Tội phạm về ma túy, đối tượng nghiện ma túy có xu hướng trẻ hóa

Thứ Hai, 16:10, 04/11/2019

VOV.VN - Trong số 47 bị can thuộc 10 vụ án đặc biệt nghiên trọng về ma túy đang thụ lý điều tra, có 20 đối tượng độ tuổi từ 18-20, chiếm tỷ lệ 42,55%.

Chiều 4/11, thảo luận ở hội trường về công tác phòng ngừa, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, đại biểu Triệu Thanh Dung (Cao Bằng) cho biết, về tình hình tội phạm ma túy, thời gian qua Chính phủ đã chỉ đạo quyết liệt đồng bộ các giải pháp phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm ma túy nhưng tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật về ma túy vẫn diễn biến phức tạp khó lường.

Đại biểu Triệu Thanh Dung (Cao Bằng).

Theo báo cáo của Chính phủ, từ 1/10/2018-30/9/2019 đã phát hiện 23.328 vụ, 36.222 đối tượng phạm tội về ma túy, thu giữ1.222kg heroin, 6.254 kg ma túy tổng hợp. Mặc dù số vụ phát hiện phạm tội về ma túy giảm so với cùng kỳ năm 2018 nhưng số lượng ma túy bị thu giữ trong từng vụ đã tăng, lên đến hàng tạ, hàng tấn ma túy làm rung động bàng hoàng trong dư luận. Nghiêm trọng, trong số 47 bị can thuộc 10 vụ án đặc biệt nghiêm trọng về ma túy do Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy đang thụ lý điều tra, có 20 đối tượng có độ tuổi từ 18-20, chiếm tỷ lệ 42,55%, cho thấy tội phạm về ma túy đang có xu hướng trẻ hóa, tập trung vào đối tượng thanh thiếu niên.

Bên cạnh đó, tình hình nghiện ma túy chưa được kiểm soát, số lượng người nghiện ngày càng tăng và phần lớn sống ngoài xã hội. Hiện có khoảng 230.000 người nghiện có hồ sơ quản lý và hàng trăm nghìn người sử dụng trái phép chất ma túy, 30% người nghiện có liên quan đến tội phạm về ma túy. Hàng năm có khoảng 1.600 người nghiện ma túy tử vong do sốc quá liều, 50% người nghiện có các vấn đề về sức khỏe tâm thần.

Đáng lo ngại hơn, trong số 230.000 người nghiện có hồ sơ quản lý độ tuổi thanh niên từ 16 đến 30 chiếm 48%, nếu tính đến 35 tuổi thì con số này là 76%. Thế hệ tương lai của đất nước chúng ta đang bị ma túy, hủy hoại từng ngày. Tỷ lệ sử dụng ma túy tổng hợp tăng nhanh cũng chủ yếu tập trung vào các đối tượng là thanh thiếu niên. Các loại ma túy tổng hợp ngày nay đa dạng về chủng loại, giá thành rẻ dễ sử dụng độc tính cao. Ma túy tổng hợp đã và đang len lỏi vào học đường tấn công trực tiếp vào các đối tượng thanh thiếu niên bằng những cái tên mỹ miều như tem giấy, nước vui, trà sữa. Tình trạng thanh thiếu niên sử dụng ma túy tập thể trong các quán bar, vũ trường cũng ngày càng phổ biến.

Loay hoay tìm một phương pháp cai nghiện hiệu quả

Đại biểu Triệu Thanh Dung cho rằng, nhiều người sẽ không cảm thấy bất ngờ khi biết tỷ lệ tái nghiện sau cai lên đến 90 %. Công sức bỏ ra nhiều nhưng hiệu quả chẳng bao nhiêu gây lãng phí, tốn kém nguồn lực của cả xã hội. Những bất cập trong hình thức cai nghiện tại gia đình, cộng đồng cũng như cai nghiện bắt buộc đang đưa hiệu quả của công tác cai nghiện rơi vào bế tắc.

