Năm Quý Mão 2023 khép lại, trong hằng hà sự kiện, câu chuyện đã xảy ra, điều gì làm chúng ta nhớ nhất? Tất nhiên là rất nhiều. Ấn tượng nhất có lẽ là những con đường. Một năm đất nước phải vượt bao “cơn gió ngược”, bao lo lắng, xao động, những chùng chình, e ngại, có lo sợ, bất an… cũng là năm chứng kiến nhiều nhất các tuyến đường cao tốc mới đưa vào sử dụng.
Đến nay, cả nước hoàn thành 730 km đường bộ cao tốc, nâng tổng chiều dài đường cao tốc cả nước hiện nay lên gần 1.900 km, hiện đang thi công gần 1.700 km cao tốc kết nối Bắc Nam, Đông Tây. Nên nhớ, trong vòng 20 năm trước, cả nước chỉ xây dựng được 1.000 km cao tốc. Không khí mở đường diễn ra khẩn trương đều khắp Bắc - Trung - Nam. Những cung đường hiện đại, thoáng rộng kết nối những vùng đất tuyệt đẹp của Tổ quốc, có thể giúp giải phóng tiềm năng của những vùng, miền còn đang “ngủ yên”. Nhờ vậy, chúng ta dần quen với khái niệm từ các nước công nghiệp: đo khoảng cách địa lý bằng đơn vị thời gian di chuyển, từ thủ đô Hà Nội về Quảng Ninh, Thanh Hóa, Vinh, Tuyên Quang… còn mấy giờ chứ không phải là bao nhiêu ki lô mét. Thời gian càng rút ngắn đồng nghĩa với cơ hội phát triển, giao lưu kinh tế, văn hóa, con người… sẽ tăng lên.
Thấy gì từ những cung đường ấy? Đó là kết quả của một ý chí, quyết tâm lớn lao, một cách tiếp cận xử lý vấn đề linh hoạt, sáng tạo. Để đẩy nhanh tiến độ xây dựng các công trình hạ tầng thiết yếu, khâu đầu tiên là gỡ vướng về thể chế, chính sách, đi từ đề xuất của Chính phủ chuyển thành Nghị quyết của Đảng, đến việc điều chỉnh hàng loạt điều luật ở nhiều đạo luật tại Quốc hội. Có chỗ dựa về thể chế, chính sách mới yên tâm huy động các nguồn lực, mới hóa giải được muôn trùng khó khăn, vướng mắc nảy sinh để có được những công trình đẹp đẽ như cầu Mỹ Thuận 2 duyên dáng soi mình trên dòng sông Hậu hiền hòa. Thấy gì sau những công trình ấy? Thấy một cách làm, một hướng đi, thấy ý chí, khát vọng, tâm huyết, mồ hôi của bao người!
Thấy gì từ cuộc chiến phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí năm qua? Thấy một thân cây đang dần bị lột hết lớp vỏ cũ ốm yếu, nhiễm bệnh, dần thay bằng lớp da mới khỏe mạnh và có sức miễn dịch cao hơn. Có thể coi đây là cuộc cách mạng trong nội bộ Đảng, làm cho Đảng có sức chiến đấu cao hơn, xứng đáng với dân tộc và niềm tin của cán bộ, đảng viên, nhân dân. Chống tham nhũng, tiêu cực đồng thời là cuộc cách mạng về văn hóa trong Đảng.
Năm qua, số vụ án liên quan đến tham nhũng, tiêu cực phải xử lý tăng gấp hai lần năm 2022 và gấp 3 lần năm 2021. Ngay cả những người chuyên trách công tác này cũng không thể nhớ hết số vụ án, những tập thể, cá nhân bị xử lý. Trong khoảng 80 cán bộ thuộc diện Trung ương quản lý bị xử lý thì có hơn 2/3 vi phạm từ những nhiệm kỳ trước, số còn lại vi phạm ngay trong thời kỳ quyết tâm phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí đã lên cao. Nên vui hay buồn với những con số này? Mỗi người lúc ngoái lại thời gian ngẫm ngợi sẽ có câu trả lời riêng. Nhưng chắc chắn, cảm nghĩ nổi trội là niềm tin, thứ cảm xúc rất khó nhọc để sinh ra nhưng rất dễ dàng hư hao đổ vỡ, đang dần dần trở lại. Tâm lý muốn làm đúng, sợ vi phạm, sợ sai đang vượt trội, có lúc, có nơi cũng tạo ra hệ quả là tâm lý căng cứng, sợ trách nhiệm, không dám làm. Dù sao đây vẫn là tín hiệu đáng mừng.
