New York Times: Việt Nam cần phải gia nhập TPP
VOV.VN - Việc gia nhập Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) sẽ giúp kinh tế Việt Nam tiếp cận với nền công nghiệp toàn cầu.
Nội dung bài viết trên New York Times ngày 6/4 khẳng định, thỏa thuận này sẽ cho phép kinh tế Việt Nam tiếp cận với nền công nghiệp toàn cầu.
Với sự tham gia của 12 nước không bao gồm Trung Quốc, TPP sẽ tái thiết lập mối quan hệ địa chính trị trong khu vực cũng như ngăn chặn đà gia tăng ảnh hưởng của Trung Quốc tại Biển Đông. Bài báo cũng nhấn mạnh, TPP là một phần quan trọng trong chính sách tái cân bằng của Mỹ tại châu Á.
Về chính sách này của Mỹ, trong một phát biểu gần đây tại Việt Nam, Phó trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách Đông Á và Thái Bình Dương, Scot Marciel cho rằng, chiến lược này không chỉ hướng về Trung Quốc mà là về toàn bộ khu vực, với mục tiêu mang lại lợi ích cho tất cả các bên tham gia, mang đến sự phồn thịnh và bảo đảm tính độc lập của mỗi quốc gia trong khu vực.
Cơ hội lớn từ TPP
Việt Nam có đường bờ biển dài gần 3.500 km tại Biển Đông và chiếm một vị thế chiến lược trong giao dịch thương mại quốc tế. Gần 1/3 lượng dầu thô thế giới và hơn 1/2 lượng khí tự nhiên hóa lỏng được chuyên trở qua khu vực này vào năm 2013. Đây cũng là tuyến đường ngắn nhất từ tây Thái Bình Dương đến Ấn Độ Dương, và đồng thời cũng là hành lang di chuyển thuận lợi của nhiều lực lượng hải quân, trong đó có Mỹ.
TPP sẽ giảm đáng kể thuế nhập khẩu áp dụng cho hàng may mặc Việt NamNew York Times phân tích, sau nhiều năm đóng cửa kinh tế, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu ấn tượng khi bắt đầu mở cửa với thị trường thế giới vào năm 1986. Việt Nam là một trong những nước có tăng trưởng GDP cao nhất thế giới trong giai đoạn 1990-2010. Năm 2007, Việt Nam tham gia Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) và đã ký kết rất nhiều hiệp định thương mại quan trọng. Bên cạnh đó, Việt Nam cũng là nước xuất khẩu gạo và cà phê lớn thứ 2 thế giới năm 2013. Năm ngoái, Việt Nam là nước xuất khẩu hàng đầu ASEAN sang Hoa Kỳ, vượt qua Malaysia và Thái Lan.
Mặc dù vậy, đây mới chỉ là giai đoạn đầu của quá trình phát triển. Nền kinh tế Việt Nam hiện phụ thuộc quá nhiều vào những ngành công nghiệp tập trung cho xuất khẩu, sử dụng nhiều lao động và có giá trị thấp. Việt Nam hiện đang có nguy cơ bị kẹt trong khu vực có mức thu nhập trung bình. Tốc độ tăng trưởng GDP đã chậm lại trong những năm gần đây. Xếp hạng của Việt Nam đứng cuối cùng trong số những nền kinh tế đang là ứng cử viên gia nhập TPP, với GDP đầu người khoảng 1.910 USD, thấp hơn nhiều so với mức 6.660 USD của nước thấp thứ 2 là Peru.
Hiệp định TPP cung cấp một lộ trình cho giai đoạn phát triển thứ 2 của kinh tế-xã hội Việt Nam. New York Times cũng trích lời Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, cho biết: “Các thỏa thuận này đòi hỏi chúng ta phải cởi mở hơn. Vì vậy, thị trường của chúng ta phải trở nên năng động và hiệu quả hơn.”
Thỏa thuận này sẽ giảm đáng kể thuế nhập khẩu áp dụng cho hàng may mặc Việt Nam vào thị trường các quốc gia thành viên TPP, qua đó gia tăng cạnh tranh với hàng hóa cùng chủng loại từ các nước khác như Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia hay Thái Lan.
Và những rào cản
TPP quy định các hàng hóa Việt Nam phải sử dụng nguyên liệu có xuất xứ địa phương. Điều này sẽ thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp phụ trợ nội địa, qua đó giúp làm giảm sự phụ thuộc vào nguồn nguyên vật liệu nhập khẩu từ Trung Quốc.
TPP cũng yêu cầu các thành viên thực hiện quyền lao động tự do, quyền sở hữu trí tuệ, và tính minh bạch trong luật pháp. Nhà đầu tư kỳ vọng chính phủ các nước thành viên TPP sẽ không dành ưu đãi cho những doanh nghiệp quốc doanh. Điều này có nghĩa là vai trò của các công ty nhà nước tại Việt Nam sẽ giảm đáng kể sau khi gia nhập TPP.
Hiện nay ở Việt Nam, các doanh nghiệp nhà nước thâu tóm nhiều ngành kinh tế mũi nhọn, như ngành ngân hàng, năng lượng và giao thông vận tải. Đây được coi là một trong những rào cản của Việt Nam khi gia nhập TPP.
Bài báo cũng ghi nhận, Việt Nam đang nỗ lực đẩy mạnh công cuộc tái cơ cấu khu vực doanh nghiệp nhà nước và gần như chắc chắn sẽ gia nhập TPP, dựa trên các cơ sở về kinh tế, chính trị cũng như chiến lược. Tuy nhiên, Việt Nam cũng cần có những kế hoạch tái cơ cấu kinh tế mạnh mẽ hơn nữa./.
