Xe Hybrid tại Việt Nam: Chưa bùng nổ nhưng đang phát triển đúng xu thế

Một vài năm trở lại đây, xu hướng điện hoá đang lan rộng và phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam. Bên cạnh các mẫu xe thuần điện - chủ yếu tập trung ở phân khúc hạng sang và thương hiệu trong nước VinFast, rất nhiều tên tuổi đều đã gia nhập vào cuộc chơi thuần điện.

Có thể kể tới như Toyota với 11 sản phẩm hybrid, bao gồm 6 mẫu xe Lexus và 5 mẫu xe Toyota. Bên cạnh đó các thương hiệu Honda, Nissan, Suzuki và mới đây nhất là Haval đều đã tung ra các mẫu xe hybrid để thu hút người tiêu dùng.

So với các mẫu xe thuần điện, xe hybrid không đòi hỏi phải đầu tư hạ tầng trạm sạc - vốn là gánh nặng cho nhà nước và xã hội khi loại hình cơ sở vật chất này vẫn chưa thực sự phát triển - nhưng người dùng xe hybrid vẫn được hưởng thụ những giá trị của xe điện hoá, bao gồm: Vận hành êm ái - yên tĩnh, tiết kiệm nhiên liệu - bảo vệ môi trường và trải nghiệm công nghệ mới.

Đứng trước xu thế phát triển chung của thị trường ô tô trong nước, Báo Giao thông đã tổ chức buổi tọa đàm với chủ đề: "Xu thế phát triển xe hybrid tại Việt Nam". Tham dự sự kiện có đại diện Bộ Công thương, các chuyên gia ô tô đến từ Đại học Bách khoa Hà Nội và các đơn vị báo chí trên địa bàn Hà Nội; cũng như những người tiêu dùng đang trực tiếp sử dụng các mẫu xe hybrid tại Việt Nam.

Mở đầu buổi tọa đàm, ông Phan Lê Hoàng Linh - Trưởng phòng Công nghiệp chế tạo, Cục Công nghiệp, Bộ Công thương cho biết, xe hybrid bao gồm cả loại HEV và PHEV - vẫn sẽ nằm trong kế hoạch phát triển của các thị trường lớn trên thế giới trong 10 năm tới. Phát triển các dòng xe hybrid là phương án hữu hiệu nhất đôi với quá trình chuyển đổi điện hóa ngành công nghiệp ô tô.

Ông Hoàng Linh nhấn mạnh thêm: "Việt Nam đã có cam kết mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 tại COP26, và đã thể chế hóa bởi Quy hoạch điện 8 cũng như Quyết định số 876/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, sẽ cần phải có quyết tâm và nỗ lực rất lớn, cũng như các nguồn lực rất lớn để hiện thực hóa tuyên bố chính trị này, cũng như nỗ lực để cân đối hệ thống điện cho quá trình chuyển đổi năng lượng." Cho đến khi các dòng xe BEV và FCEV có chỗ đứng vững chắc trên thị trường, các loại xe hybrid như HEV và PHEV vẫn sẽ đóng vai trò chủ đạo trong quá trình chuyển dịch".

Tiếp theo đó, PGS.TS Đàm Hoàng Phúc - Bộ môn Ô tô và Xe chuyên dùng, Đại học Bách khoa Hà Nội cho rằng chưa thể coi doanh số của xe hybrid tại Việt Nam là bùng nổ. Các khảo sát độc lập của Cốc Cốc và Deloitt cho thấy mức độ quan tâm đến xe hybrid của người tiêu dùng đã tăng lên qua nhiều góc độ từ hiệu quả kinh tế, đến bảo vệ môi trường.

Đồng tình với ý kiến của ông Đàm Hoàng Phúc, nhà báo Nguyễn Thúc Hoàng Linh - Báo Hà Nội Mới cũng khẳng định chưa thể coi thị trường xe hybrid tại Việt Nam là bùng nổ, tuy nhiên 2023 là một năm bước ngoặt của loại xe này. Cho đến nay, các hãng ô tô lớn tại Việt Nam đều có ít nhất một mẫu xe hybrid nằm trong danh mục kinh doanh.

