Vụ vỡ đập thủy điện: Phải xử lý trách nhiệm nghiêm khắc

Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã nói như vậy khi trao đổi với báo chí chiều nay (13/6) về sự cố vỡ đập thủy điện ở Gia Lai và cho biết: Thủ tướng chỉ đạo xử lý nghiêm sai phạm phát hiện tại công trình này.

PV: Thưa Phó Thủ tướng, khi xảy ra vụ vỡ đập thì trách nhiệm thuộc về cơ quan nào là chính, Bộ Xây dựng, Bộ Công thương hay chính quyền địa phương?

Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải: Trong phân công, phân cấp hiện nay thì các hồ thủy điện thuộc Bộ Công thương. Còn hồ thủy điện công suất từ 30MGw trở xuống thì thuộc địa phương quản lý về công tác quy hoạch cũng như đầu tư xây dựng. Trường hợp đập thủy điện này cũng theo phân cấp như vậy.

PV: Chúng ta đã có những giải pháp nào trong thời gian qua và thời gian tới để tránh xảy ra những sự cố tương tự, thưa Phó Thủ tướng?

Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải: Thực tế những năm qua, Chính phủ thường xuyên chỉ đạo, Quốc hội thường xuyên hỏi thăm về vấn đề an toàn đập thủy điện. Không có kỳ họp nào là không có báo cáo về thủy điện cả.

Năm nay Bộ Công thương vừa có một báo cáo liên quan tới thủy điện.

Cuối năm ngoái, Bộ Xây dựng cũng có báo cáo về chương trình đi kiểm tra tất cả các công trình xây dựng thủy điện, an toàn về hồ, đập thủy điện.

Sang năm, sẽ lấy ý kiến các ĐBQH về việc có thực hiện công tác giám sát về thủy điện hay không.

Các địa phương vừa rồi cũng rà soát lại các quy hoạch thủy điện thuộc diện quản lý của mình (tức là các thủy điện nhỏ và vừa). Họ chủ động rà soát kiểm tra và sẽ loại ngay những thủy điện không đảm bảo an toàn.

Như vậy, thực tế an toàn thủy điện đã được tất cả các cấp từ Quốc hội, Chính phủ đến các bộ ngành quan tâm.

Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải: Biện pháp mạnh mẽ hay chế tài thì mình có hết rồi. Còn vụ này, Cục Giám định (Bộ Xây dựng), Cục An toàn (Bộ Công thương), địa phương cũng đã vào hiện trường.

Về trách nhiệm, thứ nhất phải tính tới sai sót thiết kế là do đơn vị nào, rồi thi công, nghiệm thu, vận hành… Sau  đó phải xử lý trách nhiệm một cách nghiêm khắc. Không phải vì chưa xảy ra chết người mà không xử lý hết trách nhiệm.

Đây là ăn may chứ nếu không đã trở thành thảm họa rồi. Vì thế nếu không xử lý nghiêm thì sẽ rất nguy hiểm. Bởi xử lý còn để làm gương cho các công trình khác chứ không chỉ xử lý đối với trách nhiệm ở ngay công trình đó.

Các công trình thủy lợi, thủy điện, hồ chứa nước cần thì rất cần nhưng không có nghĩa là được quyền làm bậy. Phải coi đây là một trường hợp rất may, nhưng không thể hi vọng trường hợp sau sẽ gặp may như thế nữa. Còn những trường hợp ở những địa phương, những chủ đầu tư làm tốt thì phải nhân lên chứ không phải quy chụp tất cả những ông thủy điện này đều là làm bậy hết.

PV: Việc kiểm tra, đôn đốc vẫn được tiến hành thường xuyên nhưng các rủi ro vẫn xảy ra, đến giờ mới bùng nổ. Phải chăng do thủy điện phát triển ồ ạt vượt ra khỏi kiểm soát của chúng ta, thưa Phó Thủ tướng?

Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải: Cũng có thể đúng ở khía cạnh là đối với một số địa phương nào đó. Số lượng thủy điện phát triển không đồng đều ở các địa phương. Cái chính, việc phát triển hồ thủy lợi, thủy điện cũng là tất yếu. Vì rõ ràng, ngay trong Quốc hội nhiều đại biểu nói rằng chúng tôi đang rất cần hồ thủy lợi để tích nước mà không có vốn nên phải bỏ dở dang, vậy thì nông nghiệp lấy nước đâu ra.

Với 7.000 hồ thủy lợi và 1.000 hồ thủy điện nhưng chúng ta là một quốc gia thiếu nước. Xây dựng các hồ chứa nước là việc phải làm nếu không chúng ta lấy đâu ra nước cho nông nghiệp. Nếu chúng ta không đầu tư thì sẽ không có đủ nước phát triển cho tương lai. Các vùng như Tây Nam bộ còn khó khăn hơn nữa, sắp tới bị nước biển dâng, lún sụt mà địa hình không phù hợp để xây dựng hồ chứa nước. Mà nếu không có hồ chứa thì sẽ không thể đảm bảo cho lương thực phát triển ổn định bền vững ở ĐBSCL.

Vì thế, nếu như ta có thể xây dựng được hồ chứa thì phải tận dụng tối đa để đảm bảo nguồn nước bền vững. Tuy vậy, không có nghĩa là mình làm bừa, làm lấy được vì nếu một khi xảy ra thảm họa sẽ là rất đau xót.

PV: Xin cảm ơn Phó Thủ tướng!/.