Xăng, dầu 8 lần giảm: Cước vận tải chưa đến lúc giảm?

Tính từ giữa tháng 7 đến nay, giá xăng dầu đã giảm tới hai lần. Chỉ riêng trong tháng 9 đã giảm tới ba lần và trong vòng 10 ngày gần đây, giá xăng dầu giảm liên tục hai lần. Mặc dù với biên độ giảm giá mỗi lần không lớn, nhưng sau 8 lần giảm, giá xăng dầu đã hạ 3.300 đồng/lít, về mức thấp nhất của mặt bằng giá xăng dầu năm 2012, thấp hơn nhiều so với đỉnh cao năm 2013.

Điều đáng nói là trái ngược hoàn toàn với những lần xăng dầu tăng giá, các doanh nghiệp vận tải thi nhau đăng đàn kêu lỗ, thu không đủ bù chi, phụ thuộc vào nhiều chi phí đầu vào khác với mục đích cuối cùng là tăng giá cước vận tải. Đến nay sau 8 lần giá xăng dầu giảm, thị trường không hề thấy bất kỳ động thái giảm giá cước của các doanh nghiệp vận tải.

Trao đổi quan điểm về tình trạng này, ông Nguyễn Văn Thanh, Chủ tịch Hiệp hội vận tải ô tô Việt Nam (VATA) cho rằng, giá cước vận tải luôn được điều chỉnh theo thị trường, biến động giảm hay tăng giá nhiên liệu có ảnh hưởng trực tiếp đến giá vận tải tuy nhiên phải có độ trễ nhất định.

Ông Thanh cho biết, những khi giá xăng dầu tăng thì không phải giá cước vận tải sẽ tăng được ngay và ngược lại, khi giá nhiên liệu giảm thì giá cước vận tải cũng chưa thể giảm ngay.

Lý giải về điều này, Chủ tịch Hiệp hội vận tải ô tô Việt Nam nêu rõ việc tăng, giảm giá cước vận tải liên quan đến quá nhiều thủ tục tương đối nhiêu khê. Cụ thể, đối với vận tải hàng hóa, doanh nghiệp vận tải phải thương thảo lại với khách hàng; đối với hoạt động vận tải taxi, doanh nghiệp phải dừng hoạt động để cài đặt lại giá cước trên đồng hồ tính tiền; với vận tải hành khách tuyến cố định phải tính toán lại, kê khai lại giá rồi in, sửa lại vé…

Tuy nhiên, ông Thanh cũng cho biết, nhiều doanh nghiệp cũng đã bày tỏ băn khoăn phản ánh đến Hiệp hội. Hiện nay đa phần các doanh nghiệp vẫn đang có tâm lý chờ đợi thêm một thời gian trước khi có quyết định điều chỉnh giá, vì doanh nghiệp e ngại sau đây giá xăng, dầu lại có biến động tăng trở lại.

“Thực tế là dù có 8 lần giảm những giá xăng dầu vẫn chỉ là giảm nhỏ giọt. Tổng cộng 8 lần đã giảm tới hơn 10% nhưng thời gian giảm giá lại diễn ra trong chu kì ngắn khiến các doanh nghiệp vận tải chưa thể có động thái mới. Tuy nhiên nếu giá xăng dầu giảm sâu như hiện nay và ổn định trong thời gian dài thì các doanh nghiệp vận tải phải tính toán lại để có hướng giảm giá cước, việc này đã được Hiệp hội khuyến cáo đến các doanh nghiệp”, ông Thanh cho biết.

Ông Thanh cũng tính toán, nếu so với mức giảm trên 10% của giá xăng dầu hiện nay sẽ tương ứng với mức giảm giá cước vận tải từ 4% - 5%, bởi giá nhiên liệu ứng với 40% - 50% giá thành vận tải.

Theo phản ánh từ phía các doanh nghiệp, hiện nay ngoài giá nhiên liệu giảm, vẫn còn tồn tại nhiều loại phí ở mức cao và có xu hướng tăng như phí bảo trì đường bộ, phí qua trạm thu hồi vốn BOT, phí đăng kiểm, phí bảo hiểm, tiền lương, tiền điện, nước… những chi phí này vẫn không thể giảm đã gián tiếp ảnh hưởng đến giá thành vận tải bằng ô tô, do đó việc giảm giá cước vận tải sẽ rất khó khăn.