Theo nhà báo Hoàng Linh, loại hình xe hybrid có nhiều tiềm năng phát triển tại Việt Nam vì phù hợp với thị hiếu và nhu cầu thực tế. Quan trọng là người tiêu dùng cần có thông tin đúng và đủ để đưa ra quyết định. Giá xe hybrid dù còn cao, nhưng đã tiệm cận và nằm trong khoảng giá phổ thông. Xe hybrid cũng đã có mặt đủ lâu (hơn 30 năm trên thế giới và khoảng 15 năm tại Việt nam) để thuyết phục người tiêu dùng về sự bền bỉ, tin cậy của mình.

Khẳng định xe hybrid đang là một xu thế thịnh hành, ông Đặng Minh Tuân - Trưởng ban Kế hoạch sản phẩm, Truyền thông và thương hiệu Toyota Việt Nam - cho biết, hiện nay, Toyota Việt Nam là nhà sản xuất tiên phong trong việc đưa các mẫu xe hybrid ra thị trường phổ thông. Mở đầu vào năm 2020 với sản phẩm Corolla Cross; hiện nay Toyota Việt Nam đã có tổng 6 mẫu xe hybrid nằm trong danh mục kinh doanh.

Bên cạnh đó, thương hiệu hạng sang Lexus cũng đang cung cấp 5 dòng sản phẩm hybrid đến người tiêu dùng, nâng tổng số lượng các mẫu xe hybrid của tập đoàn ô tô số một Nhật Bản tại Việt nam lên 11 dòng xe. Tổng kết tình hình kinh doanh năm 2023, doanh số xe hybrid của Toyota đạt được trên 2.600 xe, nâng lũy kế của loại hình sản phẩm này lên mức trên 8.600 đơn vị.

Tại buổi tọa đàm, các khách mời đều khẳng định, xe hybrid thường có giá thành cao hơn sản phẩm xe động cơ đốt trong thông thường, bởi nhiều lý do: Thứ nhất, xe hybrid tại Việt Nam thường là phiên bản cao cấp, đi kèm những trang bị tốt nhất, tích hợp nhiều tính năng công nghệ và an toàn hơn.

Thứ hai, hybrid dù sao cũng là một loại hình công nghệ mới, do đó tốn nhiều chi phí để phát triển, cũng như sản xuất. Thứ ba, các nguyên liệu để sản xuất pin cho xe điện bao gồm nickel và lithium có giá thành cao và nguồn cung chưa ổn định - cũng là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến giá thành sản phẩm.

Từ các nguyên nhân đó, loại hình xe hybrid tại Việt Nam hiện vẫn chỉ thuộc phiên bản cao cấp nhất đối với các dòng sản phẩm; chưa đa dạng sự lựa chọn dành cho số đông khách hàng. Tuy nhiên, không thể phủ nhận lợi ích mà xe hybrid đem lại cho người dùng.

Chị Phạm Thị Luyến - người dùng sản phẩm Toyota Corolla Cross phiên bản hybrid cho biết, chiếc xe hybrid của chị cảm nhận là êm ái, nhẹ nhàng và tiết kiệm nhiên liệu hơn đáng kể. Thậm chí theo chia sẻ của chị Luyến, nhiều bạn bè còn giật mình khi sử dụng: "Vì sao ấn nút đề rồi mà xe không nổ. Thực ra do xe hybrid quá êm, khiến người mượn xe không biết là xe đã nổ máy rồi."

Đồng tình với chị Luyến, anh Hoàng Tùng Anh - người dùng xe Toyota Camry phiên bản hybrid - cũng bổ sung thêm: xe hybrid giảm đến khoảng một nửa nhiên liệu so với xe xăng thông thường. Bên cạnh đó, xe hybrid với sự trợ giúp của động cơ điện, có thể hỗ trợ tăng tốc, giúp người lái tự tin hơn khi vượt xe trên cao tốc. Trong phố khi tích đủ pin, xe sẽ chạy ở chế độ thuần điện, mang lại trải nghiệm như xe thuần điện.

Người dùng xe hybrid cũng đang đóng góp vào mục tiêu giảm phát thải, bảo vệ môi trường nên cũng rất cần các chính sách ưu đãi. Khi có các chính sách này, chắc chắn, người tiêu dùng sẽ lựa chọn xe hybrid nhiều hơn.