Làng đất - Cuộc đối thoại của vật liệu xanh
VOV.VN -“Làng đất” là một dự án cộng đồng đậm tính nhân văn được thực hiện tại thôn Nậm Đăm, xã Quản Bạ, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang.
 |
| Dự án do KTS Hoàng Thúc Hào chủ trì thiết kế vừa được trao giải vàng Giải thưởng Kiến trúc Quốc gia năm 2016. |
 |
| Nậm Đăm là một làng dân tộc người Dao. Cộng đồng làng sống ở trên đỉnh núi từ lâu đời, không gian nơi đây tuyệt đẹp với những dãy núi cao cùng ruộng bậc thang, rừng già nguyên sinh. |
 |
| Cuộc sống nơi đây rất nghèo khó khi cộng đồng làng bị cô lập trên núi cao, thiếu sự kết nối; các công trình nhà ở không đảm bảo tiện nghi, trẻ em không được đi học, nhà ở liền với chuồng gia súc làm cho môi trường sống ô nhiễm, dịch bệnh lây lan. Mỗi năm ở nơi đây chỉ thu hoạch được một vụ hoa màu với năng suất thấp do địa hình khó khăn, đất nông nghiệp hạn chế, khí hậu khắc nghiệt. |
 |
| Trước tình hình đó, cộng đồng làng đã “tự cứu lấy mình” bằng cách phối hợp với các kiến trúc sư, tổ chức NGO Caritas Thụy Sỹ để di dời xuống núi, xây dựng ngôi làng mới thành một quần cư nhằm phát triển du lịch, cải thiện chất lượng cuộc sống, duy trì và phát huy bản sắc. |
 |
| Được khởi đầu từ năm 2008, đến nay Nậm Đăm đã qua 3 giai đoạn xây dựng phát triển: Giai đoạn thứ nhất từ 2008-2012, giai đoạn 2 từ 2012-2014, giai đoạn 3 từ 2014 đến nay. Trong đó giai đoạn 1 chủ yếu xây dựng những ngôi nhà nhỏ bằng vật liệu địa phương để người dân định cư. Giai đoạn 2 và 3 tiếp tục xây dựng nhà ở, với những ngôi nhà homestay cỡ trung bình và lớn, cùng với các công trình cộng đồng như nhà cộng đồng, trường mẫu giáo. |
 |
| Trong đó, Nhà cộng đồng, công trình trái tim của Nậm Đăm với kiến trúc đậm bản sắc địa phương với những cách tân hiện đại. Công trình có hệ mái vươn xa tạo nên khoảng hiên rộng thông thoáng. |
 |
| Các loại vật liệu địa phương như đất, đá, tre gỗ kết hợp hài hoà |
 |
 |
| Công trình được đầu tư thiết kế và đầu tư xây dựng có tính quy mô và đột phá. Ngôi nhà gồm 2 tầng với tường đất dày 80cm, là nơi hội họp, sinh hoạt cộng đồng, điều phối du lịch, bảo tàng nhỏ, đồng thời có 5 phòng ngủ tiện nghi. |
 |
| Không gian linh hoạt kết nối trước - sau, trên - dưới bằng các khoảng hiên, thông tầng, tấm lợp lấy sáng. |
 |
| Thiết kế chú trọng đến yếu tố bản sắc dân tộc và thông thoáng, phù hợp khí hậu địa phương. |
 |
| Hệ trần tre làm giảm bức xạ nhiệt trong không gian phòng dưới mái. |
 |
| Hệ khung mái bằng gỗ với mái ngói không nung. |
 |
| Không gian phòng homestay gần gũi và ấm áp. |
 |
| Quá trình thi công với sự tham gia của dân làng. |
 |
|
Quá trình thi công với sự tham gia của dân làng |
 |
| 47 nhà dân kết hợp homestay đã được xây dựng. Bằng phương thức “cho nhau vay ngày công lao động”, dân làng đã chia thành các nhóm thợ tự giúp nhau xây nhà. Mỗi ngôi nhà tận dụng vật liệu tại chỗ, vật liệu tái chế từ ngôi nhà cũ, hình thành trongkhoảng 2 tháng với kinh phí từ 2000 USD – 3500.USD. Ảnh: Một ngôi nhà homestay cỡ nhỏ. |
 |
| 4 mẫu nhà điển hình được thiết kế khắc phục hạn chế của mẫu nhà cổ, vừa đảm bảo tính đa dạng kiến trúc, phù hợp kinh tế, linh hoạt trong không gian sử dụng vừa tiện nghi. Mỗi nhà ở - homestay này có thể phục vụ tối đa 10 du khách, họ sinh họat, tắm thuốc và tham gia các hoạt động văn hóa như một thành viên của gia đình. Ảnh: Một ngôi nhà homestay cỡ trung bình. |
 |
| Nhà homestay cỡ lớn. |
 |
| Trường mầm non cho trẻ em. Dự án “Làng đất” được thiết kế theo tiêu chí kiến trúc xanh, là sự đối thoại của các loại vật liệu xanh. Các loại vật liệu địa phương được khai thác và sử dụng hợp lý trong thiết kế mới như đất, đá, tre, gỗ, lá mà chủ đạo là tường trình đất - bản sắc kiến trúc và văn hoá của người dân nơi đây. |
