Chuyện về người ám sát hụt Ngô Đình Diệm (Phần 2)

Trong chặng đường hoạt động cách mạng hơn nửa thế kỷ, từ năm 1946 cho đến lúc nghỉ hưu năm 1998, ông Phan Văn Điền đã trải qua nhiều công việc khác nhau, phải chịu không biết bao nhiêu gian khổ, tù đày, thương tật.

Nhiều lần thoát khỏi hiểm nghèo khi cái chết chỉ còn trong gang tấc, song điều làm ông nhớ nhất vẫn là những kỷ niệm về nhiệm vụ diệt Ngô Đình Diệm, Tổng thống nguỵ quyền Sài Gòn.

Những năm 50, Mỹ và Ngô Đình Diệm tăng cường các hoạt động khủng bố. Trước thực tiễn bức xúc đó, tháng 9/1955, Tỉnh uỷ Tây Ninh chỉ đạo Ban địch tình Tỉnh uỷ tổ chức đội vũ trang diệt ác. Phan Văn Điền làm đội trưởng và xác định Ngô Đình Diệm là tên ác ôn nhất cần phải diệt.

Ngày 20/10/1956, tại căn cứ ở Ấp Rổng Tượng-Gò Dầu-Tây Ninh, Phan Văn Điền được đồng chí Lâm Kiểm Xếp (Năm Xếp), Trưởng ban địch tình Tỉnh ủy Tây Ninh, giao nhiệm vụ tổ chức diệt Ngô Đình Diệm vào dịp Diệm lên toà Thánh Tây Ninh (10/1956) để ký kết Thoả ước Bính Thân với Cao Đài Tây Ninh. Do thời gian quá gấp rút, lại chưa nắm được kế hoạch cụ thể chuyến đi của Diệm, nên phương án diệt Diệm lần này không thành.

Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết đến thăm Anh hùng LLVT Phan Văn Điền

Nắm được thông lệ đã 2 năm (1954, 1955) cứ vào 12h đêm 24/12, Diệm đều đến Nhà thờ Đức Bà dự lễ mừng “Thiên chúa giáng sinh”. Hơn nữa, trong số cán bộ của Ban địch tình Tỉnh uỷ Tây Ninh có anh Lê Văn Cửu đã được cài vào làm phiên dịch trong cơ quan Viện trợ Mỹ, đã tạo được mối quan hệ với nhiều quan chức cao cấp nguỵ quyền, đều là người theo đạo Thiên Chúa giáo. Anh đuợc những tên này thường mời đi dự lễ Noel, nhằm bắc cầu làm thân với cố vấn Mỹ.

Tháng 12/1956, Phan Văn Điền đề xuất với cấp trên kế hoạch diệt Ngô Đình Diệm tại Nhà thờ Đức Bà vào đêm Noel, 24/12/1956.

Đêm Noel năm 1956, Lê Văn Cửu và Phan Văn Điền mỗi người một súng ngắn đã có mặt tại nhà thờ Đức Bà cùng với một số “quan chức” bạn của Cửu. Ông đã vào được bên trong nhà thờ và quỳ cách hàng ghế dành cho gia đình Diệm –Nhu 9 hàng (12m).

Bên ngoài, 2 chiến sĩ Phan Văn Phát và Nguyễn Văn Tám đứng ở 2 nơi có bình biến điện quanh nhà thờ, đợi súng nổ sẽ cúp điện và ném lựu đạn khói vào bên ngoài tạo hoảng loạn và bóng tối để 4 người thoát ra khỏi vùng nguy hiểm. Tất cả đã sẵn sàng ở vị trí chiến đấu.

Đồng hồ điểm 24h, Tổng Giám mục rung chuông bắt đầu buổi lễ vẫn không thấy Diệm xuất hiện, kế hoạch không thành. Hôm sau qua báo chí mới biết Ngô Đình Diệm đã đến dự lễ cầu nguyện cùng với giáo dân tại “Khu trù mật Đức Huệ – Long An”. Phan Văn Điền tức anh ách.

