Thủ tướng: Doanh nghiệp tham gia đào tạo nghề cần được hưởng ưu đãi

VOV.VN -Chính phủ sẽ thực hiện một số ưu đãi đối với doanh nghiệp tham gia đào tạo, sử dụng nhiều học viên từ cơ sở giáo dục nghề nghiệp.

Sáng 16/11, tại Hà Nội, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì Diễn đàn Nâng tầm kỹ năng lao động Việt Nam với chủ đề "Doanh nghiệp đồng hành đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục nghề nghiệp". 

Diễn đàn do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Công thương và Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam phối hợp tổ chức. 

Tham dự diễn đàn có Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Văn Bình; Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, lãnh đạo các bộ, ngành, hơn 1.500 đại biểu là các đối tác quốc tế, lãnh đạo các doanh nghiệp, các chuyên gia về giáo dục.

Thủ tướng phát biểu tại Diễn đàn 

40% lao động sẽ bị tác động bởi rô bốt

Phát biểu tại Diễn đàn, Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung cho biết, trong 10-15 năm tới khoảng 1/3 công việc hiện tại sẽ thay đổi do tác động cua cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0, của công nghệ thông tin, robot, tự động hóa và trí tuệ nhân tạo. Bên cạnh đó, khoảng 40% lao động toàn cầu sẽ không có kỹ năng phù hợp với công việc của họ khi robot thay thế con người.  

Từ góc nhìn này, tại diễn đàn, các doanh nghiệp, trong đó có các doanh nghiệp lớn đều bảy tỏ sẵn sàng phối hợp trong công tác đào tạo nguồn nhân lực với các trường đào tạo nghề. Đồng thời đề xuất các giải pháp rất cụ thể trong từng lĩnh vực. 

Ông Trương Gia Bình nhấn mạnh đến công cuộc chuyển đổi số để làm tiền đề quan trọng cho phát triển kinh tế số và cho rằng, trong quá trình này, nhất thiết phải có các nhà lãnh đạo số, nhà quản trị số và nhân viên số. Do đó các doanh nghiệp và các tổ chức đào tạo cần bắt tay chặt chẽ, đưa ra các chứng chỉ cho các cấp độ nhân lực này.  

Còn theo bà Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch HĐQT Vietjet, sự tham gia của doanh nghiệp trong xây dựng lực lượng lao động, nâng tầm kỹ năng lao động Việt Nam là thực sự cần thiết để tránh lãng phí các nguồn lực trong xã hội, nâng cao hiệu quả đào tạo. Bên cạnh việc tự đào tạo, kinh nghiệm của tập đoàn này là hợp tác, liên kết đào tạo với các cơ sở dạy nghề, đào tạo nghề chuyên nghiệp…, kể cả quốc tế,  hướng tới các chương trình đào tạo được thiết kế riêng và sát với nhu cầu. 

Tán thành với bước đi của nhiều doanh nghiệp lớn hiện nay, ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI cho rằng nâng cao kỹ năng lao động chính là chìa khóa nâng cao năng suất lao động của Việt Nam. Do đó, cần coi doanh nghiệp là động lực chính phát triển đào tạo nghề, coi trọng cả 3 không gian đào tạo là xưởng, trường và không gian mạng. Doanh nghiệp cần 5 đồng hành với các trường: Tham gia đầu tư, mở trường; đặt hàng; tham gia giảng dạy, đào tạo; thẩm định đầu ra; tuyển dụng. Bên cạnh đó, cần giảm thuế thu nhập doanh nghiệp nếu các doanh nghiệp nguồn lực cho công tác đào tạo.  

Nguồn lực phát triển là 100 triệu dân

Phát biểu tại diễn đàn, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, nguồn lực phát triển đất nước ta không phải “rừng vàng, biển bạc” mà chính là gần 100 triệu dân. Cho nên kỹ năng lao động, kỹ năng quản trị quốc gia, ngành, lĩnh vực hay địa phương, năng lực trí tuệ từng người trong hệ thống quyết định sự phát triển. 

Thủ tướng trao Huân chương Lao động hạng Nhì cho anh Trương Thế Diệu

Nêu kinh nghiệm thành công của các quốc gia phát triển cho thấy, khi các điều kiện khác không thay đổi, thì nhân lực có kỹ năng, nhất là nhân lực tay nghề cao góp phần tạo năng suất lao động vượt trội, thúc đẩy tăng trưởng GDP, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.  

Thủ tướng cho biết, từ năm 2013 trở lại đây, quy mô lao động nước ta bắt đầu tới hạn so với quy mô nền kinh tế. Do đó, nâng cao năng suất, chất lượng của lực lượng lao động có vai trò sống còn trong cải thiện tốc độ tăng trưởng và nỗ lực tái cơ cấu kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng. Chỉ khi yếu tố sống còn này được quan tâm thì khát vọng thịnh vượng của Việt Nam mới có thể thành hiện thực. 

