Việt Nam - Hoa Kỳ: Những câu chuyện thành công

Nhân dịp kỷ niệm 20 năm bình thường hóa quan hệ 2 nước Việt Nam- Hoa Kỳ, Đại sứ Mỹ Ted Osius có bài viết chia sẻ về mối quan hệ Việt- Mỹ. Bài đăng trên Website Đại sứ quán Mỹ tại Hà Nội. Xin giời thiệu cùng bạn đọc:

Bản sắc dân tộc được tạo nên một phần dựa vào các truyền thuyết, dựa vào văn hóa dân gian. Những câu chuyện đó tạo nên những kết nối mạnh mẽ, sâu sắc, đầy cảm xúc và gần gũi về mặt văn hóa với những vùng đất nơi chúng ta cư ngụ. Một trong những truyền thuyết của Việt Nam mà tôi yêu thích kể về sự ra đời của người Việt Nam như là con cháu của hai sinh vật có cánh: rồng ở dưới biển và tiên ở trên núi.

Trên thực tế, cụm từ “đất nước” đã khắc họa một cách đẹp đẽ ý tưởng cao quý này. Không chỉ có Việt Nam luôn nuôi dưỡng các truyền thuyết dân tộc. Chúng tôi ở Hoa Kỳ cũng có văn hóa dân gian của mình. Có lẽ các bạn đã biết đến hình ảnh chàng cao bồi đơn độc cưỡi ngựa trên bãi cỏ. Ý tưởng đó toát lên chủ nghĩa cá nhân thô mộc mà người ta biết đến về Hoa Kỳ.

Trên thực tế, tất nhiên, Hoa Kỳ - giống như Việt Nam - cũng trân trọng gia đình và cộng đồng cùng với cá nhân, nhưng sức mạnh bền vững trong hình ảnh đó đã chiếm trọn tình cảm của người dân Hoa Kỳ và nói lên bản sắc của chúng tôi, kết nối chúng tôi với lịch sử đất nước.

Tuy nền tảng văn hóa dân gian gắn chúng ta với các lịch sử riêng rẽ, song Hoa Kỳ và Việt Nam lại có chung một mong muốn về một quan hệ đối tác mang tính xây dựng và bền vững, phù hợp với thế giới toàn cầu hoá hiện đại.

Năm nay, chúng ta kỷ niệm 20 năm bình thường hóa quan hệ giữa Việt Nam và Hoa Kỳ. Mối quan hệ còn non trẻ này đã được tăng cường, mở rộng và làm sâu sắc thêm rất nhiều nhờ vào Quan hệ Đối tác Toàn diện mà Chủ tịch Trương Tấn Sang và Tổng thống Barack Obama cùng nhau công bố vào tháng 7/2013. Tuyên bố này thể hiện cam kết cơ bản của chúng ta và hình thành tiêu chuẩn cho quan hệ Hoa Kỳ-Việt Nam trong tương lai, khi quan hệ hai nước trưởng thành từ một giai đoạn đầy năng lượng và háo hức tuy thiếu kinh nghiệm, sang một quan hệ đối tác bền vững lâu dài được hình thành vững vàng trên sự tôn trọng lẫn nhau và những trao đổi thẳng thắn, hiệu quả thường có giữa những người bạn. 

Như đã thấy, quan hệ kinh tế của chúng ta là một câu chuyện thành công. Khi chúng ta bình thường hóa quan hệ ngoại giao năm 1995, thương mại song phương của chúng ta chỉ đạt 451 triệu USD, vào năm 2014, con số đó đạt 35 tỷ USD. Một kết quả trực tiếp là thu nhập của người dân Việt Nam đã tăng gấp 4 lần.

Và chúng ta đã và đang thực hiện bước tiếp theo để tăng cường thương mại và đưa Việt Nam hội nhập sâu hơn vào nền kinh tế toàn cầu, đó là: Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP), là một hiệp định về thương mại tự do và đầu tư. Hoa Kỳ và Việt Nam cam kết chắc chắn về việc kết thúc TPP trong năm nay, mang lại cho 12 thành viên TPP sự tiếp cận gần như tự do vào các thị trường mà kết hợp lại với nhau chiếm đến 40% tổng GDP toàn cầu và khoảng 1/3 tổng thương mại thế giới. 