Phát súng trên cao nguyên

Sau 2 lần diệt Diệm không thành, Ban địch tình Tỉnh uỷ Tây Ninh chỉ đạo tiếp tục theo dõi nắm tình hình di chuyển, hoạt động của Diệm. Tháng 2/1957, cơ sở của Ban địch tình Tỉnh uỷ Tây Ninh ở Bộ Thông tin nguỵ quyền do Phan Văn Điền phụ trách cho biết: “Hội chợ kinh tế cao nguyên dự kiến khai mạc vào 22/2/1957, Diệm –Nhu sẽ lên cắt băng khánh thành và đọc diễn văn khai mạc”.

Phan Văn Điền đã báo cáo cấp trên xin thực hiện kế hoạch diệt Ngô Đình Diệm. Cấp trên lo lắng vì  “quá xa xôi và không phải là địa bàn của ta, cơ sở không có, địa bàn không rành”. Nhưng Phan Văn điền vẫn quyết tâm vì ở đó có Trung đoàn 60 ngụy quân đóng giữ. Gốc đơn vị này là lực lượng Cao Đài liên minh của Trịnh Minh Thế kéo ra theo Diệm, sau khi Trịnh Minh Thế bị diệm –Nhu sát hại.

Anh hùng LLVTND Phan văn Điền -hàng đầu, bìa phải gặp mặt các chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày

Trung đoàn này do Nguyễn Công Trứ làm Trung đoàn trưởng, có vợ ở Thanh Phước, Gò Dầu- Tây Ninh. Trong Trung đoàn còn có 2 trung sĩ tên Theo và Đức quê ở Cẩm Giang –Gò Dầu, Tây Ninh. Khi còn là thiếu sinh quân Cao Đài, ông đã từng tiếp cận, chơi thân. Trong Nha Công dân vụ và Nha thông tin Nam Việt đều có người của ta do ông trực tiếp cài vào đầu năm 1955.

Với những lợi thế này, cấp trên đã quyết định cho ông đi Ban Mê Thuột nghiên cứu lập kế hoạch diệt Diệm. Sau 2 lần lên Ban Mê Thuột gặp cơ sở và những người quen cũ trong Trung đoàn 60 và nắm bắt tình hình, Phan Văn Điền đã hoàn thành sơ đồ vị trí các đồn bót, giao cho cô Nhung - cơ sở của ta trong Nha Công dân vụ - chuẩn bị nhà trọ, huy hiệu, thư mời để vào dự hội chợ và tìm mọi cách để tham gia đoàn văn nghệ phục vụ hội chợ.

Về Tây Ninh, Phan Văn Điền xây dựng kế hoạch hành động trình lãnh đạo. Sau khi thống nhất kế hoạch diệt Ngô Đình Diệm, đồng chí Năm Xếp, Trưởng Ban địch tình và đồng chí Tư Mừng, Bí thư Chi bộ trực tiếp giao nhiệm vụ cho Phan Văn Điền cùng một khẩu súng tiểu liên MAT.49 (loại mi bá rút của Mỹ) và một hộp đạn.

Ông phải trèo xuống giếng sâu bắn thử đạn cho khỏi bị lộ. 10 viên nổ giòn cả 10. Súng được tháo bá sắt ra để khi vào hội chợ cột dây dù vào cho dễ đeo, địch khó phát hiện. Theo kế hoạch, súng được đeo sát nách bên phải, lên cơ bẩm sẵn, khi bắn chỉ cần lòn tay vào đẩy băng đạn vào ổ đạn, nâng súng lên nhắm mục tiếu bóp cò.

Mục tiêu từ ngực trên trở lên đầu, vì từ ngực xuống bàng quang, Diệm có mang áo giáp chống đạn. Sau nhiều lần tập dượt phuơng án thuần thục, các đồng chí lãnh đạo động viên, ông cũng xác định rõ tư tưởng: đây là một nhiệm vụ hết sức khó khăn và nguy hiểm, nếu không hy sinh thì cũng bị bắt, nhưng Phan Văn Điền không hề chùn bước.

17h chiều 21/2/1957, Phan Văn Điền với giấy căn cước mang tên Hà Minh Trí cùng Nguyễn Thị Vân (cán bộ giao liên), người được giao nhiệm vụ mang vũ khí giấu vào vali, khởi hành trên chuyến xe khách Sài Gòn – Ban Mê Thuột. 6h sáng 22/2 đến nơi, 2 người vào nhà trọ.

