Cơ hội đối thoại cho Nga - Ukraine với sự trung gian của Thổ Nhĩ Kỳ

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan hôm qua (30/5) đã để ngỏ khả năng hỗ trợ hai bên nối lại đối thoại với sự can thiệp của cả Liên Hợp Quốc. Đây có lẽ là một cơ hội đối thoại rõ ràng nhất cho hai bên sau nhiều tuần.

Cụ thể, hôm qua, Thổ Nhĩ Kỳ đã đề xuất đứng ra đăng cai vòng đàm phán hòa bình mới giữa Nga và Ukraine nhằm tiến tới chấm dứt cuộc xung đột hiện nay. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan tuyên bố sẵn sàng đăng cai vòng đàm phán hòa bình đó tại thành phố Istanbul và các đại diện của Liên hợp quốc cũng có thể tham dự.

Đề xuất được Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ đưa ra trong cuộc điện đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ông Erdogan cho rằng cả Nga và Ukraine cần phải có những bước đi để giảm thiểu các tác động tiêu cực của cuộc chiến và xây dựng lòng tin bằng cách khôi phục càng sớm càng tốt các cuộc đàm phán hòa bình.

Hiện Moscow chưa đưa ra bất kỳ bình luận nào. Song Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov có kế hoạch đến Thổ Nhĩ Kỳ vào ngày 8/6 tới, cùng với một phái đoàn quan chức quân sự để thảo luận về việc tạo ra một hành lang biển tiềm năng cho việc xuất khẩu nông sản của Ukraine. Chuyến công tác của ông Lavrov được lên kế hoạch sau khi Tổng thống Nga Putin tuyên bố Nga sẵn sàng đối thoại với Ukraine và tạo điều kiện thuận lợi cho việc xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine không bị cản trở, với sự phối hợp của Thổ Nhĩ Kỳ.

Đổi lại, Nga muốn một số biện pháp trừng phạt của phương Tây nhắm vào lĩnh vực bảo hiểm của họ được dỡ bỏ, vì nó sẽ ảnh hưởng đến các tàu sẽ tham gia vào mạng lưới vận tải biển tiềm năng, trong khi Ukraine không muốn tàu chiến Nga tiếp cận các bến cảng của họ ở Odessa. Và vấn đề đàm phán hiện chỉ còn là những bất đồng này giữa Nga và Ukraine.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky thừa nhận: “Bây giờ, vì Nga đã phong tỏa các cảng của chúng tôi trên Biển Đen và kiểm soát một phần bờ biển Azov của chúng tôi, chúng tôi không thể xuất khẩu 22 triệu tấn ngũ cốc, vốn đã nằm trong các kho hàng ở đất nước chúng tôi.”

Vấn đề xuất khẩu nông sản cho Ukraine cũng chính là trọng tâm nghị sự trong cuộc điện đàm của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ với người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky diễn ra cùng ngày. Các bên kỳ vọng sẽ có một tuyến đường biển an toàn để xuất khẩu nông sản Ukraine, với việc Thổ Nhĩ Kỳ đảm nhận vai trò trong một cơ chế giám sát giữa Nga – Ukraine và Liên Hợp Quốc.

Đến nay, đã gần 100 ngày tính từ khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine. Hiện Nga đang dồn lực cho chiến trường Donbass - miền Đông Ukraine – khu vực ly khai được Nga công nhận độc lập. Theo Ngoại trưởng Nga, “giải phóng” khu vực này là một ưu tiên vô điều kiện”; trong khi Tổng thống Ukraine thừa nhận, chiến trường này đang vô cùng khó khăn./.