Nguyên liệu bột cá nhập khẩu vào Việt Nam có melamine

Các cơ quan chức năng vừa phát hiện có 1 đến 2 lô hàng trong số nguyên liệu bột cá nhập khẩu từ Trung Quốc vào thành phố Hồ Chí Minh cuối tháng 9/2008 để chế biến thức ăn cho thủy sản bị nhiễm melamine. Ông Nguyễn Như Tiệp, Phó Cục trưởng Cục quản lý chất lượng nông lâm và thủy sản, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã công nhận như vậy. 

Tiến hành kiểm tra và truy xuất nguồn gốc từ 22/10, đến nay, Cục quản lý chất lượng nông lâm và thủy sản khẳng định, kết quả giám định cho thấy lô nguyên liệu bột cá này có chứa melamine với nồng độ khá cao, khoảng 150 ppm.
Trong đó, đã có một phần bột cá nguyên liệu (khoảng 100 tấn) được Công ty nông súc sản xuất nhập khẩu Cần Thơ (CATACO) chuyển về chế biến, sau đó đưa vào làm thức ăn cho cá tại một số số trang trại. Do màu sắc và mùi vị bất thường của bột cá nên doanh nghiệp đã mang đi xét nghiệm.
Ông Nguyễn Như Tiệp cũng cho biết, sau khi có kết quả, Cục quản lý chất lượng nông lâm và thủy sản đã lập tức yêu cầu truy xuất toàn bộ lô hàng nhập khẩu trên; đồng thời kiểm soát ngay số nguyên liệu đã đưa về Cần Thơ để chế biến. Toàn bộ lượng thức ăn thủy sản được chế biến từ lô nguyên liệu đó đã bị thu gom. Số cá được nuôi bằng thức ăn nghi nhiễm melamine cũng đã được kiểm soát. Hiện tất cả đang được niêm phong, chờ xử lý.

Ông Nguyễn Như Tiệp cũng khẳng định, cho đến thời điểm này, cá được sản xuất trong nước không nhiễm melamine. Khẳng định này là có cơ sở bởi trước đó, 20 mẫu cá nuôi tại ao bằng thức ăn nghi nhiễm melamine và 15 mẫu cá phi lê tại Cần Thơ đã được gửi đi xét nghiệm, kết quả đều âm tính. Công việc này sẽ tiếp tục triển khai với các mẫu cá tại nuôi ở ao khác để có kết luận chính thức.

Ông Nguyễn Tử Cương, nguyên Cục trưởng Cục quản lý chất lượng nông lâm và thủy sản, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho rằng,
từ năm 2004, Cục Quản lý Thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã cảnh báo tất cả các nước xuất khẩu thuỷ sản vào Mỹ, trong đó có Việt Nam, về việc nguyên liệu làm thức ăn cho cá của Trung Quốc có melamine và yêu cầu kiểm soát chặt chẽ. Việt Nam đã thực hiện rất tốt việc này.

Ông Cương cho biết, từ đó đến nay, tất cả các mẫu nguyên liệu làm thức ăn cho cá (bột cá) nhập từ Trung Quốc khi xét nghiệm đều có kết quả âm tính với melamine. Việt Nam chủ yếu nhập khẩu ngô, bột cá từ Mỹ, Peu và một ít ở Ấn Độ, Do vậy, nếu bột cá của Trung Quốc có melamine thì chắc chắn là nhập lậu, hoặc không qua kiểm định chất lượng. 

Về vấn đề này, Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) Nguyễn Xuân Dương thừa nhận, một số doanh nghiệp Việt Nam có nhập gluten ngô và bột cá từ Trung Quốc. Đây là nhóm có nguy cơ cao nhiễm melamine vì các sản phẩm thừa này Trung Quốc có thể đã bị trộn melamine vào để tăng độ đạm. Loại thứ hai là melamine được trộn trực tiếp vào thức ăn cho gà, vịt đẻ trứng hay lợn thịt.

Một số doanh nghiệp trong nước không biết, ham rẻ nhập về để làm thức ăn chăn nuôi. Trong khi đó, Cục chưa có phòng xét nghiệm nên các doanh nghiệp phải đem mẫu đi phân tích ở những nơi khác, chỉ khi nào thấy nghi ngờ mới lẫy mẫu phân tích lô hàng. Đây chính là lỗ hổng lâu nay Việt Nam chưa kiểm soát được.

Do vậy, trong đợt lấy mẫu kiểm tra này, ông Dương cho rằng, đoàn sẽ kiểm tra đồng loạt cả hai miền Nam - Bắc, nhằm vào các doanh nghiệp xuất nhập khẩu thức ăn chăn nuôi có nguồn gốc từ Trung Quốc, các nhà máy chế biến thức ăn chăn nuôi, các đại lý phân phối và cơ sở chăn nuôi.

Ông Hoàng Kim Giao, Cục trưởng Cục Chăn nuôi khẳng định, tất cả các mẫu thức ăn nếu nhiễm melamine thì sẽ bị tiêu hủy ngay lập tức. Khó khăn hiện nay là trên thị trường có hàng nghìn loại thức ăn chăn nuôi khác nhau nên nếu kiểm tra hết cũng mất không ít thời gian. Song, với hệ thống 29 phòng xét nghiệm phát hiện melamine thì Cục Chăn nuôi sẽ tiến hành làm cuốn chiếu, khi phát hiện mẫu nào nhiễm melamine thì sẽ tiêu hủy ngay lập tức nguồn hàng.

Đối với trứng, đoàn thanh tra của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Y tế và Bộ Công Thương đang lấy mẫu đại diện cho 4 nhóm có nguy cơ cao (trứng, thức ăn dành cho lợn thịt, gà đẻ trứng, vịt đẻ trứng) tại Hà Nội và Lạng Sơn để xét nghiệm tìm melamine tại Trung tâm Kiểm nghiệm (Viện Dinh dưỡng - Bộ Y tế), khoảng vài ba ngày nữa là có kết quả.

Hiện vẫn chưa phát hiện thấy trứng trên thị trường Việt Nam có melamine./.