Hà Minh Trí khẩn trương kiểm tra súng, đóng băng đạn nạp sẵn 22 viên vào ổ đạn, lên cơ bẩm, khoá chốt an toàn, gấp băng đạn xuôi theo súng và đeo vào sát nách. Nguyễn Thị Vân chần chừ muốn ở lại để biết kết quả về báo cho lãnh đạo, nhưng Hà Minh Trí lo an nguy cho đồng đội nên cương quyết:. “Nhiệm vụ cô đã hoàn thành, cô hãy trở về Tây Ninh, kết quả như thế nào thì ngày mai báo chí đưa tin tất cả đều biết”. Cô Vân lên xe trở về Tây Ninh. Hà Minh Trí áo sơ mi trắng thắt cà vạt, quần gabardin xanh mặc áo blouson rảo bước đến hội chợ kinh tế cao nguyên.

Cửa chính và cửa phụ vào trung tâm hội chợ dày đặc các lực lượng an ninh, cảnh sát của địch. Ông nghĩ nếu không lọt được những đôi mắt cú vọ, chúng phát hiện ra vũ khí thì không còn cơ hội giết Diệm. Thời gian khai mạc hội chợ đã đến gần, loa phóng thanh đã phát “Máy bay Tổng thống đã bay trên bầu trời Buôn Mê Thuột”. Ông lại càng nóng ruột và đã mưu trí đánh lừa các toán quân cảnh và an ninh quân đội, lọt vào khu trung tâm của hội chợ qua chỗ hàng rào hở phía sau trung tâm, giáp với Trung đoàn 60.

Tiếp cận sát mục tiêu giữa hàng ngàn đôi mắt soi mói dày đặc của bọn cảnh sát, tình báo, an ninh quân đội, bảo an, quân cảnh vòng trong vòng ngoài, Hà Minh Trí đứng bên cạnh một tên thượng sĩ an ninh quân đội Việt Nam cộng hòa to cao, 2 mắt đảo liên tục.

Giờ “G” đã điểm, đúng 8h, tên sĩ quan hành lễ hô: “nghiêm! nhìn cờ –chào!”. Tất cả đều nhìn lên cờ thì cũng là lúc Hà Minh Trí nâng súng lên từ phía sau ngực trái của Diệm bóp cò. Kẹt đạn, súng chỉ nổ một viên, tên Đỗ Quang Công –Bộ trưởng Bộ Canh nông vừa nhích qua sau lưng Diệm đã hứng đạn thay Diệm. Quân nhạc im bặt, cả lễ đài nhốn nháo, hoảng loạn, bọn cận vệ cõng Diệm tháo chạy. Hà Minh Trí bị địch bắt.

Đánh địch bằng đòn ly gián

Điều vẫn làm cho ông nuối tiếc, day dứt đến bây giờ là Diệm không chết. Ông nói: “Nếu như tên Bộ trưởng Bộ Canh nông không háo danh, muốn xích đứng gần vào Tổng thống Ngô đình Diệm để được báo chí chụp hình thì viên đạn đi thẳng vào tim của Diệm”.

Mặc dù vậy, Hà Minh Trí vẫn thành công trong việc thực hiện phương án 2 nếu bị địch bắt, mà trước lúc lên đường đồng chí Năm Xếp còn nhấn mạnh “Nội bộ địch càng mâu thuẫn cắn xé nhau thì càng có lợi cho cách mạng. Nếu không bị hy sinh mà bị bắt, chú phải vận dụng vốn hiểu biết về Cao Đài và sự đánh giá của Đảng về mâu thuẫn Pháp – Mỹ và mâu thuẫn giữa tay sai của chúng để thực hiện việc khai ly gián nội bộ chúng”.

Chính nhận thức sâu sắc vấn đề, kết hợp với trí thông minh, nhạy bén, cùng với sự chỉ đạo kịp thời của Mười Hương (Trần Quốc Hương), người chiến sĩ tình báo tài ba mà Hà Minh Trí- bị kết án tử hình bí mật vẫn được sớm ra tù để tiếp tục hoạt động.