Đại biểu Quốc hội: Phân cấp, ủy quyền mạnh mẽ hơn nữa cho TP.HCM

Đại biểu Nguyễn Phương Thủy – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cho rằng dự thảo nghị quyết đề xuất thí điểm thực hiện một số chính sách khá tích cực, như việc quản lý liên thông đối với cán bộ, công chức xã, thị trấn; bổ sung một số cơ quan chuyên môn; phân quyền cao hơn ở một số nội dung cụ thể cho HĐND, UBND thành phố và UBND thành phố Thủ Đức.

Tuy nhiên, theo bà, những nội dung này còn khá lẻ tẻ, quá cụ thể và có những nội dung không cần thiết phải do Quốc hội quyết định. Do đó, bà đề nghị Quốc hội xem xét, phân quyền mạnh hơn cho chính quyền TP.HCM trong công tác tổ chức bộ máy và quản lý cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trên địa bàn.

Nữ đại biểu đề xuất, thay vì trình Quốc hội hay Chính phủ quy định, cho phép thành lập từng cơ quan chuyên môn cụ thể như Sở An toàn thực phẩm, Ban Đô thị thuộc HĐND thành phố trực thuộc, tăng thêm số lượng đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách, tăng thêm số lượng cấp phó tại một số đơn vị hành chính cấp xã thì ngay tại nghị quyết này của Quốc hội phân quyền cho HĐND thành phố được ban hành tiêu chí, tiêu chuẩn, điều kiện và quyết định thành lập các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp thành phố và cấp huyện, quận, thành phố trực thuộc, các ban thuộc HĐND cấp dưới; phân định lại chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, quy định về cơ cấu tổ chức của các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp mình và cấp dưới.

Bên cạnh đó quy định về tiêu chuẩn, định mức tối thiểu về số lượng cán bộ, công chức tại xã, phường, thị trấn. Quyết định tổng biên chế đối với từng đơn vị hành chính cấp huyện trực thuộc, phân quyền cho UBDN thành phố được chủ động điều chỉnh, bố trí số lượng cán bộ, công chức, viên chức, người lao động tại các cơ quan, đơn vị trực thuộc tùy theo quy mô dân số, yêu cầu quản lý và đặc điểm địa bàn bảo đảm không vượt quá tổng biên chế đã được HĐND quyết định.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật phân tích, việc phân quyền cho TP.HCM tự quyết định các vấn đề về tổ chức bộ máy sẽ đáp ứng được 3 yêu cầu.

Thứ nhất là, tăng tính hiệu quả trong công tác quản lý giúp Thành phố có thể áp dụng các giải pháp mới, thử nghiệm các mô hình quản lý phù hợp với đặc điểm tình hình yêu cầu quản lý tại mỗi thời kỳ vì “cần có những đặc thù riêng, phù hợp với yêu cầu quản lý dân cư, quản lý, điều tiết các hoạt động kinh tế - xã hội nói chung của địa bàn đô thị phức tạp bậc nhất này”.

Thứ hai, việc phân quyền sẽ làm tăng khả năng đáp ứng nhanh chóng, kịp thời. Việc mở rộng khả năng thử nghiệm các mô hình mới là hoàn toàn phù hợp và rất khả thi trong điều kiện áp dụng thí điểm tại 1 địa phương là TP.HCM

Thứ ba, điều đó giúp cho TP.HCM quản lý tốt hơn nguồn lực và đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của mình trong giới hạn về tổng biên chế đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt và giới hạn về tỷ lệ phần trăm chi thường xuyên cho bộ máy hành chính trên tổng chi ngân sách của Thành phố.

Cùng quan điểm, Đại biểu Hà Sỹ Đồng – Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Quảng Trịnh đánh giá vấn đề phân cấp, ủy quyền đã được đề cập trong dự thảo nhưng chưa rõ.

Ông cho rằng cần phân cấp, ủy quyền mạnh mẽ hơn nữa giữa Chính phủ với TPHCM và giữa TP.HCM với các thành phố, quận, huyện trực thuộc, không chỉ trong tổ chức bộ máy chính quyền địa phương, công chức, viên chức mà còn trong các lĩnh vực khác như thẩm quyền về quy hoạch, xây dựng, đất đai, khoa học, công nghệ, văn hóa, xã hội và quản lý dân cư trên địa bàn.

Đại biểu Đoàn Thị Lê An (đoàn Cao Bằng) thì đề xuất giao một số thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cho UBND Thành phố Hồ Chí Minh thực hiện như quyết định thành lập cơ quan chuyên môn cấp tỉnh (Sở An toàn thực phẩm); một số cơ quan, đơn vị thành phố thuộc thành phố (Thanh tra xây dựng, Trung tâm phát triển quỹ đất thuộc thành phố Thủ Đức); được chủ động quyết định thành lập, tổ chức lại, giải thể đơn vị sự nghiệp công lập, thành phố đảm bảo sắp xếp các đơn vị sự nghiệp công lập hợp lý, đáp ứng nhu cầu của người dân, phục vụ an sinh xã hội ngày một tốt hơn.

Cũng liên quan phân cấp, ủy quyền, Đại biểu Phạm Văn Hòa – Phó trưởng đoàn ĐBQH hoạt động chuyên trách tỉnh Đồng Tháp bày tỏ ủng hộ thành lập Sở An toàn thực phẩm, chức danh Phó Chủ tịch UBND thành phố, Phó Chủ tịch UBND quận, huyện, Phó Chủ tịch UBND phường, xã có từ 50.000 dân trở lên; Chủ tịch thành phố được ủy quyền cho người đứng đầu sở, ngành…

Tuy nhiên, ông đề nghị cân nhắc việc "giao HĐND thành phố quyết định cơ cấu số lượng công chức, số lượng chức danh, chế độ, chính sách của người hoạt động không chuyên trách tại các xã, phường, thị trấn", nên chăng quy định khung tối đa số lượng để không tùy tiện bố trí biên chế, số lượng nhiều, tránh so bì với các địa phương khác.

Nhiều đại biểu tin tưởng, những cơ chế, chính sách tăng cường phân cấp, ủy quyền sẽ là nguồn lực để TP.HCM tiếp tục đáp ứng yêu cầu về phát triển hội nhập quốc tế, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững vì cả nước, đồng thời kết quả thí điểm các nội dung phân cấp, ủy quyền cho thành phố này thực hiện cũng sẽ là cơ sở để xem xét, nhân rộng và đưa vào quy định pháp luật trong thời gian tới./.