Người 35 năm bảo vệ cột mốc biên cương

Ở bản Ngàn Phe xa ngái của xã Đồng Tâm, huyện Bình Liêu, tỉnh Quảng Ninh, nơi giáp ranh biên giới với Trung Quốc, có một người Dao đã hơn 30 năm gắn bó với sự nghiệp bảo vệ, gìn giữ cột mốc biên cương.

Ông là Voòng Phúc Niệp, một đại diện sống động cho tinh thần của đồng bào ta nơi biên ải, những người coi việc bảo vệ chủ quyền thiêng liêng quốc gia là nhiệm vụ của mình.

Ông Voòng Phúc Niệp (áo xanh) thường xuyên cùng các chiến sĩ biên phòng, cán bộ xã đi tuần tra các cột mốc trên địa bàn

Nhà ông Voòng Phúc Niệp nằm cuối con đường đất, từ cửa nhà nhìn qua hàng rào tre là mênh mông rừng hồi, rừng thông ngút ngát. Ông Niệp vừa đi rừng về, chào khách bằng mấy cánh hoa hồi dúi vào tay từng người, mùi thơm thoang thoảng bay khắp gian nhà lộng gió.

58 tuổi, đang làm Bí thư chi bộ thôn, nếu không đến thăm hỏi trò chuyện với dân bản thì ngày nào ông Niệp cũng lên rừng, khi thì chích nhựa thông, khi thu hoạch hồi. Cứ khoảng một tháng lại theo bộ đội biên phòng đi tuần tra dọc biên giới. Cả huyện Bình Liêu có 43 km đường biên với Trung Quốc, 6 xã biên giới với 41 cột mốc thì riêng Ngàn Phe đã có 2 mốc. 

Hơn nửa cuộc đời, ông đã gắn bó với những cột mốc biên cương. 18 tuổi, người thanh niên Voòng Phúc Niệp đi bộ đội, làm nghĩa vụ quân sự tận bên đất bạn Campuchia. Phục viên về quê làm dân quân tự vệ, ông bắt đầu theo chân các chiến sĩ biên phòng thường xuyên đi tuần tra trên tuyến biên giới. Phần vì trách nhiệm, nhưng phần nhiều là vì sự gắn bó, tình yêu mảnh đất biên ải quê hương nơi sinh ra, lớn lên. Ngày ấy, hai cột mốc phân định ranh giới với Trung Quốc ở Ngàn Phe mang số hiệu 63, 64, cách bản chừng 5km nhưng chỉ độc đường mòn, phải băng rừng lội suối, dốc cao thăm thẳm.

Cứ chừng nửa tháng không có người qua là cây rừng đã phủ kín mặt. Hôm nào đi biên, ông phải giắt con dao quắm bên mình, gói theo cả cơm nắm, có hôm đi mất cả ngà trời. Tới cột mốc rồi, lại cẩn thận kiếm tra xem có bị hư hại không, khu vực biên giới xung quanh có còn nguyên trạng.

Ông Niệp tâm sự: “Chúng tôi hiểu rằng việc bảo vệ là lợi ích cho dân, là mảnh đất quê hương mình, nhỏ mọn thôi nhưng cũng là của mình. Đây là mốc quốc gia của mình”.

Đi nhiều, người đàn ông Dao đã thuộc từng tảng đá, bờ cỏ nơi biên cương. Năm 1983, sau khi chuyển sang làm chủ nhiệm hợp tác xã, rồi làm trưởng bản, trách nhiệm mới càng khiến ông tâm huyết hơn với nhiệm vụ giữ gìn biên ải. Ông Niệp lọ mọ tới từng nhà, trò chuyện, vận động dân bản, bảo rằng việc bảo vệ biên ải không phải chỉ của riêng bộ đội, mỗi người Ngàn Phe cũng là một chiến sĩ biên phòng. Dần dần, “người mình có lên rừng kiếm củi, săn thú cũng ý thức hơn, không còn qua lại hai bên biên giới như trước nữa”. 

