Xe buýt và những tai nạn thương tâm

Đã 1 tuần trôi qua, nhưng nhiều người ở TP HCM vẫn chưa hết bàng hoàng đau xót khi nhắc đến vụ tai nạn giao thông xảy ra tại quận Phú Nhuận dẫn đến cái chết thương tâm của một học sinh lớp 6 bị xe buýt cán khi đang trên đường đến trường. Ít ngày trước đó, xe buýt đã ép chết một người đàn ông đi tập thể dục khi đi ngang qua rào chắn công trình đang thi công ở đường Lê Thị Hồng Gấm, quận 1.

Liên tiếp các vụ tai nạn chết người liên quan đến xe buýt khiến người dân ngày càng bức xúc trước tình trạng xe buýt thường xuyên chạy nhanh, vượt ẩu, lấn tuyến, đón trả khách sai quy định. 

Một vụ va chạm giao thông với xe buýt

Theo Trung tâm Quản lý và điều hành vận tải hành khách công cộng TP HCM, trong năm qua trên địa bàn thành phố xảy ra 62 vụ tai nạn liên quan đến xe buýt, tăng 2 vụ với năm trước, trong đó có nhiều vụ gây chết người. Nguyên nhân thì có nhiều, do đường sá chật chội, chưa có làn dành riêng cho  xe buýt... Tuy vậy không thể phủ nhận một thực tế là có nhiều xe buýt phóng rất nhanh, đột ngột tấp vào trạm để đón khách hoặc trả khách giữa đường rất nguy hiểm.

Chị Nguyễn Thị Ngân, làm nghề buôn bán ở chợ Thủ Đức nói: “Tôi hay đi chở hàng nên cũng lo lắng cho sự an toàn của mình. Trên đường thấy xô bồ hình như ai cũng tranh thủ, sợ trễ giờ nên mọi người lấn chen nhau, không ai nhường ai. Đi ra đường sợ nhất là xe khách, xe buýt, xe máy chạy đánh võng lạng lách”.

Không chỉ người đi đường mà cả khách đi trên xe buýt cũng nhiều phen thót tim khi chứng kiến bác tài lái xe như xiếc, xem thường tính mạng hành khách và cả bản thân mình. Bà Trần Hồng Hạnh, 70 tuổi ngụ phường 19, quận Bình Thạnh kể: "Có lần tôi đi xe buýt từ Thị Nghè ra Bến xe Miền Tây, xe chạy rất nhanh, vượt trạm không rước khách, khi đổ khách thì hối khách xuống không kịp để chạy cho kịp tài và để xe sau không qua được. Xe chạy rất nhanh, khách trên xe ai cũng sợ hết”.

Còn các tài xế xe buýt thì lý giải rằng do đường sá thường xuyên bị kẹt xe, nhất là giờ cao điểm, nếu không về bến đúng giờ sẽ bị phạt, cho nên họ phải cố chạy thật nhanh để về kịp giờ và quy định này đang trở thành áp lực nặng nề cho lái xe và là một trong những nguyên nhân gây ra các vụ tai nạn.

Anh Nguyễn Thanh Phong, một tài xế cho biết: “Giờ giấc gò bó quá cho nên mình tranh thủ về cho kịp, đường sá thì chật chội, rồi nhiều tình huống bất ngờ trên đường có thể xảy ra không thể lường trước. Trách nhiệm thì của người tài xế nhưng quan trọng là lương tâm của mỗi người. Doanh nghiệp cũng đừng ép và đốc thúc quá vì chạy xe không ai mong muốn tai nạn xảy ra, bất đắc dĩ thôi”.

Ông Nguyễn Ngọc Tường, Phó Ban Thường trực Ban An toàn giao thông thành phố nhận định: “Do áp lực của các doanh nghiệp kinh doanh vận tải dẫn đến nhiều trường hợp tài xế chạy quá tốc độ, chở quá số người quy định và vi phạm các quy định về an toàn giao thông, né tránh sự kiểm tra kiểm soát của các cơ quan chức năng, không đảm bảo an toàn cho người cùng tham gia giao thông. Đây là một trong các nguyên nhân dẫn đến tai nạn giao thông”.

Theo lãnh đạo Liên hiệp Hợp tác xã vận tải TP HCM, việc quy định giờ giấc nhằm đảm bảo hoạt động của hệ thống xe buýt và sẽ căn cứ vào các “hộp đen” trang bị trên các xe để xem xét nguyên nhân trễ giờ. Nếu vì lý do khách quan như kẹt xe, sự cố... thì không bị phạt, tuy nhiên nhưng nếu trễ quá nhiều thì sẽ bị hủy chuyến, có thể dẫn đến việc chủ xe buýt không được chi tiền trợ giá.

Mới đây, đơn vị này đã triệu tập 50 tài xế, tiếp viên xe buýt để chấn chỉnh về hành vi, thái độ ứng xử không đúng mực đối với hành khách. Một số tài xế phóng nhanh vượt ẩu nếu vi phạm lần thứ 3 trở đi sẽ bị cắt hợp đồng. Những trường hợp gây tai nạn, dù chết người hay không, đều phải xử lý nghiêm theo pháp luật.

Trong năm nay, Sở GT-VT tải thành phố sẽ tiến hành rà soát lại mạng lưới tuyến xe buýt theo hướng sẽ tổ chức lại cho hiệu quả hơn, đồng thời đưa ra các tiêu chí quy định về thưởng, phạt tài xế, tiếp viên xe buýt cho phù hợp với tình hình hiện nay. Trung tâm Quản lý và điều hành vận tải hành khách công cộng thành phố cũng mở thêm các lớp tập huấn, đào tạo văn hóa ứng xử, nâng cao ý thức trách nhiệm cho lái xe và tiếp viên xe buýt.

Ông Lê Hải Phong, Giám đốc Trung tâm quản lý điều hành vận tải hành khách công cộng TP HCM cho biết: “Những năm gần đây, người dân phàn nàn nhiều về xe buýt. Chúng tôi cũng tổ chức nhiều đợt phối hợp với doanh nghiệp vận tải để đào tạo nhân viên, nâng cao chất lượng phục vụ. Bên cạnh đó công tác chế tài cũng rất quan trọng, chúng tôi phối hợp với doanh nghiệp vận tải xử lý nghiêm, đồng thời tiếp tục mở rộng mô hình giám sát trực tiếp để xử phạt bằng thiết bị giám sát hành trình. Hiện nay nhiều doanh nghiệp đã lắp đặt camera trên xe để theo dõi hoạt động của xe và nhân viên trên xe trong suốt hành trình”.

Sau hai vụ tai nạn chết người do xe buýt gây ra chỉ trong thời gian ngắn, Sở GT-VT TP HCM đã quyết định thành lập tổ công tác gồm Thanh tra Sở cùng đại diện Phòng quản lý vận tải đường bộ, Trung tâm Quản lý và điều hành vận tải hành khách công cộng, Phòng Quản lý sát hạch - cấp giấy phép lái xe và các trung tâm đăng kiểm để bắt đầu từ ngày 10/3 tiến hành tổng kiểm tra về điều kiện sức khỏe, bằng lái của tài xế và tất cả xe buýt đang hoạt động trên địa bàn thành phố. Đồng thời lập đường dây nóng để hành khách phản ánh ngay những vi phạm của xe buýt để có biện pháp xử lý nghiêm, nhằm lập lại trật tự an toàn giao thông đối với các phương tiện vận tải hành khách công cộng này./.