Sản xuất lúa sạch: Cách làm “lạ” của một thanh niên Đồng Tháp

Sản xuất lúa nói không với thuốc bảo vệ thực vật và phân bón hóa học của một thanh niên sinh năm 1991 tại xã Thường Thới Tiền, huyện Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp đang được sự quan tâm và chú ‎ý của cộng đồng. Trong khi nhiều nông dân vẫn đang dốc sức với cây lúa nhằm tăng năng suất bằng sự hỗ trợ của thuốc bảo vệ thực vật và phân bón thì việc trồng lúa không dùng thuốc tưởng chừng như nghịch l‎ý nhưng lại có lý trong thời điểm hiện nay.

Anh Võ Văn Tiếng chia sẻ cách làm lúa sạch với những ý tưởng rất riêng. Là con thứ 10 của một nông dân tại xã Thường Thới Tiền, huyện Hồng Ngự. Ban đầu, Tiếng theo đuổi ngành công nghệ thông tin rồi chuyển sang học du lịch nhưng lại cảm thấy không phù hợp. Sau đó, Tiếng tình nguyện vào quân ngũ. Khi ra quân, một trong những dự định mà anh triển khai ngay khi về với gia đình là trồng lúa sạch mà không dùng phân bón hóa học, thuốc bảo vệ thực vật.

Võ Văn Tiếng trên cánh đồng lúa nói không với thuốc bảo vệ thực vật và phân bón hóa học

Nói là làm, Tiếng đã thuyết phục gia đình, sau đó trực tiếp lên ô bờ bao cao, dẫn nước và sạ lúa theo cách làm của mình, tức là không hề sử dụng phân bón hay bất kì loại thuốc bảo vệ thực vật nào.

Võ Văn Tiếng chia sẻ: “Nghĩ tại sao nhà mình có đất mà làm để bán, sao mình không nghĩ làm để ăn. Làm để bán thì làm sao để có năng suất mình bán thôi chứ không nghĩ trong cái hạt gạo đó nó dư thừa bao nhiêu chất độc hại trong đó. Xuất phát từ tình yêu thương gia đình nên em về cố gắng làm ra sản phẩm sạch để cho gia đình mình dùng và sau đó chia sẻ với những người cần sản phẩm sạch”.

Với cách làm mới, cộng thêm vốn liếng, kinh nghiệm sản xuất hạn chế là những rào cản lớn nhất khi Tiếng bắt tay thực hiện mô hình. Tuy nhiên, bằng niềm đam mê mạnh mẽ, anh đã từng bước áp dụng tiến bộ khoa học vào đồng ruộng, tận dụng tối đa các loại thiên địch, phân hữu cơ trong đất để làm ra hạt gạo sạch. Cuối cùng chỉ lấy hạt gạo ra từ đất và trả lại tất cả cho đất để tái sinh độ dinh dưỡng của đất.

Với 2 ha đất, Tiếng chọn giống Nàng Hoa 9 để canh tác. Do không sử dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật nên vụ đầu tiên năng suất chỉ đạt khoảng 400 kg/công. Tới vụ thứ 2, cũng bằng cách làm này nhưng năng suất đã tăng lên 500 kg/công.

Về phần gia đình, với cách làm táo bạo của con trai mình, ban đầu ông Võ Văn Hào cũng không ít băn khoăn, lo lắng. Tuy nhiên với phương án thuyết phục cũng như các đầu mối tiêu thụ từ TPHCM của Tiếng nên ông Hào quyết định hỗ trợ con mình phát triển mô hình này: “Mình cũng lo, lo dữ lắm, đêm cũng không ngủ được nữa. Không biết con nó có thực hành gì không nữa, nó làm rồi có thực hành thì cũng tốt lắm. Làm thì cũng được tại vì nó làm lúa có chất lượng nên giờ thì ai cũng thích, mến hết”.

Từ khi sản xuất được gạo sạch với quy trình riêng của mình, Tiếng đã liên kết với đối tác tại TPHCM để làm đầu mối kinh doanh với nhãn hiệu gạo sạch Tâm Việt. Bước đầu sản phẩm gạo sạch này đã được thị trường đón nhận khả quan. 

Với giá bán 28 ngàn đồng/ký, gạo Tâm Việt của nông dân Võ Văn Tiếng đã được đóng gói và xuất bán trong 2 vụ vừa qua và luôn thiếu hụt nguồn cung so với nhu cầu. Có thể nói, mặc dù cách trồng lúa này không mới, tuy nhiên điều mà lãnh đạo tỉnh, huyện ghi nhận ở mô hình chính là tinh thần vì cộng đồng, dám nghĩ và dám làm. Cũng chính sự động viên này đã góp thêm sức mạnh để Tiếng toàn tâm, toàn ý‎ với dự án của mình.

Võ Văn Tiếng cho biết thêm: “Về ý tưởng của em, em nghĩ chắc sẽ thành công vì nó là một mô hình sạch, bảo vệ môi trường. Còn những người xung quanh thấy em làm lạ quá, làm lúa mà không xịt thuốc hóa học thì họ nghĩ em như một người điên. Do em hiểu về tính chất của cây lúa, hiểu về sự phát triển của cây tùy theo giai đoạn lúc nào nó bệnh, lúc nào bị sâu. Thay vì dùng thuốc hóa học, em dùng thiên địch để diệt những dịch hại. Mục đích em làm vì uy tín và chất lượng của mình chứ không vì lợi nhuận”.

Trong bối cảnh sản xuất tăng vụ, liên tục gia tăng sản lượng thì việc trồng lúa không dùng phân bón hóa học, thuốc bảo vệ thực vật có vẻ là nghịch lý; đồng thời, ở góc độ kinh doanh, mô hình gạo sạch của nông dân trẻ Võ Văn Tiếng rõ ràng ban đầu chưa mang lại lợi nhuận cao cho người trồng lúa. Tuy nhiên, điều đáng ghi nhận trong cách làm chính là ý thức sản xuất sạch, sản xuất an toàn để tạo được sản phẩm có chất lượng, hướng đến thị trường tiêu thụ ổn định. Đây được xem là hướng đi đúng đắn để người nông dân có thể có được lợi nhuận sau mỗi vụ mùa và đi kèm với đó là việc nâng cao ý thức bảo vệ môi trường trong sản xuất nông nghiệp hiện nay./.