Vụ án Việt Á vừa đưa ra xét xử, một cựu lãnh đạo CDC Bình Dương đã được miễn trách nhiệm hình sự vì có vi phạm nhưng không vụ lợi và cương quyết không nhận tiền “bồi dưỡng” của doanh nghiệp. Câu chuyện này cho thấy, cán bộ, đảng viên không phải ai cũng sẵn sàng nhận tiền, hành động vì tiền, dễ dàng ngã lòng trước cám dỗ vật chất. Lúc này, rất cần đề cao tinh thần nhân đạo, khoan dung, phân định rõ giữa những vi phạm do cố ý hay vô ý, vụ lợi hay không vụ lợi để có chính sách xử lý phù hợp với mọi vụ việc, mọi cá nhân. Xã hội chỉ phát triển theo chiều hướng tốt đẹp nếu niềm tin vào pháp luật, công lý, đạo đức ngự trị, cho dù ai cũng biết con đường đến đó còn rất dài.
Quyền lực thường gắn với nguy cơ tha hóa, tham nhũng, đó là đặc trưng mà chế độ chính trị nào cũng phải tìm cách phòng ngừa. Kiểm soát tốt quyền lực không chỉ là trừng phạt hay loại ra khỏi hệ thống những cá nhân thoái hóa, biến chất. Hoàn thiện cơ chế kiểm soát quyền lực bằng hệ thống quy chế, quy định, quy trình, thủ tục chặt chẽ còn quan trọng hơn nhiều.
Đến nay, Đảng đã xây dựng được các cơ chế kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ, trong thanh tra, kiểm tra, kiểm toán; trong điều tra, truy tố, xét xử. Sắp tới là cơ chế kiểm soát quyền lực trong quản lý sử dụng tài chính, tài sản công và trong xây dựng pháp luật. Ý tưởng về cơ quan chuyên trách phòng chống tham nhũng cũng đang được khẩn trương nghiên cứu. Đây là việc mà chưa nhiệm kỳ đại hội nào làm được! Hy vọng, hệ thống các quy định này sẽ giúp vạch ra “ranh giới đỏ” để cán bộ không dám bước qua. Tuy vậy, cũng cần thêm nhiều hơn “tín hiệu xanh” để những người dám nghĩ, dám làm vì lợi ích chung có niềm tin, mạnh dạn hành động.
Trong một thế giới hỗn loạn, chia rẽ sâu sắc, ngày càng khó đoán định, Việt Nam vẫn giữ được đà tiến lên trong ổn định. Năm 2023, thu nhập bình quân đầu người của Việt Nam đạt 4.284 USD, tăng 160 USD so với năm trước, chạm ngưỡng thu nhập trung bình cao; số người nghèo giảm hơn 1%. Theo nhận định của Giám đốc Diễn đàn kinh tế thế giới, Việt Nam sẽ sớm đứng vào nhóm 20 nền kinh tế lớn nhất thế giới. Như vậy là mục tiêu, khát vọng phát triển theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII đang từng bước được hiện thực hóa. Đó là mồ hôi, sự trăn trở, quá trình phấn đấu bền bỉ, kiên trì của hơn 105 triệu người Việt Nam.
Inamori Kazuo, một doanh nhân nổi tiếng Nhật Bản với cuốn sách ‘Con đường đi đến thành công bằng sự tử tế’ đã viết, sự hưng vong của một quốc gia được lặp lại như thế này: “Khi người dân chăm chỉ, nỗ lực thì quốc gia tiến tới phát triển, tăng trưởng; khi người dân buông tuồng thì quốc gia suy thoái. Hưng suy của một quốc gia đồng nhất với trạng thái tâm hồn của nhân dân”.
Đi lên bằng sự tử tế, lương thiện không chỉ là bí quyết thành công của riêng quốc gia nào mà là nguyên tắc có tính phổ quát của nhân loại. Lan tỏa sự tử tế cũng bắt đầu và dẫn dắt bởi cả hệ thống chính trị với vai trò lãnh đạo của Đảng. Phải ứng xử với đồng chí, đồng đội và nhân dân bằng sự tử tế, chân thành, liêm chính thực sự. Phải chắt chiu từng chút sự tử tế, lương thiện, biến tử tế, lương thiện thành nguồn cảm xúc chủ đạo dẫn dắt xã hội.
Năm Quý Mão đi qua với bao sự kiện, bao dấu ấn khó quên, đúng là năm bản lề của đất nước. Cho dù sẽ còn nhiều khó khăn, bất trắc, Giáp Thìn sẽ đến với những vận hội mới. Đây chắc chắn sẽ là thời điểm khẳng định thêm vị thế, uy tín và bản lĩnh vượt lên nghịch cảnh, đưa Việt Nam bước vào chặng đường phát triển toàn diện và rực rỡ hơn. Dự cảm này không chỉ đến từ hy vọng, từ cảm xúc của mùa xuân mang lại, mà đến từ niềm tin sâu sắc vào sức mạnh nội sinh của đất nước và dân tộc chúng ta.
