Sẽ có hệ thống thông tin hiện đại để quản lý, bảo vệ rừng

Thay bằng phương pháp thủ công như công văn hành chính, điện thoại, hay in thành sách, tài liệu để quản lý ngành lâm nghiệp thì sắp tới đây, những cơ sở dữ liệu đầy đủ về rừng sẽ được số hóa bằng hệ thống thông tin hiện đại nhất thế giới.

Chỉ cần có internet là các nhà quản lý và chủ rừng có thể truy cập để biết được chính xác thông tin về tài nguyên rừng, hiện trạng rừng và thực hiện báo cáo nhanh ngành lâm nghiệp từ địa phương đến trung ương. Giúp đỡ ngành Lâm nghiệp Việt Nam xây dựng hệ thống thông tin này là Chính phủ Phần Lan, thông qua Dự án "Phát triển hệ thống quản lý thông tin ngành Lâm nghiệp" (FORMIS).

Theo dõi tài nguyên rừng, cháy rừng ở bất cứ đâu có internet

Sau khi được thực hiện thí điểm tại 3 tỉnh: Thanh Hóa, Thừa Thiên Huế và Quảng Ninh, Dự án "Phát triển hệ thống quản lý thông tin ngành Lâm nghiệp" (FORMIS) đang ở Giai đoạn II, triển khai từ năm 2013 đến năm 2018 với nguồn vốn tài trợ bởi Chính phủ Phần Lan. Dự án hỗ trợ Bộ Nông nghiệp và PTNT giám sát và quản lý ngành lâm nghiệp bằng cách xây dựng một hệ thống thông tin hiện đại, thống nhất từ trung ương đến địa phương, nhằm cung cấp thông tin chính xác cho việc ra quyết định của các cơ quan quản lý lâm nghiệp các cấp.

Chỉ cần có internet là các nhà quản lý và chủ rừng có thể truy cập để biết được chính xác thông tin về tài nguyên rừng.

Ông Nguyễn Bình Minh, Phó Giám đốc Ban Quản lý Dự án Formis, Chánh văn phòng Tổng cục Lâm Nghiệp cho biết, các thông tin trong quản lý chỉ đạo điều hành của ngành lâm nghiệp từ trước cho đến nay có rất nhiều và nằm rải rác ở khắp các cơ quan trong và ngoài ngành. Điều đó gây nên sự chồng chéo, mâu thuẫn, và chưa đáp ứng yêu cầu quản lý ngành lâm nghiệp.

Vì thế, Dự án Formis đã giúp cho ngành lâm nghiệp xây dựng khung thông tin quản lý với những thông tin chính thống, thường xuyên được cập nhật, với công nghệ hiện đại sẽ giúp ích rất lớn cho ngành lâm nghiệp trong chỉ đạo, điều hành quản lý và bảo vệ rừng. Chương trình theo dõi diễn biến tài nguyên rừng sẽ thay đổi hoàn toàn về cách làm. 

"Lâu nay chúng ta vẫn thực hiện bằng phương pháp thủ công, rồi in ra cuốn sách, hoặc văn bản thì khi hệ thống này đi vào hoạt động, sẽ được điện tử hóa các dữ liệu về tài nguyên rừng, đất rừng… Bất cứ ở đâu có mạng intenet là có thể truy cập và có thể kết xuất ra được những báo cáo theo yêu cầu" ông Minh nói. 

Hội thảo về phát triển hệ thống thông tin quản lý, bảo vệ rừng.

Thời gian qua, Dự án Formis đã xây dựng được phần mềm báo cáo nhanh ngành kiểm lâm với khoảng 150 thông số hết sức chính xác, đầu đủ thay bằng cách báo cáo qua điện thoai, gửi email, công văn hành chính trước kia. Có những thông số thay đổi hàng ngày, hàng giờ như cháy rừng, thì thông qua phần mềm này, ở dưới xã, huyện báo cáo lên tỉnh, lên trung ương để có những chỉ đạo chính xác, kịp thời.

Cần nâng cao năng lực cán bộ lâm nghiệp

Lợi ích Dự án mang lại đã rất rõ và hết sức cần thiết, thế nhưng để xây dựng được hệ thống thông tin quản lý ngành lâm nghiệp này, theo ông Trương Lê Hiếu, Điều phối viên Quốc gia của Dự án Formis, đây là điều không dễ dàng bởi những thách thức về phạm vi, nguồn lực triển khai. “Thách thức lớn nhất của Dự án là phạm vi quá rộng, trên 63 tỉnh, thành. Và quan trọng là việc thực hiện phải có sự sâu sát, nhiệt tình của địa phương. Họ phải có mong muốn ứng dụng hệ thống phần mềm này thì việc triển khai mới thuận lợi được” – Ông Trương Lê Hiếu chia sẻ.

Để cung cấp và cập nhật cơ sở dữ liệu cho hệ thống, mỗi tỉnh phải thành lập 01 tổ thông tin lâm nghiệp và cho đến nay đã có 47 tỉnh lập được tổ thông tin này.  Nhưng vấn đề đặt ra là năng lực công nghệ thông tin của cán bộ ở tỉnh còn nhiều hạn chế. 

Ông Tapio Leppanen, Cố vấn trưởng kỹ thuật Dự án Formis giai đoạn II cho biết, thách thức của dự án là năng lực của cán bộ để duy trì hoạt động Hệ thống phần mềm này. “Chúng tôi liên tục tổ chức các khóa đào tạo cán bộ, tập trung đào tạo những giáo viên then chốt nhất để những giáo viên này sẽ truyền đạt cho các cán bộ ngành lâm nghiệp cấp cơ sở. Hiện nay, chúng tôi đã có một nhóm giáo viên 20 người chủ chốt , nắm rất tốt kỹ năng để phục vụ công tác tập huấn” Ông Tapio Leppanen nói.

Hiện nay, Dự án cũng đang tổ chức lớp tập huấn ứng dụng theo dõi diễn biến rừng và đất lâm nghiệp cho các cán bộ lâm nghiệp cấp tỉnh, huyện ở các tỉnh Tây Nguyên. Dự kiến từ nay đến cuối năm 2015, Dự án sẽ tổ chức 12 khóa tập huấn để nâng cao năng lực cho các cán bộ lâm nghiệp, đáp ứng việc duy trì hoạt động của Hệ thống thông tin quản lý ngành lâm nghiệp hiện đại trong những năm tới./.