Covid-19 khiến chuỗi cung ứng hạt điều toàn cầu tiếp tục bị “phân mảnh”

Hiệp hội Điều Việt Nam (VINACAS) cho biết, mặc dù chịu tách động bởi đại dịch Covid-19 và diễn biến phức tạp tình hình kinh tế, chính trị, xã hội thế giới,… nhưng xuất khẩu nhân điều nửa năm đầu tiên 2020 tăng trên 16% về lượng và tăng 1% về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái khi giá xuất khẩu bình quân giảm khoảng 14%.

Cụ thể, trong 6 tháng đầu năm, Việt Nam xuất khẩu trên 232.000 tấn nhân điều các loại, tăng trên 16% so với cùng kỳ 2019, đạt kim ngạch xuất khẩu xấp xỉ 1,53 tỷ USD, tăng 1% so với cùng kỳ 2019, trong bối cảnh giá xuất khẩu điều đạt bình quân 6.606 USD/tấn điều nhân các loại, giảm gần 14% so với cùng kỳ năm ngoái.

Dự báo về thị trường điều 6 tháng cuối năm 2020, ông Phạm Văn Công, Chủ tịch VINACAS đưa ra 2 kịch bản. Ở kịch bản khả quan là khi đại dịch Covid-19 được ngăn chặn, thế giới phát minh ra vaccine phòng bệnh và thuốc điều trị bệnh và chuỗi cung ứng toàn cầu bình thường trở lại.

Chế biến hạt điều xuất khẩu. Ảnh minh họa: KT

Khi đó, nhu cầu thị trường Trung Quốc bình thường trở lại và thị trường nội địa Ấn Độ khởi sắc; Xu hướng tiêu dùng sản phẩm có nguồn gốc thực vật tiếp tục gia tăng trong và sau mùa dịch tại thị trường Mỹ và châu Âu, đặc biệt sau khi Việt Nam - EU chính thức thông qua 2 hiệp định EVFTA và EVIPA.

Cùng với đó, mùa vụ điều lớn trên thế giới đã kết thúc, lượng hàng dự trữ được điều tiết và bán ra thị trường ở mức ổn định và giá cả hợp lý, giao dịch ổn định khiến mặt bằng giá nguyên liệu mới được thiết lập.

Việc nhiều cơ sở chế biến điều quy mô nhỏ và vừa ở cả Việt Nam và Ấn Độ giảm công suất, ngưng hoạt động lại làm cho lượng hàng cung ứng ra thị trường giảm, về lý thuyết, giá điều có thể sớm tăng trở lại theo quy luật cung - cầu trên thị trường. Ngoài ra, một số doanh nghiệp lớn đầu cơ và hỗ trợ thị trường nguyên liệu, điều tiết giá điều trên thị trường giai đoạn cao điểm cuối năm.

Nhưng ở kịch bản xấu hơn là khi làn sóng Covid-19 lần thứ hai có thể xảy ra sẽ tác động tiêu cực và “bất khả kháng” không thể lường trước được của nó, khiến chuỗi cung ứng điều toàn cầu tiếp tục bị “phân mảnh”.

Lúc này, nhu cầu tiêu dùng của thị trường Trung Quốc tiếp tục ảm đạm, đặc biệt ở giai đoạn cao điểm cuối năm. Nhu cầu tiêu dùng thị trường nội địa Ấn Độ tiếp tục bị ảnh hưởng, đặc biệt trong giai đoạn diễn ra những lễ hội quan trọng, mùa cưới, mùa Đông.

Tình trạng nguyên liệu cập cảng xếp đầy trong các kho ngoại quan tại Việt Nam và Ấn Độ có thể xảy ra do thanh khoản thấp, không người mua nào có khả năng mua đầu cơ trong dài hạn. Chính phủ Bờ Biển Ngà thay đổi chính sách và cho phép “xả hàng” ở giai đoạn nhạy cảm, có thể làm giá điều giảm sâu và nhiều doanh nghiệp có thể thua lỗ.

Cùng với đó, công suất chế biến tiếp tục tăng trong khi thanh khoản trên thị trường điều nhân thấp, đây cũng là sức ép để giảm giá, điều này sẽ không có lợi cho toàn ngành điều thế giới./.