêng của Cảnh sát PCCC mà cần có sự phối hợp một cách chủ động, quyết liệt của 3 ngành: Nông nghiệp, Y tế, Công thương: “Đối với người dân do sơ xuất bất cẩn mà dẫn đến việc chấp hành không nghiêm thì chúng tôi uốn nắn nhắc nhở, thậm chí phải chế tài xử phạt về vi phạm an toàn phòng chống cháy nổ. Đối với đối tượng là cán bộ lực lượng chức năng, chúng tôi phải có những giám sát hoặc sẽ có chế tài mạnh”.

Chừng nào vấn đề quản lý sử dụng các loại hóa chất công nghiệp là tiền chất gây nổ chưa được giải quyết căn cơ, thì người dân thành phố vẫn phải sống trong nỗi phập phồng lo sợ. Trong đó, cần nhất là ý thức chấp hành nghiêm ngặt các quy định an toàn phòng chống cháy nổ của chủ các cơ sở, doanh nghiệp và sự quyết liệt, trách nhiệm hơn của các cơ quan chức năng./.