Sân bay Long Thành "vắt qua ba 3 nhiệm kỳ", ĐBQH hy vọng không bị hoãn tiến độ

Tiếp tục Kỳ họp thứ 6, sáng nay 9/11, Quốc hội thảo luận ở hội trường về việc điều chỉnh một số nội dung của Nghị quyết 53/2017/QH14 của Quốc hội về Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành (Sân bay Long Thành).

Nguyên nhân kéo dài thời gian thực hiện dự án chưa thuyết phục

Phát biểu tại phiên họp, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương) cho rằng, về nguyên nhân dẫn đến điều chỉnh thời gian thực hiện dự án, trong tờ trình của Chính phủ có nêu nhiều nguyên nhân dẫn đến việc kéo dài thời gian thực hiện dự án. Tuy nhiên, đây hầu như đều là những nguyên nhân khách quan, không có nguyên nhân chủ quan.

Một nguyên nhân được đại biểu chỉ ra chưa thuyết phục là do dự án có quy mô lớn, tính phức tạp đòi hỏi sự cẩn trọng, tỉ mỉ và sự phối hợp của nhiều ban, ngành liên quan. Theo đại biểu, đây không phải là nguyên nhân dẫn đến chậm trễ. Bởi khi xây dựng dự án thì quy mô, khối lượng công việc là nội dung đã phải rà soát rất kỹ để có phương án cụ thể.

“Đề nghị cần có những đánh giá sát thực hơn nguyên nhân dẫn đến việc triển khai dự án bị chậm nhiều so với tiến độ, đặc biệt là những nguyên nhân chủ quan để từ đó có biện pháp khắc phục hiệu quả, tránh việc đã gia hạn nhưng vẫn tiếp tục chậm trễ trong thời gian tới”, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga nói.

Cũng theo đại biểu đoàn Hải Dương, đời sống người dân ở khu tái định cư vẫn còn thiếu các tiện ích công cộng, đặc biệt là trường học. Việc này sẽ ảnh hưởng không tốt đến người dân, cần khẩn trương hoàn thành tất cả các công trình thuộc dự án thành phần để đời sống người dân ổn định.

“Công tác triển khai đề án đào tạo nghề giải quyết việc làm và tổ chức lại đời sống cho người dân được tiến hành quá chậm, trong khi đây là nội dung quan trọng của dự án. Cần nghiên cứu, đánh giá kỹ lưỡng và có giải pháp cụ thể cho vấn đề này”, đại biểu đề nghị.

Đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa (Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp) nói sân bay Long Thành là một dự án rất lớn "vắt qua ba 3 nhiệm kỳ Quốc hội": Quốc hội khóa 13 thông qua chủ trương đầu tư; Quốc hội khóa 14 ban hành Nghị quyết 53 đồng ý cho tách dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư Cảng Hàng không Quốc tế Long Thành; khóa 15 chấp thuận đưa vào Nghị quyết kỳ họp thứ 6, cho phép cho lùi thời hạn giải ngân dự án thành phần.

"Hy vọng, tiến độ hoàn thành giai đoạn 1 vào 2025 được bảo đảm, không có thêm lần trình lùi hoãn thời gian", nữ đại biểu nhấn mạnh.

Đồng tình với ý kiến của đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga, đại biểu Mai Hoa cho rằng, lý do này là một trong các lý do chứ không phải lý do chính. Bởi lẽ quyết tâm của Chính phủ và tỉnh Đồng Nai khi trình Quốc hội khóa XIV là sẽ bàn giao mặt bằng vào năm 2020. Như vậy, đây là thời điểm trước năm 2021 mà dịch COVID-19 diễn ra ở Đồng Nai là giữa 2021 nên đây không phải lý do chính.

Đại biểu đặt vấn đề, việc điều chỉnh tiến độ dự án thành phần như vậy đã và sẽ ảnh hưởng thế nào đến việc đưa dự án vào khai thác giai đoạn 1? Điều này cần có sự cam kết và làm rõ từ Chính phủ.

