Phát hành trái phiếu quốc tế: Thành công vượt mong đợi

Cùng với việc Fitch nâng hệ số tín nhiệm quốc gia của Việt Nam lên một bậc (từ B+ lên BB-) và Moody’s (từ B2 lên B1), sự kiện Bộ Tài chính phát hành thành công 1 tỷ USD trái phiếu Chính phủ ra thị trường vốn quốc tế với lãi suất thấp là một tin vui với thị trường vốn Việt Nam. Không chỉ tiết kiệm 1.000 tỷ đồng cho ngân sách nhà nước, sự kiện này còn giúp giảm áp lực nợ công cho Chính phủ. 

Khi trái phiếu Chính phủ “hút hàng” 

Không ồn ào, sôi động, thu hút nhiều sự đưa tin của giới truyền thông nhưng sự kiện Bộ Tài chính phát hành thành công 1 tỷ USD trái phiếu Chính phủ (TPCP) ra thị trường vốn quốc tế ngày 7/11/2014 vẫn là một điểm sáng lớn của công tác tài chính những ngày cuối năm 2014. Đây không chỉ là việc hiện thực hóa kịp thời Nghị quyết số 66/NQ-CP, ngày 16/10/2014 của Chính phủ, mà còn mở ra hướng đi vững chắc cho tiến trình huy động vốn quốc tế cũng như tái cơ cấu nợ công của Việt Nam. 

Với điều kiện thị trường vốn quốc tế đang có nhiều yếu tố thuận lợi, nhu cầu nắm giữ TPCP Việt Nam của các nhà đầu tư (NĐT) quốc tế đạt mức kỷ lục so với khối lượng phát hành. Tại phiên phát hành, đã có 437 NĐT quốc tế đăng ký mua TPCP Việt Nam với tổng trị giá đăng ký mua vượt hơn 10 lần khối lượng chào bán, lên tới trên 10,6 tỷ USD. Trong số đó có 17% NĐT châu Á, 28% NĐT đến từ châu Âu, 55% NĐT đến từ châu Mỹ. Nếu phân chia theo loại hình NĐT, có 84% NĐT là các công ty quản lý quỹ, 12% NĐT là các ngân hàng và 4% NĐT là các công ty bảo hiểm và quỹ hưu trí. 

Điểm sáng nổi bật của phiên đấu giá trái phiếu quốc tế lần này là mức lãi suất khá thấp. 1 tỷ USD TPCP Việt Nam, kỳ hạn 10 năm đã được bán với mức lãi suất cố định 4,8%/năm, thấp hơn mức dự kiến ban đầu là 5,125%/năm. Theo ông Đỗ Ngọc Quỳnh, Tổng thư ký Hiệp hội thị trường trái phiếu Việt Nam (VBMA), mức lãi suất TPCP của Việt Nam lần này thấp hơn hẳn so với lãi suất trái phiếu của Chính phủ Sri Lanka có cùng bậc xếp hạng tín nhiệm với Việt Nam (lãi suất trái phiếu Sri Lanka kỳ hạn 8 năm hiện là 5,2%/năm), chỉ cao hơn khoảng 0,4% so với lãi suất trái phiếu Indonesia, quốc gia có xếp hạng tín nhiệm ở mức BAA3, cao hơn Việt Nam tới 3 bậc. Đây cũng là mức lãi suất thấp nhất trong các đợt phát hành TPCP của chúng ta ra thị trường vốn quốc tế từ trước đến nay (năm 2005 là 7,15%, năm 2010 là 6,75%).

Tiết kiệm 1.000 tỷ đồng cho ngân sách nhà nước 

Trong 1 tỷ USD TPCP phát hành thành công ra thị trường quốc tế lần này, tổng mệnh giá đăng ký hoán đổi trái phiếu đã phát hành trước đó được chấp nhận mua lại là 726.626.000 USD, trong đó mua lại 436.452.000 USD trái phiếu phát hành năm 2005 và 290.174.000 USD trái phiếu phát hành năm 2010. Như vậy, sau đợt huy động vốn này, khoản nợ hơn 700 triệu USD của Việt Nam sẽ chỉ phải trả mức lãi suất thấp, bằng khoảng 2/3 của mức lãi suất cũ. 

Việc hoán đổi được 54,4% giá trị gốc của trái phiếu quốc tế 2005 và 25,4% giá trị gốc của trái phiếu quốc tế 2010 sẽ góp phần tái cơ cấu nợ công theo hướng kéo dài thời hạn vay và giảm áp lực về nghĩa vụ trả nợ. Bộ Tài chính tính toán, mức lãi mà Việt Nam phải trả ngay lập tức sẽ được giảm đi 50 triệu USD, tiết kiệm cho ngân sách khoảng 1.000 tỷ đồng. Cơ cấu nợ công của Việt Nam nhờ vậy sẽ an toàn hơn. Đây cũng sẽ là kinh nghiệm tốt cho Việt Nam trong quản lý nợ công hiện nay cũng như thời gian tới đây, nhằm đảm bảo tính an toàn và bền vững của khả năng trả nợ.

Cùng với việc Fitch nâng hệ số tín nhiệm quốc gia của Việt Nam lên một bậc (từ B+ lên BB-) và Moody’s (từ B2 lên B1), thành công của đợt phát hành TPCP ra thị trường vốn quốc tế năm 2014 đã giúp thiết lập mức lãi suất chuẩn thấp hơn nhiều so với trước đây. Điều này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho Chính phủ cũng như các doanh nghiệp Việt Nam huy động vốn trên thị trường quốc tế với lãi suất hợp lý hơn. Đồng thời, qua thành công vượt mong đợi của đợt phát hành trái phiếu quốc tế lần này, niềm tin của cộng đồng quốc tế vào quá trình tái cơ cấu nền kinh tế của Việt Nam đang đi đúng hướng dựa trên nền tảng ổn định kinh tế vĩ mô cũng được khẳng định ngày càng rõ nét sau sự kiện ý nghĩa nói trên./.