Không đồng tình quy định hành nghề kế toán phải tốt nghiệp Đại học

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XIII, chiều 10/6, các đại biểu Quốc hội làm việc tại hội trường thảo luận về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật kế toán. Nội dung góp ý tập trung vào phạm vi sửa đổi, bổ sung luật; nguyên tắc kế toán; báo cáo tài chính nhà nước; kiểm tra kế toán và hành nghề dịch vụ kế toán và chứng chỉ hành nghề dịch vụ kế toán…

Nhiệm vụ của kế toán không phải là nguyên tắc kế toán

Đại biểu Nguyễn Bá Thuyền, Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng cho rằng, trong 10 nguyên tắc kế toán có điều khoản quy định Bộ Tài chính quy định danh mục tài sản nợ phải trả được đánh giá theo giá trị hợp lý. Nhưng thực chất đây là nhiệm vụ của Bộ Tài chính và của kế toán nên không thể coi đó là nguyên tắc của kế toán.

“Nguyên tắc của kế toán là “Đầu đội nguyên tắc, vai mang chứng từ, mắt nhìn tay ghi chép”. Cho nên chuyển nhiệm vụ của kế toán thành nguyên tắc kế toán là không hợp lý, cần phải xem lại”, ông Thuyền nói.

Đại biểu Hoàng Thanh Tùng, Đoàn ĐBQH tỉnh Sóc Trăng.

Về điều kiện cấp chứng chỉ hành nghề kế toán, Đại biểu Thuyền hoàn toàn không đồng tình với quy định đối tượng hành nghề kế toán phải có bằng Đại học trở lên. Hiện nay tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa hoặc những đơn vị công lập quy mô nhỏ, đội ngũ kế toán đa phần chỉ cần có trình độ Trung cấp trở lên đã có thể đáp ứng được công việc.

“Với quy định trong luật này, nếu không quy định lộ trình phù hợp sẽ dẫn tới việc sẽ có nghĩa là rất nhiều người đang hành nghề kế toán phải đối diện với nguy cơ thất nghiệp khi chưa có thời gian chuyển đổi bằng cấp”, trong khi xã hội đang khuyến khích giảm lao động thất nghiệp”, ông Thuyền chỉ rõ.

Một điều quan trọng khác theo đại biểu Thuyền đó là việc cần phải đơn giản hóa thủ tục hành chính trong việc cấp chứng chỉ hành nghề kế toán. Nếu quy định bắt buộc Bộ Tài chính cấp chứng chỉ hành nghề kế toán là không hợp lý. Nên giao việc cấp Chứng chỉ hành nghề kế toán này cho Sở Tài chính các địa phương, nhằm đơn giản hóa thủ tục hành chính tránh rườm rà trong công tác này.

“Các Bộ cứ chen vào đưa ra điều kiện cấp chứng chỉ hành nghề kế toán như thế là đẻ ra thủ tục hành chính. Nên quy định như thế nào để quản lý được, không nên quy định Bộ Tài chính cấp chứng chỉ khiến kế toán cả nước phải về Hà Nội học. Có quy định luật lại kèm theo những rào cản để quản lý sẽ tiến tới khó tiến hành cải cách thủ tục hành chính”, ông Thuyền nói.

Quy định hành nghề dịch vụ kế toán quá khắt khe

Cũng liên quan đến quy định về hành nghề dịch vụ kế toán, Đại biểu Hoàng Thanh Tùng, Đoàn ĐBQH tỉnh Sóc Trăng băn khoăn về việc dự án luật bỏ quy định dịch vụ hành nghề kế toán với tư cách cá nhân, chỉ giữ lại quy định người có chứng chỉ hành nghề kế toán hoạt động trong các doanh nghiệp.

Đại biểu Tùng nghi ngại, dường như mục đích chính của chính sách này nhằm hạn chế số lượng lớn người hành nghề kế toán nhưng chưa có chứng chỉ hành nghề hoặc không đăng ký hành nghề. Thay vì kiểm tra, ban hành các quy định xử lý đối với những người hành nghề và các đơn vị sử dụng dịch vụ kế toán trái pháp luật để giải quyết tình trạng này, dự án Luật lại không cho phép hành nghề dịch vụ kế toán với tư cách cá nhân.

“Liệu điều này có phản ánh tư duy “không làm được thì cấm” hay không? Liệu có phù hợp với điều kiện kinh tế thị trường, khi nhu cầu thuê dịch vụ kế toán cho các hoạt động kế toán chi tiết của các hộ kinh doanh cá thể, doanh nghiệp vừa và nhỏ còn rất lớn? Quy định mới này sẽ tác động như thế nào đến môi trường kinh doanh của các doanh nghiệp vừa và nhỏ, nhất là các hộ kinh doanh khi mà chi phí thuê doanh nghiệp dịch vụ kế toán cao hơn nhiều so với dịch vụ  kế toán với tư cách cá nhân?”, Đại biểu Tùng đưa ra hàng loạt vấn đề.

Bên cạnh đó, quy định này sẽ ảnh hưởng như thế nào đến cơ hội hành nghề của công dân Việt Nam là những người có chứng chỉ hành nghề kế toán tiêu chuẩn ASEAN khi Cộng đồng kinh tế ASEAN được thành lập cuối năm nay cho phép 8 ngành nghề lao động trong đó có kế toán được tự do di chuyển, công  nhận tay nghề tương đương. Đây là những câu hỏi cần được trả lời thấu đáo”, Đại biểu nhấn mạnh.

Tán thành với ý kiến trên, đại biểu Trần Đình Long, Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông cho rằng, việc sửa đổi quy định về hành nghề dịch vụ kế toán đã bỏ đi chế định, khái niệm hết sức quan trọng về hành nghề kế toán.

Đại biểu nêu rõ: Việc bỏ chế định này dẫn đến sự không thống nhất ngay trong dự án Luật vì hành nghề kế toán bao gồm cả người hành nghề kế toán trong các đơn vị kế toán. Bên cạnh đó, nếu bỏ chế định hành nghề kế toán, chỉ quy định dịch vụ hành nghề kế toán trong đơn vị kinh doanh kế toán sẽ không thống nhất với các quy định của Hiến pháp 2013, hạn chế quyền làm việc của công dân đối với những ngành nghề luật pháp không cấm. Đại biểu đề nghị ban soạn thảo cần nghiên cứu lại quy định này để bảo đảm tính hợp hiến với Hiến pháp; thống nhất với các quy định pháp luật khác có liên quan.

“Dự thảo luật quy định về tiêu chuẩn và điều kiện cấp chứng chỉ hành nghề kế toán đối với công dân Việt Nam là quá khắt khe. Quy định kế toán phải tốt nghiệp Đại học là không cần thiết khi chỉ cần trình độ Cao đẳng trở lên. Hoặc quy định phải có thời gian 3 năm kinh nghiệm mới cấp chứng chỉ là thừa và gây khó khăn cho một cá nhân muốn hành nghề kế toán. Suy cho cùng nghề kế toán cũng giống như nhiều ngành nghề khác trong xã hội, thậm chí chỉ cần sự tính toán tỉ mỉ, khoa học và có đào tạo là được. Không nhất thiết phải có quá nhiều kinh nghiệm trước khi được cấp chứng chỉ hành nghề”, Đại biểu Trần Đình Long chỉ rõ./.