Kinh ngạc phát hiện hàng chục xác tàu đắm niên đại nghìn năm tuổi

Hơn 40 xác tàu đắm nằm im lìm dưới đáy Biển Đen hơn 1.000 năm đã vừa được phát hiện, đưa lại những hiểu biết quan trọng về những đế chế xa xưa và những hải trình thương mại từ thuở sơ khai của nền văn minh loài người.

Những xác tàu này nằm ở độ sâu hơn 800m dưới đáy biển. Những cột buồm, ván tàu vẫn còn tương đối nguyên vẹn sau ít nhất 7-8 thế kỷ nằm sâu trong bóng tối đại dương. Vì thiếu oxy, lại nằm sâu trong tầng nước lạnh giá nên sự phân hủy thường thấy đối với gỗ ẩm đã không xảy ra.

Mùa thu vừa qua, một nhóm những nhà thám hiểm đã đưa một con robot xuống đáy Biển Đen để chụp hình thăm dò và có được những hình ảnh đầu tiên về một “kho báu khảo cổ”.

Những xác tàu đắm vừa được tìm thấy ít nhất đều thuộc thế kỷ 13-14. Trước đây, các nhà khảo cổ vốn chỉ có nhiều thông tin về hoạt động thương mại đường biển hồi thế kỷ 15-16 với những phát hiện quan trọng như nhà thám hiểm người Ý Christopher Columbus tìm ra Châu Mỹ.

Trước đây, người ta chưa từng tìm thấy những xác tàu biển cổ xưa vẫn còn ở trong tình trạng lý tưởng như thế này. Nhà khảo cổ Rodrigo Pacheco-Ruiz, thành viên của Trung tâm Khảo cổ Hải dương (Anh) cho biết: “Điều này chưa từng xảy ra trong lĩnh vực khảo cổ nói chung. Chúng tôi thậm chí không tin nổi vào mắt mình”.

Ảnh chụp một xác tàu có từ thời Đế chế Ottoman bị đắm trong khoảng thời gian từ thế kỷ 17-19. Các nhà khảo cổ đặt tên cho xác tàu này là “Bông hoa của Biển Đen” bởi tàu được chạm khắc rất cầu kỳ.

Trước đây, Biển Đen đã từng được biết tới là một tuyến đường biển quan trọng của hoạt động thương mại từ nhiều thế kỷ trước. Ngũ cốc, da thuộc, gia súc, vải vóc, thực phẩm… đã được chở đi khắp nơi thông qua tuyến đường này.

Đối với các nhà buôn Châu Âu khi xưa, Biển Đen giúp họ đi vào nhánh phía bắc của Con đường Tơ lụa, vốn là nơi họ tìm đến để mua lụa, sa tanh, xạ hương, hương liệu, gia vị và trang sức, đá quý.

Hoạt động thu phí trên vùng Biển Đen đưa lại lợi nhuận lớn đến mức hồi thế kỷ 13-14, hai thành Venice và Genoa đã từng tuyên chiến vì bất đồng trong việc phân chia hoạt động quản lý tuyến đường biển.

Các nhà khảo cổ cho rằng việc tìm thấy hàng loạt xác tàu đắm ở vùng biển của Bulgary lần này có thể sẽ truyền cảm hứng để những quốc gia khác cũng tiến hành khảo cổ ở vùng Biển Đen thuộc hải phận nước mình, như các quốc gia Georgia, Romania, Nga, Thổ Nhĩ Kỳ, Ukraine.

Các nhà khảo cổ tin rằng trên toàn vùng Biển Đen có hàng chục nghìn xác tàu đắm lớn nhỏ bởi tuyến đường biển này đã từng có thời hoạt động vô cùng nhộn nhịp. Vì dòng nước biển ở đây có nồng độ oxy thấp, nên những gì chìm xuống đáy gần như chắc chắn sẽ được đại dương bảo quản một cách tự nhiên mà không bị mục ruỗng.

Từ lâu, các nhà khảo cổ đã coi Biển Đen là một khu vực tìm kiếm lý tưởng và độc đáo hiếm thấy trong thế giới đại dương bởi những đặc tính riêng có của nước biển nơi đây, khiến nó trở thành một bảo tàng tự nhiên chưa được khám phá thỏa đáng so với những tiềm năng.

Trên Biển Đen, người ta đã từng tìm thấy một con tàu có niên đại lên tới 2.400 năm tuổi chất đầy những bình vò, gốm sứ cổ xưa./.