Thế nhưng, vẫn có những chuyện buồn lòng. Những năm 80, có lần cột mốc 64 bị đổ, bị đập vỡ, chẳng rõ người ở đâu phá hoại, biên phòng với dân bản phải cùng nhau dựng lại. Hơn chục năm gần đây, Nhà nước hoàn thành công tác phân giới với nước bạn, đường tuần tra biên giới được mở, cột mốc mới được cắm. Giờ mốc 63,64 trở thành mốc 1302, 1303 xây bằng đá hoa cương, to đẹp, vững chãi trên biên cương gió ngàn.

Có đường mới, đường lên với cột mốc của ông Niệp dễ dàng hơn. Vậy mà cũng chưa hết gian nan đâu, ông cười. Năm ngoái, cơn bão đổ về, ông khởi hành từ Ngàn Phe lúc 7h sáng đến 14h chiều mới tới cửa khẩu Hoành Mô. Dọc đường bị sạt lớn, cứ bốn người phải khiêng một xe. Vậy mà đoàn tuần tra biên giới của huyện vẫn đi hết các cột mốc trên tuyến, hoàn thành nhiệm vụ thiêng liêng.

Khoe tấm giấy khen của đứa cháu, ông Niệp bảo, Ngàn Phe giờ khác nhiều lắm. Nhờ cây hồi, cây thông, nhờ chăm chỉ cần cù, dân bản đã no đủ, muốn ăn cân thịt cũng có tiền mua, lũ trẻ có xe đạp, áo mới đi học, hơn nửa số nóc nhà đã thay bằng nhà cấp 4, nhà hai tầng khang trang. Nếp sống văn hóa, xóa bỏ hủ tục, rồi tự nguyện hiến đất, bỏ công sức, tiền của ra làm đường mới, những đổi thay lớn lao ấy trong nhận thức của người dân nơi này có một phần không nhỏ công sức của người trưởng bản, người bí thư chi bộ uy tín, gương mẫu.

Tuyến đường tuần tra biên giới ở Bình Liêu, Quảng Ninh có cảnh quan hiểm trở, hùng vĩ

Trung úy Bùi Xuân Hoa, cán bộ tuyên truyền đồn biên phòng Hoành Mô cho biết: “Chú Niệp rất nhiệt tình và năng nổ trong công việc, tinh thần trách nhiệm. Dân bản rất đồng tình ủng hộ và tin tưởng. Chú được lãnh đạo xã và cơ quan ban ngành khen ngợi, như là năm nào chú được giấy khen của cấp trên tặng”.

Giấy khen của xã, của huyện vì thành tích xuất sắc trong phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, ông Niệp cất giữ cẩn thận, nhưng quý nhất, vẫn là Kỷ niệm chương Vì chủ quyền an ninh biên giới của Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng trao tặng.

Theo chân ông Voòng Phúc Niệp lên đường tuần tra biên giới, Ngàn Phe chẳng mấy chốc mà mất hút giữa trùng điệp màu xanh. Con đường rạch ngang lưng núi cứ lên mãi ở độ cao trên 1.000m, ngoái lại chỉ thấy tựa như sợi chỉ mỏng manh, gió thổi lạnh cả người. Mảnh dẻ nhưng rắn rỏi, bước chân ông Niệp nhanh thoăn thoắt bước hơn 150 bậc thang lên cột mốc 1302, chúng tôi chẳng thể theo kịp.

Hỏi sẽ tiếp tục công việc “không lương” này đến khi nào, ông bảo, một, hai chục năm nữa hết sức khỏe, không đi được sẽ có con mình, cháu mình, rồi những người trách nhiệm ở thôn bản tiếp tục nhiệm vụ, sẵn sàng gìn giữ ranh giới biên cương.

Đứng nơi mốc giới của Tổ quốc vững chãi, nguyên vẹn giữa hai đỉnh núi cao ngất đầy cỏ tranh, tôi thấy những bông hoa mua tím đang khoe sắc. Biên cương dường như đẹp hơn, thiêng liêng hơn bởi có những người con người bình dị tựa “cột mốc sống”, luôn tâm niệm góp sức mình bảo vệ đường biên, mốc giới. Họ là những “chiến sĩ không mang quân hàm”, như cây hồi, cây quế, lặng lẽ tỏa hương nơi biên ải vùng Đông Bắc xa xôi./.