Theo đại biểu Triệu Thanh Dung, đối với cai nghiện tại gia đình, cộng đồng, nếu như giai đoạn 2009-2016, cả nước tổ chức cai nghiện tự nguyện tại gia đình, cộng đồng cho 51.926 lượt người thì năm 2018 đã giảm mạnh còn 4.320 lượt người.

“Số lượng giảm nhanh là điều dễ hiểu bởi hình thức này dù phù hợp với Hiến pháp và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên nhưng lại không khả thi trên thực tế vì phụ thuộc nhiều vào quyết tâm của người nghiện. Còn gia đình và cộng đồng thì thiếu cơ sở vật chất và nhân lực chuyên môn, hạn chế, thiếu các giải pháp quản lý, hỗ trợ sau cắt cơn và người cai nghiện không được hỗ trợ kinh phí”- đại biểu Triệu Thanh Dung nêu rõ.

Đối với cai nghiện bắt buộc tại cơ sở cai nghiện, nếu như giai đoạn 2009-2016, trung bình hằng năm quản lý, cai nghiện cho khoảng 43.000 lượt người thì giai đoạn 2017-2018, con số này giảm là 25.000 lượt người. Nguyên nhân là do những quy định đưa người nghiện vào cơ sở cai nghiện bắt buộc vừa phức tạp, vừa chồng chéo.

Vì vậy, đại biểu Triệu Thanh Dung đề nghị, cần nâng cao hiệu quả hoạt động của cơ quan phòng, chống ma túy theo hướng chuyên môn hóa phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ; Hoàn thiện hệ thống chính sách pháp luật về phòng, chống ma túy. Trước mắt là khẩn trương rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung Luật Phòng, chống ma túy, Luật Xử lý vi phạm hành chính và các quy định pháp luật khác có liên quan; Đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền phòng, chống ma túy, xác định tuyên truyền phòng, chống ma túy là nhiệm vụ của toàn xã hội; Tập trung đổi mới, cải tiến nội dung, hình thức tuyên truyền, hướng vào đối tượng thanh thiếu niên, phát huy tối đa các hình thức tuyên truyền truyền thống, đồng thời tận dụng ưu thế của các phương tiện truyền thông hiện đại như Internet, mạng xã hội.

“Đề nghị Chính phủ sớm nghiên cứu xây dựng và ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung, thay thế các Nghị định quy định về quản lý người nghiện và cai nghiện ma túy hiện hành. Coi hành vi sử dụng trái phép chất ma túy là hành vi vi phạm pháp luật; nghiên cứu, đổi mới công tác cai nghiện tại gia đình và cộng đồng để phù hợp với tình hình thực tế. Sớm khắc phục những tồn tại, yếu kém lãng phí trong công tác cai nghiện ma túy hiện nay, đồng thời thí điểm điều trị nghiện ma túy có hiệu quả với từng loại ma túy, đặc biệt là ma túy tổng hợp để áp dụng tại các cơ sở cai nghiện và các cơ sở y tế”- đại biểu Triệu Thanh Dung đề nghị.

Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương (Ninh Thuận).

Theo đại biểu Nguyễn Sỹ Cương (Ninh Thuận), ma túy là hiểm họa, nếu không xóa bỏ hay ngăn chặn sẽ có nguy cơ hủy hoại cả dân tộc. Để triệt phá tệ nạn ma túy chủ yếu trông chờ vào lực lượng chức năng, đặc biệt là ngành công an và một số lực lượng khác như biên phòng, hải quan. Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương cũng cho rằng, kết quả đấu tranh và triệt phá các vụ ma túy lớn trong thời gian qua rất lớn và rất đáng khen ngợi. Nhưng phần lớn những vụ việc triệt phá đã thực hiện được cũng chỉ là phần nổi của tảng băng chìm. “Tôi mong Chính phủ sẽ quan tâm hơn đối với công việc này, kể cả về vấn đề nhân lực, trang thiết bị cũng như các chế độ, chính sách”- đại biểu Nguyễn Sỹ Cương đề nghị./.