"Câu hỏi mà chúng tôi muốn đặt ra là dự án có bị chậm không, nếu chậm sẽ chậm bao nhiêu lâu. Tôi cũng băn khoăn là chúng ta chậm ở giai đoạn đầu thì sẽ tổng lực đẩy nhanh tiến độ ở giai đoạn cuối để đảm bảo chất lượng công trình", đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa băn khoăn.

Tranh luận với đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga, đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương, Đại biểu Trịnh Xuân An (Đoàn  ĐBQH tỉnh Đồng Nai) cho rằng, đây là dự án lớn, cả nước đang dõi theo, nên cần làm hết trách nhiệm để đẩy nhanh tiến độ. Trong thời gian qua, có những cán bộ vi phạm đã bị xử lý. Về nguyên nhân khách quan, đại biểu khẳng định, dịch bệnh Covid-19 thực sự có ảnh hưởng nặng nề đến tiến độ triển khai dự án.

Về ý kiến cho rằng phần chuyển vốn chưa hợp lý, đại biểu Trịnh Xuân An cho rằng, theo quy định tại Điều 68 Luật Đầu tư công, những nội dung này không thuộc thẩm quyền của Thủ tướng, không quy định việc chuyển từ giai đoạn này sang giai đoạn sau.

“Nếu quyết định chuyển phải qua thẩm quyền của Quốc hội, đặc biệt, hiện nay chúng ta đang còn khoản kết dư trong ngân sách Đồng Nai, nếu cho chuyển thì Đồng Nai có thể sử dụng được ngay mà không làm tăng dự toán của năm 2024”, đại biểu An cho biết.

Bộ trưởng Bộ GTVT giải trình

Báo cáo, làm rõ các vấn đề Quốc hội quan tâm về nội dung này, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải (GTVT) Nguyễn Văn Thắng cho biết, về nguyên nhân dự án chậm tiến độ, ngoài các nguyên nhân khách quan như cơ quan chủ trì trình, Báo cáo của Chính phủ cũng nêu rõ nguyên nhân chủ quan là do nhân sự chủ chốt của UBND tỉnh Đồng Nai trong thời gian thực hiện dự án có nhiều thay đổi.

Thủ tục lập quy hoạch tái định cư, thiết kế đấu thầu kéo dài và lực lượng lao động khan hiếm sau giãn cách của đại dịch Covid-19, ảnh hưởng đến tiến độ thi công các gói thầu xây dựng…

"Qua báo cáo của UBND tỉnh Đồng Nai, có thể thấy trong quá trình triển khai thực hiện kể từ khi Quốc hội có quyết định phê duyệt chủ trương, các bước phê duyệt dự án có nhiều vướng mắc", Bộ trưởng Bộ GTVT nói.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, sau góp ý của các đại biểu Quốc hội, Chính phủ sẽ tiếp tục đánh giá, xác định các nguyên nhân chủ quan để từ đó rút kinh nghiệm và có các giải pháp khắc phục triệt để trong thời gian tới.

Làm rõ tỉ lệ diện tích đất chưa GPMB có ảnh hưởng tới tiến độ dự án hay không, đến nay UBND tỉnh Đồng Nai thu hồi 4.882/5000 ha đạt 97,6% và đã bàn giao 100% mặt bằng giai đoạn 1 cho Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) triển khai dự án, phần diện tích còn lại gần 2,4% là thuộc giai đoạn 2 nên việc GPMB diện tích còn lại không ảnh hưởng tới tiến độ thực hiện dự án CHK Long Thành.

Về giải pháp triển khai xử lý dứt điểm các nội dung còn tồn tại sau khi được Quốc hội cho phép kéo dài thời gian thực hiện, Bộ trưởng GTVT cho biết, UBND tỉnh Đồng Nai sẽ tiếp tục phối hợp với Bộ GTVT, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính để khẩn trương có các giải pháp xử lý dứt điểm.

UBND tỉnh Đồng Nai cũng đã yêu cầu các chủ đầu tư lập tiến độ thi công tổng thể, chi tiết, đôn đốc kịp thời và có các biện pháp tăng cường. Chính phủ sẽ theo dõi sát sao, kịp thời lãnh đạo, chỉ đạo theo các nội dung Nghị quyết của Quốc hội để tháo gỡ kịp thời các khó khăn, vướng mắc, góp phần để dự án triển khai đúng tiến độ.