Một khu vực Châu Á-Thái Bình Dương hòa bình, thịnh vượng và ổn định là điều quan trọng sống còn đối với lợi ích của Hoa Kỳ, và chúng tôi cam kết vì tương lai của khu vực. Chúng tôi phối hợp chặt chẽ với chính phủ Việt Nam trên nhiều lĩnh vực, bao gồm biến đổi khí hậu, nước và an ninh lương thực, chống buôn người và buôn bán trái phép động vật hoang dã. Chúng ta hợp tác trên các lĩnh vực an ninh hàng hải, tập trung vào trợ giúp nhân đạo, cứu trợ thiên tai, các nỗ lực tìm kiếm và cứu hộ, và các nhiệm vụ gìn giữ hoà bình của Liên Hợp Quốc.

Cùng nhau, chúng ta đã làm được nhiều việc nhằm giải quyết các mối đe doạ y tế toàn cầu và xây dựng các hệ thống y tế công bền vững nhằm đảm bảo an ninh y tế toàn cầu. Ví dụ, kể từ năm 2004, Chương trình Cứu trợ Khẩn cấp về Phòng Chống AIDS của Tổng thống Hoa Kỳ (PEPFAR) đã cung cấp 600 triệu USD hỗ trợ cho cuộc chiến chống HIV/AIDS ở Việt Nam. Chúng tôi cũng đã đóng góp hơn 54 triệu USD để giúp người khuyết tật Việt Nam, không tính đến nguyên nhân.

Chúng ta đã cùng nhau làm việc để bảo vệ môi trường và nâng cao đời sống tốt cho mọi người, và sẽ sớm tiến hành các chương trình mới thúc đẩy tăng trưởng ở Việt Nam với mức phát thải carbon thấp cũng như đối phó hiệu quả với biến đổi khí hậu thông qua trợ giúp cho công tác lập kế hoạch về năng lượng, rừng và sự thích nghi.

Cùng với những đối tác toàn cầu khác, chúng tôi đã giúp Việt Nam nâng cao hệ thống giáo dục, và đặc biệt là thúc đẩy các mối quan hệ nhân dân thông qua học bổng Fulbright, liên kết giữa các trường đại học và các chương trình trao đổi văn hóa giáo dục khác. Nỗ lực này sẽ sớm có được sự thúc đẩy to lớn với việc thành lập Đại học Fulbright Việt Nam, trường đại học tư phi lợi nhuận theo phong cách Mỹ đầu tiên ở Việt Nam. 

Và trong khi Hoa Kỳ đã và đang làm rất nhiều cho tương lai của quan hệ song phương, chúng tôi cũng quan tâm đến quá khứ. Đến nay chúng tôi đã cung cấp hơn 38 triệu USD nhằm hỗ trợ giải quyết vấn đề bom mìn chưa nổ và sẽ tiếp tục nỗ lực khắc phục hậu quả chất diocine ở Đà Nẵng. 

Tiếp tục xây dựng lên cao hơn nữa trên nền tảng ấn tượng đã đạt được trong 20 năm, chúng tôi hy vọng sẽ kiến tạo các tầm mức tiếp theo của Quan hệ Đối tác Toàn diện của chúng ta dựa trên mong muốn chung của hai nước về hòa bình và ổn định trên toàn khu vực Châu Á-Thái Bình Dương. Vì chúng ta có chung nhiều mục tiêu như vậy, nên quan hệ đối tác của chúng ta có tiềm năng rất to lớn.

Như Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry mới đây đã ghi nhận nhân dịp Quốc Khánh Việt Nam, ông “cho rằng không có hai quốc gia nào khác đã từng làm việc tích cực hơn thế để đến được với nhau cũng như mang lại tương lai tốt đẹp hơn cho nhân dân của mình”.

Nhân dân Hoa Kỳ sát cánh cùng nhân dân Việt Nam khi họ, giống như tổ tiên của họ là rồng và tiên, bay cao hơn, xa hơn và toả sáng mạnh mẽ hơn như một trong những câu chuyện thành công lớn về kinh tế ở Châu Á. Ngoài chủ nghĩa cá nhân thô mộc, những chàng cao bồi cũng nổi tiếng là những người bạn cực kỳ trung thành và đáng tin cậy.

Một Việt Nam vững mạnh, thịnh vượng, độc lập, và tôn trọng nhân quyền và pháp luật sẽ không chỉ đóng góp rất nhiều cho hòa bình và ổn định của khu vực, cũng như cho phép nhân dân Việt Nam đạt được hết tiềm năng của họ, mà sẽ còn luôn luôn có một người bạn và đối tác tin cậy là Hoa Kỳ./.