Đánh giá công tác đào tạo nghề thời gian qua, Thủ tướng cho biết, chúng ta đã xác định được 130 nghề trọng tâm, 40 trường nghề trọng điểm chất lượng cao, nhiều trường có chất lượng đào tạo tốt. Việc đào tạo nghề đã chú trọng hơn đến đối tượng vùng nông thôn, người nghèo, người dân tộc. Phần lớn các học viên đào tạo nghề đều có việc làm, tỷ lệ đều từ 85%, có nhiều trường đạt 100%. Diễn đàn kinh tế thế giới đánh giá, chất lượng đào tạo nghề của tăng 13 bậc, góp phần giúp năng lực canh tranh tăng 10 bậc trong năm nay. 

Về mô hình trường bên cạnh doanh nghiệp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá: "Việc gắn kết giáo dục nghề nghiệp với doanh nghiệp có chuyển biến rất tích cực, có thể nêu ra rất nhiều tấm gương tốt về đào tạo trong doanh nghiệp, trường bên cạnh doanh nghiệp, như Thaco Chu Lai, Golf Long Thành, Vietjet, Viettel, Vingroup, FPT. Trong doanh nghiệp đầu tư nước ngoài cũng có nhiều doanh nghiệp có trường đào tạo tốt như Samsung có thể đào tạo đến vài trăm nghìn lao động. Cho nên mô hình trường bên cạnh doanh nghiệp, mô hình gắn kết doanh nghiệp với đào tạo nghề nghiệp là vấn đề rất lớn, ngoài trường đào tạo nghề nghiệp ra.   

Xây dựng cơ chế hợp tác ba thành tố

Tuy nhiên, Thủ tướng cũng chỉ ra một số vấn đề như tỷ lệ lao động qua đào tạo ở Việt Nam còn thấp so với nhiều nước, dù dân số đứng thứ ba trong khu vực Đông Nam Á. Hiện lực lượng lao động đã qua đào tạo là trên 22%, chỉ bằng 1/3 Hàn Quốc. Nhiều nước tỷ lệ này phổ biến là 50%. Bên cạnh đó, cơ cấu lao động còn bất hợp lý khi tỷ lệ lao động trong nông nghiệp còn cao; tình trạng thiếu thầy thiếu cả thợ do thiếu thầy giỏi; đào tạo mất cân đối nên tình trạng làm trái ngành nghề nhiều. Cơ cấu ngành nghề đào tạo cũng chưa phù hợp, nhất là đạo tạo lao động trong lĩnh vực nông nghiệp còn rất thấp. 

Cho biết, mạng lưới cơ sở đào tạo nghề của nước ta được ví như chiếc áo ngũ sắc, không ít miếng vá víu từ vải cũ, Thủ tướng cho rằng, cần quan tâm hơn đến tính đồng bộ của các hệ thống cơ sở dạy nghề. 

Hiện nay nước ta có quy mô dân số đứng thứ 13, 14 trên thế giới và đặc biệt là quy mô nền kinh tế đứng thứ 37, 38 thế giới, nhưng chưa đứng vào tốp 50 nước hàng đầu thế giới về đào tạo nghề nghiệp. Nêu thực tế đó, Thủ tướng cho rằng, giáo dục nghề nghiệp ở Việt Nam cần có khát vọng mãnh liệt hơn nữa để vươn lên sánh ngang với các nước tiên tiến khu vực và thế giới để đưa nền kinh tế thăng tiến trong chuỗi giá trị cao hơn. 

Thời gian tới, Thủ tướng cho rằng, công tác đào tạo nghề cần bám sát hơn nữa vào nhu cầu thực tiễn của thị trường, bảo đảm hài hòa cung cầu về lao động có kỹ năng nghề. Cùng với đó là phát triển đào tạo nghề với chuẩn mực chất lượng quốc tế để đáp ứng yêu cầu cao các doanh nghiệp trong và ngoài nước. Nâng cao tính dự báo, cần hiểu, nắm bắt nhanh nhạy và dự báo sớm được nhu cầu nhân lực kỹ năng cao của doanh nghiệp và nền kinh tế trong giai đoạn tới để định hướng hợp tác doanh nghiệp, nhà trường.

Thủ tướng đề nghị Bộ Lao động Thương binh và Xã hội cần suy nghĩ thiết kế và đề xuất một “hiệp ước” xã hội, đó là cơ chế hợp tác giữa nhà trường, doanh nghiệp và Chính phủ trên các lĩnh vực ngành nghề trọng điểm gắn kết nội dung và chất lượng đào tạo nhân lực kỹ năng cao với nhu cầu thị trường và nền kinh tế.

Nhà nước, Nhà trường, doanh nghiệp phải có chính sách rõ hơn. Chính vì vậy, ba thành tố này được chỉ ra như sau: doanh nghiệp tham gia xây dựng nội dung đào tạo, cử cán bộ tham gia đào tạo, tiếp nhận học viên thực tập liên thông doanh nghiệp nhà trường trong quá trình đào tạo và tuyển học viên khi tốt nghiệp.

