Nga bước đầu hướng tới hủy bỏ phê chuẩn Hiệp ước Cấm thử vũ khí hạt nhân
VOV.VN - Hạ viện Nga đã bỏ phiếu thông qua lần thứ nhất về việc hủy bỏ việc phê chuẩn Hiệp ước cấm thử vũ khí hạt nhân toàn diện (CTBT). Giới chức Nga khẳng định, ý định hủy bỏ không đồng nghĩa với việc Nga chuẩn bị thử bom hạt nhân, song đây có thể coi như phản ứng trước việc Mỹ đã ký nhưng chưa phê chuẩn hiệp ước này suốt nhiều năm qua.
Hạ viện Nga ngày 18/10 đã tiến hành bỏ phiếu về việc hủy phê chuẩn Hiệp ước Cấm thử hạt nhân toàn diện, với kết quả là 412 phiếu thuận, không phiếu trắng.
Đây là lần bỏ phiếu đầu tiên trong 3 lần bỏ phiếu theo quy định. Nga lý giải mục đích hủy phê chuẩn Hiệp ước cấm thử vũ khí hạt nhân toàn diện là để phản ứng trước cách hành xử của Mỹ, quốc gia đã ký nhưng chưa bao giờ phê chuẩn hiệp ước này.
Một số chuyên gia kiểm soát vũ khí lo ngại rằng Nga có thể đang tiến tới một cuộc thử nghiệm hạt nhân mới mà phương Tây không loại trừ là “tín hiệu đe dọa” vào thời điểm leo thang căng thẳng xung đột với Ukraine. Mặc dù vậy, Nga khẳng định sẽ vẫn là một bên ký kết Hiệp ước cấm thử vũ khí hạt nhân toàn diện, cam kết tiếp tục cung cấp dữ liệu cho hệ thống giám sát toàn cầu nhằm cảnh báo thế giới về bất kỳ vụ thử hạt nhân nào.
Động thái mới nhất của Nga được xem là lời cảnh tỉnh đối với Mỹ khi không phê chuẩn hiệp ước kể trên trong suốt 23 năm qua. Nghị sĩ Leonid Slutsky, lãnh đạo Đảng Dân chủ Tự do Nga (LDPR) cho rằng, việc phía Nga hủy phê chuẩn Hiệp ước Cấm thử hạt nhân sẽ giúp đạt được vị thế cân bằng, đây là phản ứng “gương soi” với lập trường của Mỹ- quốc gia trong gần một phần tư thế kỷ đã trì hoãn thủ tục phê chuẩn hiệp ước quan trọng nhất này.
Điều này cũng đã được Tổng thống Nga Vladimir Putin lưu ý gần đây: “Tôi chưa sẵn sàng để nói liệu chúng ta có nên tiến hành thử nghiệm hay không. Tôi nhắc lại rằng, Mỹ đã ký nhưng chưa phê chuẩn Hiệp ước cấm thử hạt nhân toàn diện năm 1996, trong khi Nga đã ký và phê chuẩn, thì về nguyên tắc, chúng tôi có thể sẽ hành xử tương đương với Mỹ. Nhưng đây là câu hỏi dành cho các đại biểu Duma Quốc gia. Về mặt lý thuyết, chúng tôi có thể thu hồi việc phê chuẩn”.
Chủ tịch Hạ viện (Duma Quốc gia Nga) Vyacheslav Volodin hôm qua một lần nữa nhấn mạnh mục đích để Nga đưa ra quyết định này cũng là nhằm đảm bảo an ninh của Nga: “Vì lợi ích đảm bảo an ninh của Nga, chúng tôi sẽ rút lại việc phê chuẩn Hiệp ước Cấm thử hạt nhân toàn diện. Liên bang Nga sẽ làm mọi thứ để bảo vệ công dân của mình và duy trì sự bình đẳng chiến lược toàn cầu”.
Mỹ lấy làm lo ngại trước ý định này của Nga, có thể gây nguy hiểm cho tiêu chuẩn toàn cầu về chống thử nghiệm hạt nhân.
Tại Hội nghị Giải trừ quân bị, đại diện thường trực của Mỹ Bruce Turner ngày 17/10 cho biết, Mỹ đang kêu gọi Nga không rút lại việc phê chuẩn Hiệp ước Cấm thử hạt nhân toàn diện. Mỹ cũng để ngỏ khả năng hợp tác mang tính xây dựng với Nga trong vấn đề nối lại việc thực hiện đầy đủ Hiệp ước Kiểm soát vũ khí hạt nhân (New START) cũng như sẵn sàng hợp tác trên một hệ thống kiểm soát vũ khí mới.
