Khô cá thòi lòi đắt khách, người dân Đất Mũi làm không đủ bán

Cá thòi lòi sống phổ biến ở vùng rừng ngập mặn và bãi bồi của tỉnh Cà Mau. Cách đây nhiều năm loài cá chạy được cả trên bờ này ít được dùng làm món ăn. Theo thời gian, cá thòi lòi giờ đã thành đặc sản ẩm thực có tiếng của Cà Mau. Đặc biệt, người dân ở xã Đất Mũi, huyện Ngọc Hiển – nơi khách du lịch tìm về nhiều nên làm khô cá thòi lòi luôn không đủ bán.

Chị Lê Ái Diễm (ở ấp Kinh Đào, xã Đất Mũi) đã có hơn 12 năm gắn bó với nghề làm khô cá thòi lòi. Gia đình chị mua nguyên liệu từ người dân địa phương về làm thành 2 sản phẩm khô thòi lòi nguyên con và xẻ ướp. Loại khô thòi lòi nguyên con giữ được nguyên hương vị của cá nhiều hơn nên được ưa chuộng. Tuy nhiên, loại khô nào nhà chị làm ra đều không đủ bán, bởi thị trường cung cấp không chỉ ở một số tỉnh vùng ĐBSCL mà còn cả TP.HCM và nhiều tỉnh thành miền Bắc.

Chị Ái Diễm cho biết, nhiều khách du lịch về địa phương mua khô ăn, sau đó họ gọi đặt mua nhiều lần. “Du khách về đây thích ăn cá thòi lòi tự nhiên không qua nuôi. Thêm nữa, cá thòi lòi như là đặc sản của vùng Đất Mũi, nên khách đã xuống đây là sẽ mua về làm quà. Từ hồi làm cá thòi lòi tới giờ, gia đình cũng cải thiện được kinh tế”, chị Diễm chia sẻ.

Cá thòi lòi có hình dạng lạ mắt với cái đầu to và cặp mắt lồi ra. Chúng sống phổ biến ở vùng rừng ngập mặn và bãi bồi ven biển tỉnh Cà Mau. Loài cá có thể chạy được cả trên bờ này xa xưa không thường được người dân địa phương dùng làm các món ăn. Tuy nhiên, theo thời gian, đặc biệt là sự phát triển của du lịch, loài cá độc lạ với du khách dần trở thành đặc sản ẩm thực của Cà Mau. Chúng thường được chế biến thành các món nướng, kho,… thơm ngon. Trước thị hiếu của người dùng, người dân địa phương đã làm thành các sản phẩm khô để bán.

Cá thòi lòi tươi đang có giá khoảng 60.000 – 70.000 đồng/kg. Sản phẩm khô được bán trên dưới 400.000 đồng/kg. Hiện ở xã Đất Mũi - nơi thu hút khách du lịch nhiều nhất của tỉnh Cà Mau đang ngày càng có nhiều hộ ăn nên làm ra nhờ nghề làm khô cá thòi lòi.

“Cá thòi lòi là đặc sản của vùng Đất Mũi. Cá thòi lòi thân mình trơn nhưng lại có vảy nên khó làm hơn các loại cá khác. Thời gian đầu khó khăn nhưng giờ nhiều người làm đã quen tay, nhớ làm các thòi lòi khô nhiều gia đình có thu nhập ổn định”, ông Tạ Văn Non, người dân địa phương chia sẻ.

Nghề làm khô cá thòi lòi vốn cần sự tỉ mỉ và cũng không quá nặng nhọc nên đa số người gắn bó với nghề là nữ. Các cơ sở khô cũng góp phần tạo thêm việc làm cho một bộ phận lao động nữ tại địa phương. Thực tế, nguồn cung sản phẩm luôn không đủ cầu nên chính quyền địa phương cũng khuyến khích nghề làm khô phát triển.

Bà Nguyễn Thị Kiều Diễm, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Đất Mũi cho biết, tận dụng nguồn cá thòi lòi tươi sẵn có ở địa phương nhiều chị em phụ nữ đã làm khô, tạo việc làm, góp phần tăng thu nhập. “Qua việc làm khô cá đã giúp cuộc sống nhiều gia đình ổn định hơn. Thời gian tới, Hội Phụ nữ sẽ nhân rộng mô hình, kết nối và tổ chức các lớp học để góp phần giúp nhiều chị em có kỹ năng tốt hơn, làm ra sản phẩm khô ngon hơn. Đặc biệt, có thể hỗ trợ về vốn để chị em có điều kiện làm quy mô hơn”, bà Diễm cho biết.

Cá thòi lòi nói chung và sản phẩm khô thòi lòi nói riêng đang là một trong những đặc sản ẩm thực thu hút du khách của tỉnh Cà Mau. Tuy nhiên, loài cá có hình thù kỳ lạ này vẫn chỉ sinh sản tự nhiên, chưa thể nhân giống để gây nuôi nên đang đối mặt với nguy cơ suy giảm số lượng nghiêm trọng. Tỉnh Cà Mau rất muốn tìm giải pháp để khôi phục, bảo tồn và phát triển nguồn lợi cá thòi lòi ở huyện Ngọc Hiển tuy nhiên đến nay vẫn chưa thực hiện được./.