Thứ hai với nhà trường, tập trung tạo điều kiện cho các giảng viên nâng cao chất lượng chuyên môn, tiếp cận kỹ năng mới từ doanh nghiệp và quốc tế, nâng cao chất lượng giảng dạy, các trang thiết bị học tập thực hành. Chính phủ thực hiện  một số ưu đãi. Doanh nghiệp nào tham gia đào tạo, sử dụng nhiều học viên từ cơ sở giáo dục nghề nghiệp thì được hưởng ưu đãi. Đây là một việc cần phải làm trong nhiệm vụ mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021-2025 về phát triển giáo dục nghề nghiệp. 

Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, các bộ, ngành đề xuất các mô hình mới về đào tạo nghề, thí điểm mô hình đào tạo học sinh sau trung học cơ sở học vào học cao đẳng…  

Nhắc lại câu nói của ông cha xưa “Nhất nghệ tinh, nhất thân vinh” mà còn “Của bề bề không bằng có nghề trong tay”, “Một nghề cho chín còn hơn chín nghề”, Thủ tướng nêu rõ, sự nghiệp giáo dục nghề nghiệp là sự nghiệp có ảnh hưởng đến thành bại của công cuộc phát triển một quốc gia trong quá trình chuyển đổi.

Thủ tướng cùng các đại biểu thực hiện nghi thức“Nhà nước, doanh nghiệp, nhà trường đồng hành đổi mới, nâng cao chất ượng giáo dục nghề nghiệp, nâng tầm kỹ năng lao động Việt Nam”

Để có hành động cụ thể, Thủ tướng chỉ đạo, sau hội nghị này, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội chủ trì xây dựng dự thảo Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về phát triển nguồn nhân lực có kỹ năng nghề nghiệp, đáp ứng yêu cầu nâng cao năng suất lao động của Việt Nam.  

Nhân dịp này, Thủ tướng gửi lời chúc mừng tốt đẹp nhất đến các thầy, cô giáo nhân Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, đặc biệt là gần 90.000 thầy cô trong lĩnh vực giáo dục nghề nghiệp.

Tại diễn đàn, Thủ tướng đã trao Huân chương Lao động hạng Nhì cho anh Trương Thế Diệu, người đoạt Huy chương Bạc Kỳ thi tay nghề thế giới vừa qua.

Thủ tướng cùng các đại biểu thực hiện nghi thức “Nhà nước, doanh nghiệp, nhà trường đồng hành đổi mới, nâng cao chất ượng giáo dục nghề nghiệp, nâng tầm kỹ năng lao động Việt Nam”./. 

Mời quý độc giả theo dõi VOV.VN trên

Tin liên quan

Doanh nghiệp khát lao động, ứng viên vẫn… chê và ở nhà ăn Tết
Doanh nghiệp khát lao động, ứng viên vẫn… chê và ở nhà ăn Tết

VOV.VN -Sau Tết, nhu cầu tuyển dụng lao động của các doanh nghiệp rất lớn, nhưng người lao động vẫn còn tâm lý “ăn Tết” đến hết tháng Giêng.

Doanh nghiệp khát lao động, ứng viên vẫn… chê và ở nhà ăn Tết

Doanh nghiệp khát lao động, ứng viên vẫn… chê và ở nhà ăn Tết

VOV.VN -Sau Tết, nhu cầu tuyển dụng lao động của các doanh nghiệp rất lớn, nhưng người lao động vẫn còn tâm lý “ăn Tết” đến hết tháng Giêng.

Nghỉ Tết dài, nhiều tàu cá thiếu lao động đi biển đầu năm
Nghỉ Tết dài, nhiều tàu cá thiếu lao động đi biển đầu năm

VOV.VN - Lao động đi biển thường về quê ăn Tết trở lại muộn nên nhiều tàu cá phải nằm chờ đến hết rằm tháng Giêng mới ra khơi được.

Nghỉ Tết dài, nhiều tàu cá thiếu lao động đi biển đầu năm

Nghỉ Tết dài, nhiều tàu cá thiếu lao động đi biển đầu năm

VOV.VN - Lao động đi biển thường về quê ăn Tết trở lại muộn nên nhiều tàu cá phải nằm chờ đến hết rằm tháng Giêng mới ra khơi được.

Thiếu lao động đi biển, nhiều tàu cá ở miền Trung phải nằm bờ
Thiếu lao động đi biển, nhiều tàu cá ở miền Trung phải nằm bờ

VOV.VN -Ngư dân miền Trung đang chuẩn bị chuyến mở biển đầu tiên trong năm mới, thế nhưng nhiều chủ tàu đang gặp khó khăn vì thiếu lao động đi biển.

Thiếu lao động đi biển, nhiều tàu cá ở miền Trung phải nằm bờ

Thiếu lao động đi biển, nhiều tàu cá ở miền Trung phải nằm bờ

VOV.VN -Ngư dân miền Trung đang chuẩn bị chuyến mở biển đầu tiên trong năm mới, thế nhưng nhiều chủ tàu đang gặp khó khăn vì thiếu lao động đi biển.