Đại diện Hiệp hội vận tải ô tô Việt Nam cho biết, đã rất nhiều lần đề xuất việc điều chỉnh giá nhiên liệu nhằm tương thích với giá thành vận tải. Trong đó, Hiệp hội kiến nghị Liên bộ Tài chính - Công Thương cố gắng ổn định giá xăng dầu trong khoảng 1 năm hoặc ít nhất 6 tháng bằng cách sử dụng quỹ bình ổn để các doanh nghiệp vận tải có cơ sở tăng - giảm giá theo lộ trình phù hợp. Tình trạng tăng giảm giá xăng dầu không theo chu kì như hiện nay là cực kì làm khó cho các doanh nghiệp vận tải.

Mặc dù chưa có động thái tăng giá, phía Hiệp hội cho biết cũng đã khuyến cáo các doanh nghiệp vận tải tiếp tục nâng cao chất lượng phục vụ, không vì áp lực giảm giá khiến chất lượng phục vụ giảm đi. Với nhu cầu hiện nay, có thể khách hàng không băn khoăn nhiều về giá cước nhưng chất lượng phục vụ lại được xem xét để đánh giá đến giá thành vận tải.

“Trong cuộc cạnh tranh khốc liệt này, các doanh nghiệp vận tải phải hết sức khôn ngoan và tỉnh táo. Trong quyền hạn của Hiệp hội cũng không thể áp đặt được giá cước đối với mỗi doanh nghiệp. Tuy nhiên, với xu thế hiện nay, lượng cung vận tải đang vượt so với cầu, nếu các doanh nghiệp không cạnh tranh được bằng giá cả và chất lượng thì chính các doanh nghiệp sẽ bị thị trường đào thải”, ông Thanh cho hay.

Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường trong một cuộc họp gần đây cũng cho biết, đối với giá cước vận tải đường bộ là việc thỏa thuận giữa các Hiệp hội vận tải các tỉnh, thành với nhau, Bộ GTVT đã yêu cầu các Hiệp hội phải có đàm phán để giảm giá cước khi giá xăng đã giảm.

Thứ trưởng Trường tin tưởng, nếu giá xăng dầu tiếp tục giữ ổn định chắc chắn giá cước vận tải sẽ phải giảm xuống. Tuy nhiên để thực hiện được cần phải có lộ trình, bởi theo quy định của Chính phủ trong ít nhất trong 1 tháng giá xăng dầu không thay đổi mới có sự điều chỉnh giá các mặt hàng khác, tránh việc giá thị trường không theo kịp với giá xăng dầu./.

Ông Bùi Danh Liên - Chủ tịch Hiệp hội vận tải ô tô TP Hà Nội:

Chưa thể giảm giá cước vận tại bởi vẫn phải cân đối lại giá xăng dầu với những chi phí đầu vào khác. Hơn nữa không có lý gì vận tải đường bộ lại có thể lại rẻ hơn vận tải đường sắt, giá cước vận tải hiện nay là chưa phản ánh đúng giá thành.

Mặt khác, nhiều doanh nghiệp vận tải cũng cho rằng, những lần giảm giá xăng dầu gần đây tuy nhiều nhưng số tiền giảm không bằng một lần điều chỉnh tăng. Do áp lực cạnh tranh nên khi xăng dầu tăng giá mạnh trước đó, nhiều doanh nghiệp không dám tăng giá cước để giữ khách. Do vậy, việc giảm giá nhiên liệu sẽ giúp các doanh nghiệp bù một phần chi phí cho những đợt tăng giá trước.

Hiện nay có một số hãng taxi lớn tăng giá quá cao, sau đợt giảm giá xăng dầu này, Hiệp hội cũng khuyến cáo các doanh nghiệp nên xem xét lại giá cước để đảm bảo sự công bằng trong hoạt động kinh doanh./.