Nhiều người Việt không còn “tôn sư trọng đạo“?

Nhiều ngày qua, hai sự việc liên quan đến giáo dục được dư luận đặc biệt quan tâm. Đó là đề xuất thay đổi chữ viết của GS Bùi Hiền và cách đánh vần “lạ” của GS Hồ Ngọc Đại trong sách Công nghệ giáo dục.

Bài viết này tôi không tranh cãi về lý lẽ khoa học xung quanh hai nội dung nghiên cứu của hai con người tâm huyết với nền giáo dục nước nhà. Điều khiến tôi thực sự bức xúc, buồn và lo lắng đó là cách rất nhiều người đã bày tỏ quan điểm, thái độ thời gian qua. Họ dù chỉ đáng tuổi con, tuổi cháu của thầy Bùi Hiền và thầy Hồ Ngọc Đại nhưng lại có những lời lẽ thô tục, xúc phạm danh dự, nhân phẩm hai thầy.

GS Hồ Ngọc Đại

Xã hội phát triển thì tất cả các lĩnh vực khác không thể nằm ngoài xu thế phải đổi mới, cải cách. Quá trình đổi mới chắc chắn sẽ vấp phải những ý kiến trái chiều, tranh luận gay gắt để đi đến chân lý. Tôi vẫn nhớ câu nói của cựu Thủ tướng Anh Tony Blair khi đến Việt Nam năm 2015: "Nếu cứ suôn sẻ, đưa ra cái gì ai cũng gật thì không có gì đổi mới cả".

Thế nhưng, mọi tranh cãi đều phải được đặt trong giới hạn cư xử văn hoá. Những người phản đối sự thay đổi, văng lời lẽ thô tục là thể hiện một sự lo sợ, bảo thủ ghê gớm.

Cuối tuần vừa qua, tôi dự cuộc họp phụ huynh học sinh đầu năm học mới. Vấn đề nhiều phụ huynh trong lớp của con tôi quan tâm chính là cách dạy học hiện nay khiến các phụ huynh đang không biết con mình đang ở trình độ nào và tất cả chỉ biết gửi gắm vào thầy cô giáo.

Thế nhưng, nhiều phụ huynh bày tỏ lo lắng khi hầu hết các thầy cô dạy các môn học đều trong độ tuổi từ 25-30 tuổi. Theo quan điểm của các cha mẹ, thì “thầy già con hát trẻ”. Thầy cô phải có kinh nghiệm lâu năm mới có thể dạy dỗ được đám học trò đang tuổi “dở dở, ương ương”.

Cô giáo chủ nhiệm (không tiết lộ năm sinh) giới thiệu có 3 năm kinh nghiệm nói rằng: “Thầy cô trẻ là một thuận lợi rất lớn cho các con. Vì các thầy cô cập nhật xu hướng phát triển, dễ gần gũi, hoà đồng với các con; đồng thời lý lịch khoa học của các thầy cô giáo trẻ đều rất xứng đáng được dạy ở một ngôi trường như các phụ huynh mong muốn. Bởi khi được tuyển chọn vào trường, thầy cô đã phải qua các kỳ sát hạch về chuyên môn rất khắt khe”.

Tôi cũng có ướm hỏi ý con mình rằng con thích cô giáo lớn tuổi hay thích thầy cô giáo trẻ dạy học? Con không trả lời thằng vào câu hỏi của tôi mà nói rằng “Các thầy cô giáo của con rất tuyệt vời, biết được chúng con mong muốn gì nên chúng con đến trường thấy rất vui ạ”.

Đứng trước một vấn đề khoa học, đặc biệt nhạy cảm như giáo dục, thì việc có nhiều ý kiến trái chiều là điều khó tránh khỏi, và thậm chí đó là điều rất đáng quý, vì nó thể hiện sự quan tâm của xã hội với “quốc sách”. Tuy nhiên, cách bày tỏ như thế nào cho chuẩn mực, có văn hoá lại là điều vô cùng cần thiết. Những người buông lời chửi rủa, nhục mạ… người khác xin hãy thử một lần đặt cương vị mình vào vị trí của người khác xem họ có đáng bị hứng chịu những lời lẽ như vậy hay không? Nhìn vào những gì mà cư dân mạng đã “lên đồng” trong thời gian qua đối với GS Bùi Hiền và GS Hồ Ngọc Đại, có lẽ những nhà khoa học có bản lĩnh nhất cũng bị thui chột sự sáng tạo./.