Sơn La chịu thiệt hại nặng nề về người và tài sản do bão số 1

Ngay cơn bão đầu tiên của mùa mưa bão năm nay, Sơn La đã phải gánh chịu những thiệt hại nặng nề về người, tài sản và sản xuất. Toàn tỉnh có 8 người chết, 3 người mất tích và 5 người bị thương; hư hỏng hoàn toàn gần 80 ngôi nhà; mất trắng hơn 150 ha lúa; 20 công trình thủy lợi, cấp nước sinh hoạt, cầu treo bị vùi lấp, cuốn trôi, ước thiệt hại lên tới hàng trăm tỷ đồng.

Những thiệt hại này một mặt do mưa lũ bất ngờ xảy ra trong đêm, mặt khác còn do sự chủ quan của chính người dân, và điều không thể không nói đến là sự hạn chế của cơ sở hạ tầng ở địa phương.

Chỉ sau một trận mưa lớn đêm 24/6, 270 tiểu thương kinh doanh ở chợ Tông Lệnh, huyện Thuận Châu hầu hết đã bị trắng tay, hàng hóa, nhà cửa bị dòng nước lũ cuốn phăng, có những hộ mất cả vài tỷ đồng hàng hóa. 

Không chỉ vậy, nhiều gia đình còn mất người thân, không nơi ăn chốn ở, cảnh đau thương bao trùm cả thị trấn. Trong đêm cơn lũ với dòng nước cuồn cuộn ập đến quá bất ngờ, khiến người dân không kịp trở tay. 

Hầu hết người dân sinh sống ở đây đều cho biết: Không nghĩ sẽ có lũ nhanh như vậy, vì thông thường sau bão ảnh hưởng hoàn lưu cũng phải sau 1, 2 ngày Sơn La mới có mưa, nhưng lần này khi bão vừa đổ vào Quảng Ninh Sơn La cũng bắt đầu có mưa to. Chính vì vậy ai nấy đều chủ quan. Mặt khác, do cơ sở hạ tầng, hệ thống thoát nước trên địa bàn sau mùa khô kéo dài vừa qua đã bị bồi lắng nhiều, khi có mưa to nước không thoát kịp khiến ngập úng xảy ra trên diện rộng. 

Ông Nguyễn Văn An, thị trấn Tông Lệnh, huyện Thuận Châu cho biết: “Trước kia suối thông thoáng, không bị quai đất làm nhà không bao giờ bị. Bây giờ cứ mỗi người lấn đi một ít, cắm cọc làm nhà rác dồn về, nước không chảy được phải dồn lên đường”.

Ngay từ đầu mùa mưa lũ, tỉnh Sơn La đã chủ động triển khai công tác phòng chống bão lũ, kiện toàn Ban chỉ đạo tại các địa phương. Phương án phòng chống bão lũ cũng được xây dựng trên cơ sở thực tế của từng địa bàn; trong đó nhấn mạnh đến việc tuyên truyền nâng cao ý thức của người dân trong chủ động phòng tránh thiên tai; đảm bảo cơ sở hạ tầng phòng, chống lũ... Tuy nhiên, ngay cơn bão đầu tiên trong mùa mưa bão năm nay, khi lũ xảy ra bất ngờ cả chính quyền và người dân đều không kịp trở tay, khiến thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản.

Ông Hà Quyết Nghị, Phó ban thường trực phòng chống bão lũ và tìm kiếm cứu nạn tỉnh Sơn La thừa nhận: ngoài yếu tố bất ngờ của mưa lũ, việc triển khai qui hoạch và phương án phòng chống bão lũ tại các địa phương chưa chặt chẽ, hầu hết người bị chết và bị thương do bị lũ cuốn trôi đều do bất cẩn, chủ quan. 

Điển hình như cụ già 100 tuổi ở xã Chiềng Tương, huyện Yên Châu ngủ lại lán nương một mình, khi mưa xuống bước ra ngoài, trượt chân bị rơi xuống suối. Hoặc hai bà cháu ở Bon Phặng nằm ở lều trông ao ngay cạnh bờ suối, trong khi nhà chỉ cách đấy có mấy chục mét....

Bên cạnh đó, hiện nay tỉnh Sơn La mới xây dựng được qui hoạch thoát lũ, qui hoạch đảm bảo an toàn, qui hoạch chống sạt lở mới thực hiện được ở bước tổng thể, chứ các địa phương thì chưa làm được qui hoạch chi tiết. Kinh phí để thực hiện qui hoạch cũng gặp nhiều khó khăn vì liên quan đến giải phóng mặt bằng, xây dựng các công trình kiên cố....

Ông Hà Quyết Nghị cho biết: “Qua bài học lần này Ban chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh sẽ tiếp tục ban hành những văn bản chỉ đạo cụ thể hơn, sát hơn; yêu cầu các địa phương rà soát lại những điểm dân cư mà gây cản trở đến dòng chảy hoặc dễ bị sạt lở để tìm mọi biện pháp di dời hoặc bố trí, qui hoạch lại”.

 Mới chỉ cơn bão đều tiên của mùa mưa bão năm nay, nhưng Sơn La đã bị thiệt hại nghiêm trọng, đây cũng là bài học cho người dân trong việc chủ quan khi có mưa lũ. Trước diễn biến bất thường của thời tiết, ngoài việc tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân; các địa phương ở tỉnh Sơn La cần thực hiện kiên quyết hơn nữa việc di dời dân ra khỏi vùng nguy hiểm và có phương án phòng chống mưa lũ chặt chẽ hơn./.